Một số nơi, người đứng đầu thiếu bản lĩnh, thụ động, né tránh

Công tác quản lý cán bộ, công chức đã có có nhiều đổi mới

Báo cáo của Chính phủ nêu rõ, việc triển khai thực hiện các Nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà nước về quản lý cán bộ, công chức là nội dung và yêu cầu có tính quyết định; công tác xây dựng thể chế là nhiệm vụ quan trọng nhất của Chính phủ trong thời gian vừa qua. Chính phủ luôn tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, sát sao và ưu tiên trong công tác xây dựng thể chế, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt.

Theo báo cáo này, Chính phủ đã trình Quốc hội ban hành Luật số 52/2019/QH14 ngày 25/11/2019 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức; trình tại kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa XV ban hành Nghị quyết số 76/2022/QH15, trong đó có quy định về thời hiệu kỷ luật cán bộ, công chức, viên chức, bảo đảm đồng bộ với quy định của Đảng.

Chính phủ đã ban hành ban hành 40 Nghị định liên quan đến quản lý cán bộ, công chức để triển khai thực hiện công tác tuyển dụng, sử dụng, quản lý cán bộ, công chức. Bộ trưởng Bộ Nội vụ ban hành theo thẩm quyền 19 thông tư hướng dẫn; các Bộ, cơ quan ngang Bộ, các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương cũng ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến quản lý cán bộ, công chức theo thẩm quyền. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành 4 quyết định liên quan công tác này.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, giai đoạn 2020-2022 (tính đến tháng 6/2022), các bộ, ngành, địa phương đã thực hiện tuyển dụng 18.867 công chức. Trong 6 tháng đầu năm 2023, các địa phương đã tuyển dụng 2.242 công chức để kịp thời bổ sung số công chức nghỉ hưu, nghỉ việc, thôi việc.

Riêng tuyển dụng thu hút sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ, tính đến nay đã tuyển dụng được 334 sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ theo quy định tại Nghị định số 140/2017/NĐ-CP.

Trong năm 2021 xử lý vi vi phạm 12.651 công chức (chiếm tỷ lệ 5,11% trên tổng số 247.722 công chức); đến năm 2022 xử lý 10.442 công chức (tỷ lệ 4,1% trên tổng 254.757 công chức); số công chức bị bị kỷ luật năm 2022 giảm so với năm 2021 là 2.209 người.

"Công tác quản lý cán bộ, công chức đã có có nhiều đổi mới. Cơ chế, chính sách về công tác công vụ, công chức được sửa đổi, bổ sung bảo đảm thống nhất với quy định của Đảng" - Chính phủ đánh giá.

Một số nơi, người đứng đầu thiếu bản lĩnh, thụ động, né tránh

Báo cáo cũng nêu một số hạn chế, như các quy định về quản lý cán bộ, công chức tuy đã được thường xuyên rà soát, sửa đổi, bổ sung kịp thời nhưng so với yêu cầu, đặc biệt trong bối cảnh Đảng đang đẩy mạnh đổi mới phương thức lãnh đạo thì vẫn còn có nội dung chưa theo kịp yêu cầu đổi mới, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức trong tình hình mới.

Đồng thời, chưa có nhiều cơ chế, chính sách để thu hút, trọng dụng người có tài năng trong hoạt động công vụ. Việc thể chế hóa chủ trương tạo môi trường, điều kiện để thúc đẩy đổi mới, sáng tạo còn chưa rõ nét.

Việc đổi mới cơ chế quản lý công chức theo vị trí việc làm còn chậm, chưa đồng bộ. Công tác tuyển dụng, thi nâng ngạch công chức ở một số bộ, ngành, địa phương chất lượng chưa cao, chưa có nhiều đổi mới cho phù hợp với tiến trình đẩy mạnh cải cách công chức, công vụ.

Báo cáo cũng nêu rõ việc đánh giá cán bộ, công chức một số cơ quan, đơn vị còn chưa phản ánh đúng thực chất, chưa tạo động lực để phát huy hết năng lực của cán bộ, công chức. Đào tạo, bồi dưỡng một số nơi chưa thực sự gắn với quy hoạch và yêu cầu của vị trí việc làm. Chính sách tiền lương còn thấp, chưa thực sự tạo động lực để cán bộ công chức toàn tâm, toàn ý với công việc.

Bên cạnh đó, trình độ, phẩm chất, năng lực của một bộ phận cán bộ, công chức còn nhiều mặt chưa đáp ứng yêu cầu, nhất là trong bối cảnh đẩy mạnh xây dựng xây dựng Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số và hội nhập quốc tế.

