(Tổ Quốc) - Dù đang chạy đua với Trung Quốc trong mảng công nghệ, nhưng vẫn có hàng chục triệu người Mỹ không được dùng Internet.
Vào một buổi sáng đẹp trời tại Live Oak-Mỹ, cậu David Anderson17 tuổi cố gắng tham gia lớp học trực tuyến của trường thông qua ứng dụng Zoom. Đại dịch Covid-19 đã khiến các trường học nơi đây phải đóng cửa và buộc giáo viên chỉ có thể giảng bài qua mạng. Thế nhưng đã đến giờ học mà lớp của cậu Anderson mới chỉ có 8/24 người online.
Thế nhưng đây lại chẳng phải lỗi của các học sinh. Vùng Live Oak miền Nam Sacramento vốn là vùng quê nghèo ở Mỹ và chẳng có mấy công ty lắp đặt Internet thèm quan tâm. Trưởng Live Oak High đã đặt mua các cục phát sóng Wifi cho học sinh nhưng phải đến ngày 22/8 chúng mới được chuyển tới.
Vậy tại sao nền kinh tế số 1 thế giới là Mỹ vốn tự hào về công nghệ lại có thể để học sinh không có Internet học trực tuyến mùa dịch?
Tỷ lệ tiếp cận Internet bình quân trên mỗi 1.000 hộ gia đình ở các bang tại Mỹ
Các chuyên gia và cựu quan chức của Ủy ban thông tin liên bang Mỹ (FCC) cho biết chính phủ không coi Internet là dịch vụ thiết yếu công cộng người dân xứng đáng được hưởng. Thay vào đó, họ coi Internet là một ngành kinh doanh để rồi phó mặc cho các công ty tự cung cấp hệ thống cơ sở hạ tầng tại những nơi mà các doanh nghiệp này hứng thú cũng như như tự do định ra giá dịch vụ.
Về lý thuyết, một thị trường tự do sẽ khuyến khích các doanh nghiệp cạnh tranh và nâng cao chất lượng, thế nhưng tại nhiều vùng quê xa xôi, việc lắp đặt hệ thống mạng quá đắt đỏ khiến nhiều doanh nghiệp không quan tâm. Hệ quả là nhiều nơi tại Mỹ vẫn sống trong cảnh lạc hậu không Internet.
Thậm chí, những dữ liệu lịch sử đều cho thấy chính phủ Mỹ không coi trọng phát triển tốc độ đường truyền Internet cũng như đảm bảo độ phủ sóng rộng khắp của chúng trong cộng đồng, tương tự như với các dịch vụ thiết yếu như nước sạch hay viễn thông.
"Tôi đã được giao nhiệm vụ này nhưng thất bại", Cựu chủ tịch Tom Wheeler của FCC dưới thời Cựu tổng thống Barack Obama nói với tờ Atlantic.
Một nước Mỹ nghèo… Internet
Một trong những khó khăn đầu tiên mà FCC gặp phải khí cố gắng phủ sóng Internet toàn quốc là bản đồ phân bố mạng lưới cũng như khu vực nào không được tiếp cận Internet. Do phó mặc cho các công ty nên họ không thể xây dựng được bản đồ phân bố cũng như xác định được vùng nào cần được hỗ trợ Internet.
Theo ước tính của FCC, khoảng 21 triệu người Mỹ hiện nay không tiếp cận được đường truyền Internet nhanh nhưng thống kê của CityLab cho thấy con số này có thể nhiều hơn gấp đôi bởi chính phủ không bản đồ phủ sóng Internet chính xác.
Một trạm phát Wifi tại miền quê nước Mỹ
Số liệu của Viện Pew thì cho thấy khoảng 15% số hộ gia đình có trẻ nhỏ ở Mỹ không có Internet tốc độ cao. Một số gia đình sống trong vùng không phủ sóng Internet tốc độ cao trong khi số khác chẳng đủ tiền đóng phí dịch vụ hàng tháng dù đường dây đã được nối đến tận cửa.
Tồi tệ hơn, dịch vụ Internet tại Mỹ đôi khi khá tệ hại khi khách hàng phải trả đến 200-300 USD/tháng nhưng đường truyền vẫn không ổn định.
