Đối với kỹ thuật canh tác rau mùa mưa có những khác biệt so với mùa khô. Trước hết, đối với đặc tính của cây rau nói chung là nhóm cây trồng sử dụng nước tưới nhiều. Nhưng nếu trong điều kiện ngập nước, úng nước thì cây rau nói chung lại khó phát triển, bộ rễ sẽ bị thối và cây sẽ chết.
Do đó việc canh tác rau trong mùa mưa, người trồng rau cần chú ý chọn ruộng có địa hình cao ráo và có khả năng tiêu thoát nước tốt. Đối với đất ruộng thấp hơn thì trước hết phải tiến hành làm luống cao, có rãnh thoát nước tốt. Xung quanh cần củng cố bờ bào vững chắc và trang bị máy bơm để phòng chống lại các trường hợp mưa lớn, gây ngập úng tạm thời.
Đối với những loại cây rau: cải bắp, khổ qua, dưa leo, ớt, đậu đũa, côve … thì biện pháp sử dụng màng phủ nông nghiệp là giải pháp tối ưu. Vì như vậy sẽ kiểm soát được độ ẩm trong đất. Mùa mưa lượng nước mưa không trực tiếp rơi xuống mặt luống nên bộ rễ không bị úng nước do thiếu oxy, mặt luống không bị xói mòn làm trơ rễ. Đất tơi xốp suốt vụ giúp duy trì độ ẩm đất ổn định suốt mùa vụ, bộ rễ rau lan toả khắp mặt líp. Sử dụng màng phủ còn giảm tối đa được công làm cỏ. Cây trồng có lá già không trực tiếp tiếp xúc với mặt đất nên giảm được nguồn nấm bệnh lây lan từ đất. Một số côn trùng do ảnh hưởng của màng phủ nên không có chỗ trú ẩn, khả năng gây hại giảm: như bù lạch, rầy mềm trên dưa hấu, sâu ăn tạp. Từ đó giảm lượng thuốc BVTV phải phun xịt. Khi bón phân vào ruộng rau có màng phủ sẽ giảm sự rửa trôi phân bón, đặc biệt giảm bốc hơi và rửa trôi của phân đạm bón vào.
Biện pháp phủ luống hay nhà lưới đều hiệu quả trong canh tác rau mùa mưa |
Đối với nhóm rau ăn lá thì nên trồng trong nhà lưới. Nhà lưới sẽ làm giảm tối đa tác hại của mưa rơi trực tiếp xuống bộ lá, không làm rách lá hoặc làm đất bắn lên gây rách và thủng lá. Giảm đựơc sự truyền bệnh do xây xát. Sử dụng lưới màu trắng. Có thể che phủ lưới trên luống trực tiếp hoặc làm nhà lưới.
Vào mùa mưa cần lưu ý biện pháp phòng trị bệnh thối nhũn, thán thư thường hay xảy ra. Như bệnh thối nhũn (do vi khuẩn gây ra) trên nhóm cây họ thập tự. Do đó cần tăng cường bón phân hữu cơ hoai mục, phân hữu cơ sinh học. Đặc biệt lưu ý là phải giảm lượng phân đạm bón vào, cân đối bổ sung thêm phân lân và phân kali. Khi chăm sóc tránh làm xây xát cây. Nhặt bỏ lá già, nhổ bỏ các cây bệnh nặng rồi rắc vôi bột vào gốc. Phun ngừa bằng thuốc gốc đồng và kháng sinh: Kasugamycin, Streptomycin. Bệnh rỉ trắng trên rau muống cũng xuất hiện mưa nhiều, độ ẩm cao sẽ phát sinh bệnh. Do loại nấm Albugo ipomoea. Bệnh phát sinh trên lá, lúc đầu là những vết nhỏ, sau lớn lên làm cho lá bị co lại. Lá sẽ bị vàng và rụng héo. Khi bệnh mới phát sinh sử dụng cách thuốc trừ nấm nhóm gốc đồng, Mancozeb, Anviul, Rovral, Polyram, Aliette, Metalaxyl. Đối với bệnh đốm lá, sương mai, thán thư trên dưa leo, khổ qua, cà chua, cà tím có thể sử dụng Aliette, Metalaxyl, Carbendazim, Topsin M, Mancozeb, gốc đồng ….
Nguồn: Trung tâm Khuyến nông Quốc gia
