(Tổ Quốc) - Nhà văn Võ Quảng (1920 – 2020), là người dành nhiều tâm huyết cho văn học ở các lĩnh vực thơ, văn xuôi, dịch thuật, lý luận phê bình, kịch bản phim hoạt hình. Trong đó đáng chú ý mảng văn học thiếu nhi đã trở thành những sáng tác được nhiều thế hệ độc giả yêu thích.
Sinh ra trong một gia đình có truyền thống khoa cử, nhà văn Võ Quảng được học hành bài bản ngay từ nhỏ. Năm 17 tuổi, ông thi đỗ vào trường Quốc học Huế, và cũng từ năm này, ông bắt đầu tham gia hoạt động cách mạng.
Bắt đầu với sự nghiệp văn chương khá muộn so với các nhà văn cùng trang lứa, năm 1957, khi đã ở tuổi 38, Võ Quảng mới trình làng tác phẩm đầu tiên là tập thơ "Gà Mái Hoa". Nhưng tác phẩm đã lập tức chinh phục được bạn bè văn chương. Cũng trong năm này, nhà văn Võ Quảng về làm Tổng biên tập đầu tiên của NXB Kim Đồng mới thành lập.
Ngoài sáng tác thơ, truyện, Võ Quảng còn viết kịch bản phim hoạt hình và dịch một số tác phẩm văn học kinh điển của thế giới sang tiếng Việt. Ông là tác giả kịch bản phim hoạt hình "Sơn Tinh Thủy Tinh", "Những chiếc áo ấm" – hai tác phẩm được "khắc tên vào bảng Vàng của ngành Hoạt hình Việt Nam" theo đánh giá của họa sĩ Trương Qua (Giám đốc Xưởng phim hoạt hình Việt Nam từ 1967-1977). Ông cũng là người đầu tiên phỏng dịch và giới thiệu "Truyện Đông Ky-sốt" (Hiệp sĩ Don Quixote) và "Người anh hùng rừng Séc Vút" (Robin Hood – Hiệp sĩ rừng xanh) sang tiếng Việt
Là một trong số ít các nhà văn dành trọn vẹn tâm huyết sáng tác cho thiếu nhi, nhà văn Võ Quảng ý thức rất rõ tầm quan trọng của văn chương trong việc giáo dục thẩm mỹ, nhân cách cho trẻ em. Ông đã dành nhiều thời gian, tâm sức để nghiên cứu tâm lý tiếp nhận của trẻ em; tìm hiểu những quan điểm, phương pháp sáng tác của các nhà văn lớn trên thế giới viết cho thiếu nhi.
Thủ bút của nhà văn Võ Quảng
Nhà văn Võ Quảng từng nói: "Viết cho thiếu nhi là tình yêu và lẽ sống của tôi". Ông luôn tâm niệm mình là một nhà giáo dục, cả cuộc đời dành trọn vẹn "những gì đẹp đẽ nhất, tinh khiết nhất cho thiếu nhi". Thơ văn Võ Quảng đã được lựa chọn đưa vào chương trình giảng dạy ở nhiều cấp học suốt mấy thập kỉ qua. Năm 2007 ông được nhận giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật.
Chia sẻ thêm về những sáng tác thiếu nhi, nhà văn Võ Quảng từng cho rằng: "Một sáng tác văn học đúng theo nghĩa của nó thì ngoài câu chuyện, sự kiện, hình ảnh, chủ đề còn có một cái gì như sự sống, còn có một hơi thở, một màu sắc, một linh hồn, một rung động từ bên trong. Những cái đó toát ra từ mỗi câu, mỗi tình tiết, mỗi hình tượng".
Sinh thời nhà văn Tô Hoài cũng đã dành những nhận xét về nhà văn Võ Quảng: "Tôi nghe người yêu thơ xưa nay nói rằng thơ thật là thơ thì cứ tự nhiên đến và ở với ta như thế. Tình thơ vào hồn người. Một cảm tưởng ấy, tôi đọc thơ Võ Quảng... Tôi không còn tuổi nhỏ đọc thơ anh. Nhưng trong tôi nguyên vẹn cái háo hức của trẻ thơ. Tôi không phải ngỡ mình là em bé để vào thơ anh mà tôi được tỏa hết sức vào thơ – câu thơ, chữ thơ, ý thơ cho mọi người!".
Bộ ấn phẩm ra mắt độc giả nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh nhà văn Võ Quảng
Còn nhà văn Lê Phương Liên thì đánh giá: "Võ Quảng là một nhà văn có sức tỏa sáng trong từng câu thơ, từng câu văn. Ánh sáng đó là nguồn sức mạnh nghị lực để Võ Quảng sống trọn đời với Văn học thiếu nhi Việt Nam".
Nhân dịp kỉ niệm 100 năm ngày sinh nhà văn Võ Quảng, Nhà xuất bản Kim Đồng giới thiệu với độc giả bộ ấn phẩm gồm 5 cuốn: Tiểu thuyết "Quê nội" (gồm 2 truyện "Quê nội", "Tảng sáng") Tập thơ "Ai dậy dớm", Tuyển tập "Truyện đồng thoại Võ Quảng",Tập truyện "Những truyện hay viết cho thiếu nhi – Võ Quảng"; Và đặc biệt là tuyển thơ, truyện, phê bình, chân dung "Võ Quảng – Một đời thơ văn".
