(Tổ Quốc) - Bao giờ Hội Nhà văn Việt Nam khôi phục lại Giải thưởng văn học thiếu nhi trong hệ thống giải thưởng thường niên thì vẫn là một câu hỏi.
Mặc dù Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam 2018 có trao cho một nhà văn viết cho thiếu nhi, nhưng đây không phải giải thường niên. Bao giờ Hội Nhà văn Việt Nam “khôi phục" lại Giải thưởng văn học thiếu nhi trong hệ thống giải thưởng thường niên thì vẫn là một câu hỏi. Để tìm hiểu kỹ hơn về câu chuyện thăng- trầm xung quanh giải thưởng văn học thiếu nhi, Báo điện tử Tổ Quốc đã có cuộc phỏng vấn với nhà văn Lê Phương Liên – Phó Ban văn học thiếu nhi Hội Nhà văn Việt Nam.
- Trong giải thưởng Hội nhà văn Việt Nam năm nay lần đầu có Giải thưởng sự nghiệp văn học trao cho nhà văn Vũ Hùng với bộ sách 18 tác phẩm viết cho thiếu nhi. Được biết, để có giải thưởng này một phần là do Ban văn học thiếu nhi đề xuất. Là Phó Ban văn học thiếu nhi, nhà văn Lê Phương Liên nhìn nhận thế nào về giải thưởng văn học năm nay của Hội Nhà văn Việt Nam?.
 Nhà văn Lê Phương Liên (ngoài cùng bên phải) với các bạn văn |
+Tôi rất vui mừng về giải thưởng của Hội Nhà văn Việt Nam năm nay vì đã có tác giả của văn học thiếu nhi. Trong năm cũng có 2 Hội viên từ Ban văn học thiếu nhi được kết nạp. Riêng đối với việc lần đầu tiên Hội Nhà văn Việt Nam có giải thưởng sự nghiệp trao cho một tác giả văn học thiếu nhi là một tín hiệu đáng mừng. Bởi công việc viết cho thiếu nhi luôn thầm lặng và những tác phẩm ấy được các em thiếu nhi và xã hội đón nhận nồng nhiệt là điều rất đáng mừng.
- Được biết, mấy năm trước Hội Nhà văn Việt Nam dường như đã có một lời hứa về Giải thưởng văn học thiếu nhi trong hệ thống giải thường niên. Mặc dù năm nay Hội Nhà văn đã trao giải thưởng liên quan đến văn học thiếu nhi, tuy nhiên lại không phải là giải thường niên. Vậy nhà văn đánh giá như thế nào về việc trao giải này, bà có hi vọng giải thưởng này phải trao hàng năm, hoặc cho cả những tác giả trẻ, tác giả mới không?.
+ Ban văn học thiếu nhi rất mong muốn và kỳ vọng có một giải thưởng riêng cho văn học thiếu nhi hàng năm, đứng ngang hàng với các giải thưởng khác. Bởi vì văn học thiếu nhi mang tính đặc thù, dành cho đối tượng là trẻ em, nó khác với việc văn học dành cho người lớn mà Hội Nhà văn Việt Nam thường trao hàng năm. Như vậy cách đánh giá và nhìn nhận văn học thiếu nhi có nhiều cái khác với cách nhìn nhận, đánh giá với tác phẩm văn học người lớn, mặc dù vẫn có những “tiêu chí chung” của văn học, nhưng tính đối tượng, sự phù hợp với tâm sinh lý trẻ em là khác.
Hiện nay ở Hội Xuất bản có tiểu ban sách thiếu nhi và hàng năm có giải thưởng trao cho sách thiếu nhi. Việc có được tác giả trẻ viết cho thiếu nhi mới nổi, xuất sắc và được ngay giải thưởng của Hội Nhà văn Việt Nam tôi nghĩ nó có một giá trị khích lệ rất lớn đối với phong trào viết cho thiếu nhi mà nhiều khi đang trầm lắng.
Còn năm nay Hội Nhà văn Việt Nam mới khẳng định một tác giả đã đứng tuổi, có thành tựu lâu năm thì tôi nghĩ đó mới chỉ là bước đầu, mang tính khai phá. Nhà văn Vũ Hùng rất vui, thoải mái khi nhận giải thưởng này, tôi cũng nghĩ các cây bút trẻ hay các cây bút viết cho thiếu nhi lâu năm sẽ cùng chia vui với giải thưởng của nhà văn Vũ Hùng. Nên sau này, nếu các tác giả “vượt qua được” những tác phẩm đoạt giải năm nay thì thật đáng mừng. Và tôi nghĩ, rất có thể các tác giả trẻ sẽ vượt qua.
- Xin được hỏi nhà văn, khi đề xuất giải thưởng cho nhà văn Vũ Hùng thì Ban văn học thiếu nhi có đề xuất một tác giả - tác phẩm nào cho giải thưởng thường niên của Hội Nhà văn không?.
+ Ngoài việc đề nghị giải thưởng sự nghiệp cho nhà văn Vũ Hùng, chúng tôi chưa giới thiệu tác giả - tác phẩm nào để tham dự giải thường niên của Hội Nhà văn cả.
 Nhà văn Lê Phương Liên (thứ 5 từ phải sang) và một số nhà văn trong Ban văn học thiếu nhi |
- Vì sao lại như vậy, thưa nhà văn?.
+ Bởi vì Hội Nhà văn Việt Nam chưa khôi phục Giải thưởng văn học thiếu nhi trong hệ thống giải thưởng thường niên như trước kia đã có, nên Ban văn học thiếu nhi không thể nhận tác phẩm hàng năm để làm các công việc tiếp theo của Hội đồng xét giải như với Hội đồng thơ và Hội đồng văn xuôi bên Hội. Vì thế chúng tôi không thể tập hợp, đánh giá chất lượng tác phẩm viết cho thiếu nhi hàng năm.
Hàng năm, nếu là tác phẩm viết cho thiếu nhi thuộc thể loại văn thì dự xét giải ở Ban văn xuôi, nếu thuộc thể loại thơ thì dự xét giải ở Hội đồng thơ. Trước đây Hội Nhà văn đã từng có giải thưởng riêng cho văn học thiếu nhi và giao cho Ban văn học thiếu nhi làm công việc xét giải hàng năm, như trường hợp nhà văn Nguyễn Nhật Ánh từng nhận Giải thưởng văn học thiếu nhi. Tuy nhiên, sau đó Hội Nhà văn Việt Nam đã giải tán Ban văn học thiếu nhi và khi tái thành lập lại Ban văn học thiếu nhi thì giải thưởng cũng chưa được khôi phục.
- Vậy Ban có mong muốn sẽ có giải thưởng văn học thiếu nhi không?.
+ Tất nhiên là chúng tôi rất mong muốn.
- Liệu Ban văn học thiếu nhi có tiếp tục đề xuất Hội Nhà văn Việt Nam có riêng giải văn học thiếu nhi trong hệ thống giải thưởng thường niên không?.
+ Chúng tôi vẫn tiếp tục đề xuất Hội Nhà văn Việt Nam, dù việc đề xuất này đã kéo dài vài năm nay.
Cảm ơn nhà văn!
Hà Anh (Thực hiện)
