Người dân có bắt buộc phải đổi sang hộ chiếu gắn chip điện tử không?

Mới đây, Cục Xuất nhập cảnh, Bộ Công an cho biết, từ 1/3/2023, Bộ Công an và Cơ quan đại diện Việt Nam tại nước ngoài sẽ triển khai cấp Hộ chiếu phổ thông có gắn chip điện tử cho công dân Việt Nam theo Luật xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam.

Ngay sau thông tin này, nhiều người không khỏi thắc mắc về việc sử dụng mẫu hộ chiếu hiện hành không gắn chip có bị ảnh hưởng hay không?

Hộ chiếu gắn chip và không gắn chip khác gì nhau?

Về hình thức, hộ chiếu phổ thông gắn chíp điện tử và hộ chiếu đang dùng hiện tại nhìn thoạt qua bên ngoài có vẻ giống nhau nhưng ở bên ngoài hộ chiếu gắn chip điện tử có biểu tượng hình con chip. Nếu mở bên trong ra thì với hộ chiếu gắn chíp cũng sẽ có sự khác biệt là có hình con chip ngay ở phía trên dòng số hộ chiếu.

Chip điện tử được đặt tại trang bìa sau của cuốn hộ chiếu để lưu trữ thông tin nhân thân và thông tin sinh trắc học của người được cấp hộ chiếu (gồm ảnh mặt, vân tay…) và chữ ký số của cơ quan cấp hộ chiếu. 

Về độ tuổi được cấp hộ chiếu, hai loại hộ chiếu này cũng có một vài điểm khác biệt:

Hộ chiếu không gắn chip điện tử, có thể được cấp cho công dân Việt Nam chưa đủ 14 tuổi hoặc cấp theo thủ tục rút gọn. 

Còn hộ chiếu gắn chip chỉ được cấp cho công dân Việt Nam từ đủ 14 tuổi trở lên.

Như vậy, khi nộp hồ sơ đề nghị cấp hộ chiếu, công dân Việt Nam từ đủ 14 tuổi trở lên có quyền được lựa chọn cấp hộ chiếu không gắn chip điện tử hoặc cấp hộ chiếu có gắn chip điện tử.

Có bắt buộc phải đổi sang hộ chiếu gắn chip?  

Liên quan đến vấn đề này, cơ quan Công an cho biết, hộ chiếu phổ thông không gắn chip điện tử và hộ chiếu phổ thông gắn chip điện tử được sử dụng song hành. Khi nộp hồ sơ đề nghị cấp hộ chiếu, công dân Việt Nam từ đủ 14 tuổi trở lên có quyền được lựa chọn cấp hộ chiếu không gắn chip điện tử hoặc cấp hộ chiếu có gắn chip điện tử.

Công dân Việt Nam đã được cấp hộ chiếu phổ thông không gắn chip điện tử sẽ được tiếp tục sử dụng đến khi hết thời hạn của hộ chiếu, không bắt buộc phải đổi sang hộ chiếu có gắn chip điện tử.

Tuy nhiên, khi công dân sử dụng mẫu hộ chiếu gắn chip sẽ được hưởng thêm nhiều tiện ích như: Được phía nước ngoài ưu tiên khi xét duyệt cấp thị thực nhập cảnh. Hiện nay, trên thế giới có trên 100 quốc gia và vùng lãnh thổ sử dụng hộ chiếu điện tử.

Mẫu hộ chiếu gắn chip điện tử có tính bảo mật thông tin cao, vì được lưu trữ trong con chip, rất khó sao chép thông tin.

Ngoài ra, hộ chiếu điện tử không chỉ lưu trữ các thông tin được viết trên giấy như, họ tên, ngày tháng năm sinh, quốc tịch… mà còn có khả năng lưu trữ các thông tin sinh trắc học của con người như vân tay, mống mắt, khuôn mặt, nhóm máu… Càng lưu trữ được nhiều thông tin, việc nhận dạng một người càng chính xác. Cán bộ làm công tác kiểm soát xuất nhập cảnh nhanh chóng xác nhận được thông tin của hành khách khi làm thủ tục.

Về mặt lâu dài, việc phát hành hộ chiếu điện tử không những tạo điều kiện cho người dân trong hoạt động xuất nhập cảnh mà còn phù hợp với Chính phủ điện tử tạo bước đột phá trong phát triển kinh tế xã hội; nâng cao vị thế của hộ chiếu Việt Nam, thúc đẩy quá trình hội nhập của Việt Nam trong khu vực và thế giới.

Thủ tục đăng ký hộ chiếu online

Liên quan đến vấn đề này, theo Bộ Công an, người dân có thể làm thủ tục cấp hộ chiếu điện tử gắn chip bằng nhiều hình thức khác nhau. Cụ thể, công dân có căn cước có quyền lựa chọn nơi làm thủ tục đề nghị cấp hộ chiếu tại bất kỳ Phòng Xuất nhập cảnh Công an tỉnh, thành phố nào công dân thấy thuận lợi nhất.

