Ngoại giao văn hóa: Đại sứ nào cũng 'thèm' có những hoạt động văn hóa rực rỡ, ấn tượng

Ngoại giao văn hóa đã được thúc đẩy tích cực, bài bản, rộng khắp

Trong thời gian gần đây, ngoại giao văn hóa (NGVH) càng ngày càng được coi trọng và càng ngày càng chứng minh được một cách thuyết phục vai trò quan trọng trong sự phát triển của đất nước nói chung.

Công tác NGVH là một cấu phần của nền ngoại giao Việt Nam toàn diện, hiện đại, nhằm quảng bá hình ảnh quốc gia, phát huy sức mạnh mềm, xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam trong hội nhập quốc tế của thời đại số, góp phần phục vụ phát triển kinh tế - xã hội bền vững, hiện thực hóa khát vọng Việt Nam hướng tới các mục tiêu chiến lược 2030, 2045.

Những mục tiêu quan trọng của NGVH đó chính là: Thúc đẩy tạo dựng lòng tin, nâng cao hình ảnh, sức mạnh mềm quốc gia; hội nhập chủ động, sâu rộng trong các lĩnh vực về văn hóa tại các tổ chức, diễn đàn khu vực và quốc tế; quảng bá tôn vinh các giá trị của văn hóa, vẻ đẹp của đất nước, tư tưởng, phẩm chất cao đẹp của người Việt; vận động ghi danh các danh hiệu UNESCO, góp phần biến văn hóa thực sự trở thành “sức mạnh nội sinh”, đóng góp vào phát triển bền vững đất nước; tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, góp phần trong xây dựng hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam.

Tại Hội nghị triển khai công tác Ngoại giao văn hóa năm 2024 phục vụ phát triển kinh tế - xã hội đất nước do Bộ Ngoại giao tổ chức vào ngày 9/7, bà Lê Thị Hồng Vân - Quyền Vụ trưởng Vụ NGVH và UNESCO, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo công tác NGVH, cho biết hai năm qua, công tác NGVH đã được thúc đẩy tích cực, bài bản, rộng khắp, đóng góp vào thành tích chung của đối ngoại trên năm phương diện.

Đó là tham mưu, đề xuất chính sách để: thúc đẩy quan hệ, hợp tác, xây dựng lòng tin với các quốc gia, tổ chức khu vực và quốc tế; hội nhập sâu, rộng về văn hóa tại các tổ chức, diễn đàn khu vực và quốc tế; tiếp thu có chọn lọc tinh hoa văn hóa nhân loại; quảng bá các giá trị văn hóa, hình ảnh đất nước, con người Việt Nam; hỗ trợ các địa phương trong xây dựng hồ sơ, bảo tồn và phát huy giá trị danh hiệu, xây dựng thương hiệu địa phương.

Đại sứ nào cũng 'thèm' có những hoạt động văn hóa rực rỡ, ấn tượng

Cũng tại Hội nghị này, các Đại sứ Việt Nam tại nước ngoài đã chia sẻ nhiều kinh nghiệm quý báu nhằm giúp cho công tác NGVH đi vào hiệu quả thực chất, khẳng định vị thế quan trọng của NGVH trong các trụ cột ngoại giao mà Đảng, Nhà nước đã xác định.

Từ một số kinh nghiệm ở Trung Quốc, Đại sứ Phạm Sao Mai đã đưa ra một số gợi ý chính sách đối với Việt Nam như: tăng cường vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng trong công tác NGVH; coi văn hóa là thành tố xuyên suốt trong công tác đối ngoại; tích cực lồng ghép các giá trị văn hóa đặc trưng, đậm đà bản sắc dân tộc của Việt Nam, giá trị tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh như hòa hiếu, yêu chuộng hòa bình, hữu nghị, nhân văn, công lý và chính nghĩa vào các sáng kiến của ta tại các diễn đàn...

Để phát huy vai trò cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài trong các hoạt động NGVH, Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản Phạm Quang Hiệu cho biết, Đại sứ quán luôn đồng hành, định hướng, hỗ trợ tích cực cộng đồng trong việc tổ chức các hoạt động văn hóa, gắn với công tác phát triển cộng đồng; khuyến khích động viên các cá nhân, tập thể tiêu biểu, xuất sắc trong cộng đồng có đóng góp tích cực cho công tác NGVH; phát huy tính chủ động sáng tạo của cộng đồng; khai thác hiệu quả tiềm năng của cộng đồng người Việt.

Đại sứ Việt Nam tại Pháp Đinh Toàn Thắng cho rằng, NGVH là công tác chúng ta đã và đang làm rất nhiều. "Tôi tin chắc đồng chí Đại sứ nào cũng 'thèm' có những hoạt động văn hóa rực rỡ, ấn tượng, sâu thẳm” - Đại sứ Đinh Toàn Thắng nêu quan điểm.

