(Tổ Quốc) - Thấu da trâu hay còn gọi là nộm da trâu được xem là đặc sản riêng của đồng bào người Thái ở Sơn La. Ít ai nghĩ da trâu có thể trở thành một loại thực phẩm, thế nhưng, trên mảnh đất Sơn La, da trâu là một đặc sản vô cùng độc đáo của bà con người Thái.
Dù là món ăn dân dã nhưng cách chế biến nộm da trâu hết sức cầu kì và mất thời gian. Từ miếng da trâu đen xì, dầy bịch, mốc thếch ban đầu, trải qua vài công đoạn trở nên cực hấp dẫn mới thấy rõ sự tỉ mẩn, tinh tế trong văn hóa ẩm thực của người Thái vùng Tây Bắc.
Nhìn đĩa nộm da trâu vàng trong được bày cùng rau rừng xanh non, bắt mắt khó ai có thể tưởng tượng được làm sao biến miếng da trâu cứng đanh trở thành một món nộm hấp dẫn.
 Ảnh: deplus.vn |
Đầu tiên, từng miếng da trâu được hơ qua lửa để thui sạch lớp lông dày và cứng. Khi da trâu chuyển sang màu vàng sẽ dễ dàng cạo bỏ lớp ngoài để miếng da còn lại có độ trong và giòn. Sau đó ngâm với nước để mềm hóa độ dai của da và luộc qua với nước lã trong khoảng 1 tiếng rồi vớt ra ngâm với nước lạnh để có độ giòn, dai trước khi được thái mỏng. Sau khi thịt mềm đủ độ, dùng dao thái mỏng miếng da dầy đó. Dao phải thật sắc, thái càng mỏng càng tốt, thái chéo để tạo độ vát tạo thành từng miếng da mỏng. Trong lúc thái, thi thoảng phải nhúng miếng thịt trâu vào nước cho đỡ dính vào lưỡi dao. Da trâu thái xong được nhúng qua nước ấm cho mềm rồi vắt thêm nước cốt chanh cho thơm.
 Ảnh: dacsanngon.com |
Công đoạn làm da trâu là vậy nhưng công phu nhất lại ở khâu trộn nộm vì gia vị là một phần rất quan trọng trong văn hóa ẩm thực của người Thái. Nộm da trâu ngoài sử dụng những nguyên liệu thông thường của món nộm như lạc, rau mùi, ớt… người Thái còn gia giảm nộm với những gia vị đặc trưng của núi rừng Tây Bắc như: trám rừng, tỏi, nước măng chua và mắc khén theo tỷ lệ mà người Thái đã thuộc lòng bao đời nay... Đặc biệt, nộm da trâu có điểm đặc trưng là vị chua được lấy từ nước măng chua chứ không phải của giấm hay chanh. Không thơm gắt như chanh hay giấm, nước măng chua khiến miếng da trâu trở nên giòn tan, lại có vị thanh thanh dìu dịu, pha chút vị hăng của măng trúc, ăn bao nhiêu cũng không ngấy. Khéo léo gắp một đũa cả da trâu, cả thịt, cả rau đưa lên miệng để thưởng thức hương vị trọn vẹn với da giòn sần sật, đậm đà, thấm dần vị mắc khén, măng chua, rau rừng, tạo nên hương vị Tây Bắc khác biệt mà quyến rũ.
Món ăn độc lạ mà vẫn dân dã làm cho thực khách mê mẩn trong hương trời, hương rừng và sự nồng ấm của con người miền Tây Bắc. Dân phượt Tây Bắc nếu một lần được thưởng thức nộm da trâu đều tìm cách mang “công thức” về xuôi nhưng món đặc sản này về thành phố thường chỉ tìm thấy trong các quán dân tộc, bởi tính cầu kì trong chế biến.
LT (TH)