Trật tự, kỷ cương hành chính chưa nghiêm, vẫn còn biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, né tránh, đùn đẩy trách nhiệm, sách nhiễu, gây phiền hà khi giải quyết công việc liên quan đến người dân, tổ chức. Hoạt động kiểm tra trên lĩnh vực công chức, công vụ tại nhiều nơi còn chưa thường xuyên, kịp thời. Một số nơi, người đứng đầu chưa phát huy hết trách nhiệm, thiếu bản lĩnh, chưa gương mẫu, còn thụ động, né tránh, trông chờ vào sự chỉ đạo, hướng dẫn của cấp trên.

Trong số các nguyên nhân chủ quan, Chính phủ đánh giá, tiền lương và thu nhập của cán bộ, công chức còn thấp, chưa thực sự tạo động lực, khuyến khích đội ngũ cán bộ, công chức tâm huyết, toàn tâm, toàn ý, cống hiến trong quá trình thực thi công vụ.

"Trong thời gian tới sẽ nghiên cứu tổng kết, đánh giá tổng thể, toàn diện các quy định về quản lý cán bộ, công chức tại Luật Cán bộ, công chức năm 2008 (sửa đổi, bổ sung năm 2019) và pháp luật có liên quan, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội vào tháng 12/2023 để báo cáo Quốc hội các nội dung sửa đổi, bổ sung Luật Cán bộ, công chức cho phù hợp" - Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho hay.

Tiền lương và thu nhập chưa thực sự tạo động lực, khuyến khích đội ngũ cán bộ

Một trong những nội dung đáng chú ý được Bộ trưởng Nội vụ báo cáo là việc thực hiện chế độ tiền lương và chế độ, chính sách khác.

Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho biết, việc thực hiện chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức được thực hiện thường xuyên, đúng thẩm quyền theo phân cấp hiện hành, bảo đảm đúng quy định của Nhà nước. Chế độ thôi việc, nghỉ hưu đối với cán bộ, công chức được thực hiện đúng theo quy định.

Thực hiện Nghị quyết số 27/2018 của Hội nghị Trung ương 7 khóa XII, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 107/2018 về Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện nghị quyết này.

Theo đó, Chính phủ đã giao Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan xây dựng 6 nội dung cụ thể của chế độ tiền lương mới theo chức vụ, chức danh, vị trí việc làm, gắn với lộ trình sắp xếp tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế hưởng lương từ ngân sách Nhà nước và các giải pháp tài chính tạo nguồn cho cải cách tiền lương.

Tuy nhiên, từ năm 2020 đến nay, do tác động bất lợi của nhiều yếu tố, đặc biệt là đại dịch Covid-19 làm cho nền kinh tế và ngân sách Nhà nước gặp nhiều khó khăn nên tại Hội nghị Trung ương 13 khóa XII (tháng 10/2020) và Hội nghị Trung ương 4 khóa XIII (tháng 10/2021) đã xem xét, quyết định lùi thời điểm thực hiện chính sách tiền lương mới theo Nghị quyết số 27.

Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cũng cho hay, thực hiện nghị quyết của Quốc hội về dự toán ngân sách Nhà nước năm 2023, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 24/2023 quy định mức lương cơ sở đối với cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang.

Theo đó, từ ngày 1/7/2023, điều chỉnh mức lương cơ sở từ 1,49 triệu đồng lên 1,80 triệu đồng (tăng 20,8%) để giảm bớt khó khăn cho cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang; đồng thời, điều chỉnh lương hưu, trợ cấp ưu đãi người có công theo mức lương cơ sở cho phù hợp.

Thực hiện ý kiến của Bộ Chính trị và Quốc hội, Chính phủ trình Trung ương, Quốc hội việc thực hiện cải cách tổng thể chính sách tiền lương mới theo Nghị quyết số 27 kể từ 1/7/2024.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cũng nhìn nhận: “Tiền lương và thu nhập của cán bộ, công chức còn thấp, chưa thực sự tạo động lực, khuyến khích đội ngũ cán bộ, công chức tâm huyết, toàn tâm, toàn ý, cống hiến trong quá trình thực thi công vụ”.

Bộ trưởng Nội vụ cho hay, trên cơ sở quán triệt yêu cầu: “Khẩn trương xây dựng và hoàn thiện hệ thống vị trí việc làm, coi đây là giải pháp căn bản mang tính tiền đề để thực hiện cải cách tiền lương”, Chính phủ ban hành Nghị định số 62/2020 quy định về vị trí việc làm và biên chế công chức để làm căn cứ xác định vị trí việc làm, biên chế công chức và cơ cấu ngạch công chức.

Nghị định số 62 được tiếp cận theo phương pháp mới khoa học và phù hợp với thông lệ quốc tế. Theo đó, các bộ quản lý chuyên ngành, lĩnh vực xây dựng danh mục vị trí việc làm, bản mô tả công việc, khung năng lực của từng vị trí việc làm theo ngành, lĩnh vực quản lý để các Bộ, ngành khác và địa phương thống nhất áp dụng./.