Cùng trăn trở này, Đại sứ Việt Nam tại Italy Dương Hải Hưng cho rằng, NGVH khó cân đong đo đếm kết quả cụ thể như ngoại giao kinh tế nhưng chưa bao giờ không được coi trọng... Trong khi chưa có các trung tâm văn hóa Việt Nam ở nhiều nước và mong đợi các chương trình được đầu tư từ trong nước sang, thì cần phát huy vai trò chính của Cơ quan đại diện trong triển khai NGVH tại địa bàn trên tinh thần hành động theo định hướng.

Chia sẻ kinh nghiệm triển khai các hoạt động NGVH hướng đến các đối tượng khác nhau tại địa bàn, Đại sứ Việt Nam tại Mỹ Nguyễn Quốc Dũng cho biết các cơ quan đại diện nước ngoài ở Mỹ rất tích cực tổ chức các sự kiện có lồng ghép NGVH, như dịp kỷ niệm Quốc khánh, thành lập quân đội, ngày thiết lập quan hệ ngoại giao với Mỹ, một số nước hàng năm tổ chức lễ hội văn hóa, ẩm thực với sự tham dự của hàng nghìn người.

Đại sứ nhấn mạnh: “Để thực hiện các hoạt động NGVH như vậy, cần có kế hoạch và sự chuẩn bị kỹ lưỡng, có sự phối hợp chặt chẽ trong, ngoài nước và các cơ quan, tổ chức sở tại, quan trọng là có nguồn lực, kinh phí lớn, đồng thời cần có các sản phẩm đặc sắc”.

Tăng cường gắn kết ngoại giao kinh tế và ngoại giao văn hóa

Nhìn nhận về vấn đề này từ góc độ cơ quan quản lý nhà nước về Văn hóa, theo bà Nguyễn Phương Hòa, Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế, Bộ VHTTDL, để NGVH thành công toàn diện như thời gian qua, đầu tiên là Đảng, Nhà nước đã có chủ trương, chính sách đúng đắn trong việc mở rộng các quan hệ đối ngoại thông qua ngoại giao văn hóa, xem ngoại giao văn hóa là một trong những trụ cột. Bên cạnh đó, nhận thức của các cấp, các ngành, xã hội về vai trò của văn hóa nói chung và văn hóa đối ngoại nói riêng cũng ngày càng được nâng cao.

"Chúng ta cũng đã có sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa các cơ quan, bộ ngành, nhất là giữa Bộ VHTTDL và Bộ Ngoại giao, các cơ quan đại diện của Việt Nam tại nước ngoài. Cùng với đó là sự phối hợp thường xuyên của Bộ VHTTDL với các cơ quan liên quan trong việc thực hiện chương trình giới thiệu văn hóa nghệ thuật Việt Nam thông qua các chuyến thăm của lãnh đạo Đảng, Nhà nước" - bà Phương Hòa nhấn mạnh.

Bà Phương Hòa cho biết thêm, khi công tác văn hóa đối ngoại đã là nhiệm vụ chung của toàn bộ hệ thống chính trị, của cả xã hội thì chúng ta cũng thấy được ở đó vai trò quan trọng của rất nhiều thành phần. Ở đây là từ các cấp các ngành, cộng đồng doanh nghiệp, những nhà sáng tạo, người dân với vai trò là những đại sứ văn hóa để lan tỏa giá trị, hình ảnh văn hóa, con người Việt Nam ra bạn bè thế giới.

Theo Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn, để NGVH đạt nhiều kết quả hơn nữa trong thời gian tới cần triển khai đồng bộ các nhiệm vụ: Tạo chuyển biến mạnh mẽ trong công tác tham mưu, đề xuất chính sách; Thúc đẩy và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ trên mọi mặt giữa Việt Nam và các nước, vùng lãnh thổ, các tổ chức khu vực và quốc tế; Tăng cường gắn kết ngoại giao kinh tế và NGVH, thiết thực hỗ trợ kết nối cho phát triển du lịch, thu hút đầu tư, thúc đẩy xuất khẩu, phát triển kinh tế; Hỗ trợ địa phương xây dựng hồ sơ, ghi danh di sản, bảo tồn và phát huy giá trị danh hiệu, di sản UNESCO.

Cùng với đó là Quảng bá mạnh mẽ hình ảnh đất nước, văn hóa và con người Việt Nam với thế giới; Hội nhập quốc tế, nâng cao vị thế, nâng tầm đối ngoại đa phương, đảm nhận tốt vai trò; tiếp thu có chọn lọc tinh hoa nhân loại; Ứng dụng công nghệ số; kết hợp hiệu quả giữa NGVH và thông tin đối ngoại; Tăng cường chuẩn hóa, tăng cường hàm lượng văn hóa liên quan đến con người, trụ sở Cơ quan đại diện, quà tặng đối ngoại, phản ánh bản sắc văn hóa của ngoại giao Việt Nam; Nâng cao hiệu quả cơ chế phối hợp trong triển khai NGVH./.