(Tổ Quốc) - Cuốn Hồi ức - Những năm tháng không quên tập hợp những lời kể và viết về cuộc đời của bà Mai Thị Trình - nhà báo - trí thức - chiến sĩ cộng sản - nhà hoạt động xã hội và trên hết là một nhân cách mạnh mẽ… Quyển hồi ức được tác giả viết xong từ năm 2004, đến nay tác giả đã không còn trên nhân gian nhưng những đóng góp của bà cho đất nước thì vẫn còn mãi.
Tuổi thơ của một cô gái được mẹ đặt cái tên hết sức con trai là Trình, ăn mặc và đi học như con trai. Thời xưa ông bà mình vốn còn tư tưởng phong kiến trọng nam khinh nữ nhưng may mắn thay, cô gái tên Trình được mẹ ngầm kiên quyết cho về quê ngoại theo nghiệp đèn sách. Sau thời niên thiếu ở quê hương, cô gái đến học tại thủ đô Paris hoa lệ nước Pháp. Ở Paris, cô Trình được học và tiếp thu được nhiều điều mới mẻ khiến cách sống và suy nghĩ của cô sinh viên thay đổi rất nhiều.
Cũng trong thời gian theo học ở Pháp, cô Trình có dịp làm bạn và kết thân, sau này lập gia đình cùng anh chàng kỹ sư trẻ Trần Thanh Xuân.
Chắc hiếm người biết cô sinh viên Trình quyết định đồng ý kết hôn với anh sinh viên Xuân là do người bạn tri kỷ tên Khê (cố GS.TS Trần Văn Khê), vốn là bạn thân của cả hai người, đã khẳng định chắc nịnh trong bức thư tay: “Em sẽ không bao giờ gặp được một người nào thích hợp với em hơn là người này đâu, dù là trong hay ngoài nước. Em mà bỏ mối này thì coi như thả mồi bắt bóng. Nói gọn một lời, người này tốt hơn anh”. Chính lời nói cảm động ấy còn mạnh mẽ hơn lời cầu hôn khiến cô Trình tan hết âu lo, nghi ngại mà quyết định kết hôn với Trần Thanh Xuân.
Những tháng ngày tại Pháp, hai người hoạt động khôn khéo dưới sự đùm bọc vô giá của Đảng Cộng sản Pháp (trở thành Đảng viên Đảng Cộng sản Pháp sau đó trở thành Đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam), thế nhưng, như những người thanh niên - trí thức trẻ Việt xa quê, họ vẫn luôn ý thức vận mệnh của đất nước, dù ở xa vẫn đau đáu về nước nhà.
 Bìa cuốn Hồi ức - Những năm tháng không quên |
Những năm tháng sau đó (từ 1973), trước thời khắc định mệnh của đất nước, hai vợ chồng quyết trở về phục vụ dân tộc, tham gia trực tiếp vào cuộc chiến tranh giải phóng quê hương.
Và rồi ngày đại thắng 30/4/1975 cũng đến, người con của dân tộc được hòa mình vào hạnh phúc của đất nước trọn niềm vui chung. Cho đến sau Ngày Giải phóng và thống nhất đất nước, người trí thức trẻ vẫn trọn vẹn cuộc đời cống hiến.
Cũng giống như những người phụ nữ Việt Nam khác, bà Mai Thị Trình ngoài tình yêu lớn dành cho đất nước, dành cho dân tộc thì trong gia đình nhỏ của mình, bà luôn dành trọn tình yêu cho con cái.
Trong cuộc sống gia đình, nếu bà Trình thẳng thắn, bộc trực bao nhiêu thì ông Trần Thanh Xuân lại mềm mỏng, nhẹ nhàng, sâu sắc bấy nhiêu. Hai cá tính trái ngược vẫn song hành và bổ sung cho nhau công tác lẫn trong cuộc đời chung chí hướng, lý tưởng.
Hai con người, hai tính cách trái ngược nhau nhưng họ vẫn hỗ trợ nhau hoàn thành nhiệm vụ Cách mạng. Trong một đoạn thơ dành cho vợ, ông Xuân có viết:
“Biết nhau một dạ thương người
Con đường dân tộc là nơi hẹn hò”
Cả cuộc đời học tập và cống hiến cho Tổ quốc, đến những năm tháng cuối đời bà Mai Thị Trình vẫn tâm niệm: “Suy cho cùng đã là con người thì không có ai hoàn chỉnh cả. Và không có ngày nào trong đời mà tôi không tự xét mình để ngày hôm sau cố gắng làm tốt hơn ngày hôm nay”…
Những ngày tháng tám, nhân kỷ niệm Cách mạng tháng Tám, NXB Văn hóa - Văn nghệ trân trọng giới thiệu quý độc giả cùng lắng đọng với “Những năm tháng không quên” như một động lực và lý do tốt nhất để chúng ta sống thật tốt cho mình cho người và cho cuộc đời này. Cũng là lời GS. Bác sĩ Nguyễn Khắc Viện đã khắc họa cuộc đời tác giả Mai Thị Trình qua câu thơ:
“Bảy mươi mùa xuân
Một cuộc hành trình
Lặn lội bốn Phương
Nết vẫn y nguyên”
Dù trong những năm tháng chiến tranh, đất nước còn khó khăn hay trong thời đại phát triển tiên tiến hôm nay, và cả mai sau nữa, mỗi cá nhân chỉ có một cuộc đời để sống, hãy sống hết mình và trọn vẹn cuộc đời không hoài phí.
Được sự khích lệ từ bạn bè và những người may mắn được đọc những trang viết của bà Mai Thị Trình, gia đình và các con bà đã quyết định tập hợp những bài viết và tư liệu quý báu, sắp xếp thành quyển Hồi ức - Những năm tháng không quên, để lưu giữ những hồi ức đẹp về cha mẹ mình và cũng là để nhắc nhở con cháu đời sau luôn ghi nhớ ơn sinh thành, dưỡng dục của ông bà, cha mẹ.
Nhân dịp này, NXB Văn hóa - Văn nghệ tổ chức buổi giới thiệu, ra mắt cuốn Hồi ức - Những năm tháng không quên như một lần nhắc nhớ lại những tháng ngày ý nghĩa trong cuộc đời của nhà báo, nhà trí thức, chiến sĩ cộng sản, nhà hoạt động xã hội Mai Thị Trình. Buổi ra mắt sách diễn ra lúc 9g ngày 04/8/20178 tại Sân khấu chính Đường sách Nguyễn Văn Bình, Tp. Hồ Chí Minh.
Võ Vân