Trong khi đó, với những người vẫn dùng chứng minh nhân dân buộc phải làm thủ tục xin cấp hộ chiếu có gắn chip điện tử tại Phòng Quản lý xuất nhập cảnh nơi có hộ khẩu thường trú hoặc tạm trú.

Trường hợp người đề nghị cấp hộ chiếu từ lần thứ 2 trở đi, họ được lựa chọn nơi làm thủ tục cấp hộ chiếu tại Cục Quản lý xuất nhập cảnh hoặc Phòng Quản lý xuất nhập cảnh Công an cấp tỉnh bất kỳ.

Ngoài ra, để tránh lãng phí thời gian chờ đợi, Cục Quản lý xuất nhập cảnh khuyến khích công dân chủ động khai tờ khai đề nghị cấp Hộ chiếu qua Cổng dịch vụ công Bộ Công an, dichvucong.bocongan.gov.vn. Khi đó công dân không phải đến trực tiếp cơ quan xuất nhập cảnh để xếp hàng nộp tờ khai, chụp ảnh...

Theo cơ quan chức năng, quy trình xin cấp hộ chiếu gắn chip gồm 4 bước:

Bước 1: Điền vào tờ khai cấp hộ chiếu và ghi đề nghị cấp hộ chiếu có gắn chip điện tử, chuẩn bị 2 ảnh chân dung cỡ 4x6cm.

Bước 2: Xuất trình chứng minh thư hoặc thẻ căn cước khi làm thủ tục tại Cục Quản lý xuất nhập cảnh hoặc Phòng quản lý xuất nhập cảnh công an cấp tỉnh.

Bước 3: Lấy dấu vân tay theo hướng dẫn tại nơi làm thủ tục xin cấp hộ chiếu.

Bước 4: Nhận hộ chiếu tại nơi nộp hồ sơ xin cấp hộ chiếu theo giấy hẹn hoặc nhận kết quả hộ chiếu qua dịch vụ chuyển phát nhanh.

Ngoài ra, để giảm thủ tục hành chính và tiết kiệm thời gian, công dân chủ động làm tờ khai đề nghị cấp hộ chiếu qua Cổng dịch vụ công Bộ Công an.

Cụ thể, người dân có thể truy cập vào Cổng Dịch vụ công Quốc gia hoặc Cổng Dịch vụ công Bộ Công an để thực hiện nộp hồ sơ cấp hộ chiếu trực tuyến theo hướng dẫn mà không cần phải trực tiếp đến cơ quan quản lý xuất nhập cảnh nộp hồ sơ.

4 bước đề nghị cấp hộ chiếu phổ thông trực tuyến như sau:

Bước 1: Người dân đăng ký tài khoản cổng dịch vụ công quốc gia (nếu chưa có) hoặc truy cập https://dichvucong.gov.vn.

Bước 2: Đăng nhập cổng dịch vụ công Bộ Công an, chọn dịch vụ Cấp hộ chiếu và nộp hồ sơ.

- Tải ảnh chân dung 4x6cm nền trắng, ảnh mặt trước và sau của căn cước công dân (theo hướng dẫn trên màn hình đăng ký hồ sơ).

- Nhập đầy đủ thông tin vào các cột mục; đăng ký nơi nhận hộ chiếu; tải các tài liệu đính kèm theo quy định (nếu có).

- Trường hợp hộ chiếu còn giá trị, phải nộp trực tiếp hoặc chuyển qua bưu điện về cơ quan quản lý xuất nhập cảnh tiếp nhận hồ sơ.

Hoàn tất các bước, chờ phê duyệt của cơ quan quản lý xuất nhập cảnh.

Bước 3: Thanh toán lệ phí trực tuyến

Sau khi hồ sơ được cơ quan quản lý xuất nhập cảnh chấp thuận, công dân thanh toán lệ phí trực tuyến theo đường dẫn được cổng dịch vụ công quốc gia gửi đến qua tin nhắn hoặc email.

Bước 4: Trả kết quả (theo đề nghị của công dân đăng ký trước)

Công dân có thể nhận trực tiếp tại cơ quan quản lý xuất nhập cảnh hoặc được đơn vị bưu chính chuyển phát đến địa chỉ đã đăng ký và thanh toán phí chuyển phát khi nhận hộ chiếu.

Hộ chiếu sẽ được cấp trong hạn 8 ngày làm việc nếu làm thủ tục tại Phòng Quản lý xuất nhập cảnh các địa phương, 5 ngày làm việc nếu làm hộ chiếu tại Cục Quản lý xuất nhập cảnh Bộ Công an.