(Tổ Quốc) - Mỗi năm, dịp tháng 9 đến tháng 11 Âm lịch được coi là "mùa" của món ăn này.
Ẩm thực Việt Nam với nhiều món ăn đa dạng và phong phú, mang nhiều hương vị khác nhau luôn là nguồn cảm hứng bất tận cho con người và cũng chính là một trong những nét thu hút nhất đối với du khách.
Một số món ăn Việt thậm chí đã từng được vinh dự góp mặt trong danh sách những món ăn ngon, độc đáo nhất thế giới. Tuy nhiên, trong vô vàn những món ăn của văn hóa ẩm thực Việt, có một món đến chính người Việt cũng phải nhận xét là có vẻ ngoài lúc sơ chế trông "ghê ghê".
Song lúc chế biến xong, nó lại là một thức đặc sản không đâu có được ngoại trừ dải đất hình chữ S. Vậy đó là món ăn gì?
Đó chính là chả rươi. Sở dĩ khi chưa sơ chế, nhiều người nhận xét món ăn này có phần hơi "ghê ghê" là do con rươi - loại nguyên liệu chính để làm ra món ăn này.
Chả rươi, món ăn ngon miệng nhưng khi sơ chế khiến nhiều người cảm thấy "rùng mình". (Ảnh minh họa)
Rươi là một loại sinh vật, sống và phát triển mạnh mẽ ở vùng nước lợ và nước mặn, khu vực miền Bắc nước ta. Ngoại hình rươi khi nhìn sơ qua khá giống với những chú giun. Rươi ngon nhất khi được bắt về vẫn còn tươi, còn nguyên sức sống.
Vì vậy khi đưa rươi vào chậu để rửa hay chuẩn bị cho công đoạn chế biến, số lượng rươi lớn sẽ khiến những người không quen hơi có cảm giác gai người hay rùng mình.
Chị Nguyễn Thu Trang (30 tuổi, Hà Nội) cho biết, lần đầu tiên làm chả rươi chị cũng vừa làm mà vừa run. Nhưng vì món ăn ngon lại đem lại nhiều chất dinh dưỡng, trẻ con nhà chị rất thích nên chị cố gắng làm. Giờ thì quen rồi không còn sợ nữa.
Con rươi tươi sống dùng để làm nên chả rươi có hình dạng giống những con giun. (Ảnh minh họa)
Được biết, không chỉ là nguyên liệu chính tạo nên những món ăn ngon như chả rươi, mắm rươi, rươi rim, rươi còn là một loại thực phẩm với nhiều giá trị dinh dưỡng cho sức khỏe con người. Chính bởi 2 yếu tố ngon và bổ như vậy, nên rươi nói chung hay chả rươi nói riêng mới trở thành một món ăn vô cùng nổi tiếng, được nhiều người yêu thích.
Không chỉ đặc biệt bởi thứ nguyên liệu làm ra món ăn này, mà còn bởi tính thời điểm của nó. Cố nhà văn Vũ Bằng trong cuốn “Miếng ngon Hà Nội”, khi đánh giá về món chả rươi, đã nói: Hỡi các bà nội trợ, đừng có lần chần lắm mà lỡ việc, vì rươi không phải là một món ăn ngày nào cũng có đâu. Cả một năm chỉ có mấy ngày có rươi thôi. Mà những ngày có rươi đó nếu bà không mua nhanh lên thì hết đấy. Cả một mùa không được ăn một miếng rươi vào miệng, không những bà ân hận, mà người chồng yêu quý của bà lại làu nhàu.
Mỗi năm, khoảng thời gian được coi là mùa vàng của rươi chỉ có một. Đó là vào khoảng tháng 9 đến tháng 11 Âm lịch. Vào thời gian này, rươi sinh sản và phát triển mạnh. Từ đó người dân sẽ dễ dàng thu hoạch rươi hơn, số lượng cũng được nhiều hơn so với những khoảng thời gian khác trong năm.
