(Tổ Quốc) - Chiều 13/8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành giám sát chuyên đề "Việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng các quỹ tài chính ngoài ngân sách nhà nước giai đoạn 2013-2018".
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân (Nguồn: quochoi.vn)
Trình bày báo cáo giám sát, Chủ nhiệm Uỷ ban TC-NS Nguyễn Đức Hải cho biết, đối với các Quỹ về an sinh xã hội (Quỹ Bảo hiểm xã hội, Quỹ Bảo hiểm y tế, Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp), Đoàn giám sát của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đề nghị sớm nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện hệ thống pháp luật có liên quan phù hợp với tinh thần Nghị quyết số 28-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về cải cách chính sách Bảo hiểm xã hội và các Nghị quyết của Trung ương về chính sách Bảo hiểm y tế, Bảo hiểm xã hội, mở rộng đối tượng tham gia.
Đoàn giám sát đề nghị nghiên cứu trình cấp có thẩm quyền để bãi bỏ ngay đối với 6 quỹ: Bảo trì đường bộ ở trung ương và ở địa phương; Hỗ trợ sắp xếp và Phát triển doanh nghiệp; Hỗ trợ người nhiễm HIV/AIDS; Hỗ trợ các hoạt động ngoại giao phục vụ kinh tế; Quỹ hỗ trợ vận động cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài; Hỗ trợ việc làm ngoài nước; Phòng chống chống thiên tai.
Cùng với đó là đề nghị nghiên cứu xác định rõ lộ trình bãi bỏ đối với 3 quỹ, gồm: Quỹ phòng chống tác hại thuốc lá, Quỹ bình ổn giá xăng dầu, Quỹ dịch vụ viễn thông công ích.
Đoàn giám sát cũng đề nghị sáp nhập đối với các Quỹ trùng lặp về mục tiêu, nhiệm vụ, phương thức hoạt động, đối tượng phục vụ hoặc trùng lặp về đối tượng hoặc trùng với nhiệm vụ chi của NSNN và thực hiện cơ cấu lại hoạt động đối với các quỹ.
Theo ông Nguyễn Đức Hải, hiện hệ thống pháp luật về quản lý, sử dụng các quỹ khá phức tạp, chưa rõ ràng, chưa có một văn bản pháp luật để thống nhất quản lý các quỹ.
Hiện cũng chưa có các cơ quan cả ở trung ương và địa phương được giao nhiệm vụ thống nhất quản lý các quỹ này. Việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ các quỹ còn trùng lặp, hiệu quả chưa cao khi nhiều quỹ được thành lập có chức năng, nhiệm vụ (có thể toàn bộ hoặc một phần) trùng với nhiệm vụ chi của ngân sách.
Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng, thống kê hiện có 48 quỹ, trong đó có 28 quỹ ở trung ương và địa phương là 20. Phần lớn quỹ này được thành lập trước khi Luật Ngân sách Nhà nước năm 2015 có hiệu lực thi hành.
Bộ trưởng cho rằng, việc ra đời các quỹ là cần thiết, góp phần tích cực trong huy động, phân bổ nguồn lực xã hội,... Tuy nhiên, việc quản lý các quỹ này còn những hạn chế.
Bộ Tài chính cũng nhất trí với kiến nghị của Đoàn giám sát về mục tiêu, nguyên tắc và các vấn đề cụ thể.
"Trong quá trình xử lý, Chính phủ sẽ có lộ tình, kế hoạch báo cáo Uỷ ban Thường vụ Quốc hội", Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng nhấn mạnh.
Về vấn đề này, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng, qua giám sát thấy cơ sở pháp lý hình thành các quỹ là khác nhau, có cái do luật, có quỹ do Nghị định của Chính phủ hay quyết định của Thủ tướng, có quỹ từ thông báo ý kiến của Thủ tướng là được thành lập, có quỹ do Thông tư của Bộ, quyết định quy chế của Liên hiệp hội, hiệp hội...
"Rõ ràng cái này phải chấn chỉnh, phải có cơ sở pháp lý thống nhất", Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Chủ tịch Quốc hội cũng thống nhất việc Uỷ ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết đánh giá thực trạng ở các quỹ và yêu cầu Chính phủ rà soát, xây dựng lộ trình, kế hoạch sắp xếp.
Theo đó, những quỹ nào hoạt động không rõ mục đích, không hiệu quả hoặc không hoạt động, thu nhiều nhưng chi rất ít, để tồn kết dư quỹ rất lớn thì xem xét lại. Còn thì cho tồn tại các quỹ hoạt động hiệu quả, đúng tôn chỉ mục đích.