Đây quả là một nghịch lý với nền kinh tế số 1 thế giới mùa dịch Covid-19 khi những nước tiên tiến khác như Thụy Điển hay Hàn Quốc có độ phủ sóng Internet cực kỳ tốt.
Theo các chuyên gia, việc cung cấp dịch vụ Internet băng thông rộng tới các vùng xa xôi tại Mỹ sẽ tiêu tốn hàng trăm tỷ USD và chính phủ, các công ty và thậm chí những người dân đóng thuế vẫn chưa sẵn sàng cho những khoản chi này.
Ước tính của FCC cho thấy Mỹ cần khoảng 80 tỷ USD đầu tư để có thể phủ sóng cáp quang Internet khắp các hộ gia đình, trong khi đó hãng tư vấn Deloitte đưa ra con số là 150 tỷ USD.
Tờ Wall Street Journal cho biết khoảng 39% dân cư vùng nông thôn Mỹ, tương đương 23 triệu người ít được tiếp cận với Internet hoặc được tiếp cận nhưng với tốc độ chậm, cao hơn rất nhiều so với tỷ lệ 4% tại các thành thị.
Theo quy định của Ủy ban thông tin liên bang Mỹ (FCC), Internet tiêu chuẩn tại nước này phải có tốc độ download tối thiểu 25 Mbps nhằm hỗ trợ lướt web, gửi email, tải ảnh và xem video trực tuyến. Tốc độ này nhanh hơn hệ thống Internet cũ với chỉ khoảng 1 Mbps tại nhiều vùng nông thôn nhưng chậm hơn mức 100 Mbps đang được sử dụng tại các thành thị.
Số liệu của BradbandNow cho thấy mức giá cho dịch vụ Internet tốc độ 100 Mbps chỉ vào khoảng 45 USD/tháng nhưng có đến 61% các hộ dân vùng nông thôn không truy cập hoặc vẫn giữ hệ thống Internet cũ.
Cơ sở hạ tầng lạc hậu
Những vùng nông thôn Mỹ dường như là các thị trường không mấy thu hút cho các nhà mạng. Dân cư thưa thớt, nhu cầu sử dụng ít kèm với đường xã xa xôi khiến những công ty này chùn bước. Trong khi đó, các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ cáp quang lại không muốn kết nối trực tiếp đến từng hộ gia đình bởi nhu cầu thuê bao hạn chế trong khi chi phí lắp đặt lại tốn kém hơn khu vực thành thị.
Internet tốc độ cao vẫn là thứ xa xỉ tại nền kinh tế số 1 thế giới
Tại những vùng quê như Washington County, mức phân bố dân số vào khoảng 33 người cho mỗi 2,6 km2 trong khi tỷ lệ này là 5.000 người tại thị trấn St.Louis gần đó.
Nền kinh tế số 1 thế giới hiện nay đang sử dụng hệ thống Internet cáp quang như là xương sống trong mảng này nhưng một thực tế trớ trêu là các công ty cung cấp dịch vụ lại đang gặp khó tại các vùng nông thôn rộng lớn. Việc xây dựng các tuyến đường cáp quang hết khoảng 30.000 USD cho mỗi 1,6 km và các công ty không hề hứng thú với những thị trường không thể giúp họ thu lại lợi nhuận.
Hiện nay hầu hết các vùng nông thôn vẫn kết nối Internet qua đường dây điện thoại bằng đồng (truy cập quay số hay Dial up Internet) kiểu cũ. Kể cả khi hệ thống này được nâng cấp thì chúng cũng không thể cho tốc độ nhanh như đường truyền cáp quang.
Đây là một khó khăn rất lớn cho các nhà đầu tư muốn kinh doanh tại đây cũng như là thiệt thòi cho kinh tế những vùng này. Rất nhiều mảng kinh doanh như thương mại điện tử, du lịch, công nghệ… không thể triển khai tại các vùng nông thôn Mỹ.
Thậm chí những khả năng khác như đường truyền Internet không dây cố định cũng không khả thi khi nhu cầu người dùng quá thấp, không đem lại lợi nhuận.
Rõ ràng với cơ sở hạ tầng kém, Mỹ đang phải chịu thiệt hại nặng hơn trong mùa dịch Covid-19 khi nhiều hộ gia đình và lao động không thể làm việc, học hành trực tuyến.