Người dân thu hoạch rươi vào mùa thu đông hàng năm. (Ảnh VOV)
Theo nhiều người dân chia sẻ, có những vụ họ thu hoạch được tới cả tấn rươi. Cách thu hoạch cũng vô cùng đơn giản. Chỉ cần căn đúng thời điểm khi thủy triều lên, rươi chui ra khỏi đất, người dẫn sẽ mang theo dụng cụ đã chuẩn bị sẵn rồi nhanh chóng mang thành quả về nhà.
Nhiều hộ kinh doanh cũng cho biết, vì sự nổi tiếng gần xa của các món ăn từ rươi hay chả rươi, nên họ còn tự nuôi rươi tại nhà, thay vì trông chờ vào mùa rồi mới đi đánh bắt.
Một con rươi thông thường được sử dụng để chế biến thành món ăn sẽ có chiều dài khoảng 6-7cm. Những con có thân hình càng béo múp thì sẽ cho càng nhiều thịt.
Các bước làm chả rươi tại nhà
Như đã nói ở trên, bên cạnh chả rươi được mua khi đã làm sẵn bởi các nhà hàng, nhà buôn chuyên nghiệp, nhiều người vẫn yêu thích việc tự mua các nguyên liệu về nhà để làm chả rươi.
Nguyên liệu làm chả rươi cơ bản bao gồm rươi, một ít thịt lợn nạc xay nhuyễn hoặc băm nhỏ, vỏ quýt, trứng gà, hành hoa, thì là và một chút ớt tươi giã nhỏ. Ở nhiều nơi, người ta cũng cho thêm lá chanh hoặc lá lốt thái chỉ để tăng hương vị cho món ăn này.
Những nguyên liệu chính làm nên món chả rươi.
Cách làm như sau:
- Rươi khi mua về được sơ chế bằng cách cho vào nước lã, quấy đều, nhẹ tay cho đến khi hết bẩn.
- Thay nước rửa vài lần, loại bỏ rác và những con rươi đã bị chết.
- Đun nước rồi cho số rươi vừa rửa vào để trần qua. Công đoạn này còn thường được gọi là "làm lông". Không dùng nước sôi quá 100 độ C mà chỉ nước nóng giá, chỉ khoảng 75 - 80 độ C bởi nước quá sôi sẽ khiến rươi chết và bị co quắt lại hay vỡ ra, mất đi các chất dinh dưỡng.
- Khâu "làm lông" trên nên được thực hiện kỹ, khoảng vài lần cho đến khi loong rươi rụng hết ra nước. Sau đó xả lần cuối với nước lạnh.
Công đoạn làm sạch để hết lông rươi nên được thực hiện kỹ càng, cẩn thận.
- Rươi sau khi làm sạch cho vào bát và đánh nhuyễn, trộn cũng các nguyên liệu trứng gà, hành hoa, thì là, ớt, lá chanh...
- Vỏ quýt được coi là nguyên liệu quan trọng tạo nên hương vị thơm cho chả rươi. Tuy nhiên, không nên cho quá nhiều bởi nó có thể khiến thành phẩm bị đắng.
- Đánh nhuyễn hỗn hợp cho đến khi dẻo đều
- Bắc chảo lên bếp, cho dầu ăn vào rồi dùng muôi múc từng thìa rươi để rán.
- Độ dày của mỗi miếng chả rươi khoảng từ 0,5 đến 0.,75cm.
- Nên để lửa nhỏ để chả rươi chín đều, tránh tình trạng bị cháy.
- Thành phẩm đạt chuẩn sẽ chín vàng từ ngoài nhưng bên trong vẫn giữ được độ ướt nhất định của thịt rươi, không bị khô.
Các nguyên liệu được trộn lẫn với nhau rồi đưa lên chảo ngập dầu rán.
Hiện nay, rươi tươi hay chả rươi làm sẵn đang vào mùa, được bán tại đa số các chợ hay siêu thị. Như đã nói ở trên, mùa rươi thì chỉ có một trong năm, nên hãy tranh thủ mua hay làm ngay để chiêu đãi gia đình mình, một món ăn vừa thơm ngon, vừa bổ dưỡng.
