(Tổ Quốc) -Trong thông báo kết luận phát đi tối 14/3, Thanh tra Chính phủ cho hay, Mobifone đã thiếu trách nhiệm và làm trái trong việc đề xuất dự án đầu tư, đặc biệt trong đánh giá tình hình tài chính kinh doanh của Công ty AVG.
- 13.03.2018 Bộ trưởng Trương Minh Tuấn báo cáo Ban Bí thư việc hủy bỏ thỏa thuận chuyển nhượng cổ phần Mobifone-AVG
- 13.03.2018 AVG đặt cọc 450 tỷ đồng cam kết thực hiện hủy hợp đồng chuyển nhượng
- 14.03.2018 Thanh tra vụ MobiFone mua 95% AVG diễn ra trong bao lâu?
- 14.03.2018 Thanh tra Chính phủ kết luận gì về thương vụ Mobifone mua 95% cổ phần AVG?
Mobifone đã báo cáo không trung thực, thậm chí còn đánh giá khả quan về tài chính AVG
Theo đó, Thanh tra Chính phủ cho rằng, thực trạng tài chính, hoạt động kinh doanh của AVG từ khi thành lập đến thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp để mua bán cổ phần là rất khó khăn.
Tại thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp 31/3/2015 là rất xấu, tổng tài sản là trên 3.260 tỷ đồng; nợ phải trả trên 1.266 tỷ đồng; giá trị còn lại của tài sản cố định là 208,589 tỷ đồng. Từ khi thành lập đến thời điểm thẩm định giá liên tục lỗ, số lỗ luỹ kế đến 31/3/2015 là 1.632,909 tỷ đồng (bằng 45% vốn điều lệ).
AVG sử dụng vốn cho kinh doanh dịch vụ truyền hình chủ yếu là vốn vay và vốn chiếm dụng; vốn đầu tư ra ngoài doanh nghiệp chiếm tỷ trọng lớn (đến 31/3/2015 đầu tư ra ngoài doanh nghiệp 2.659,907 tỷ đồng, chiếm 73,3% vốn điều lệ).
Đáng chú ý là việc đầu tư ngoài lĩnh vực truyền hình để mua lại cổ phần tại Công ty cổ phần giống tằm Mai Lĩnh và Công ty cổ phần An Viên B.P với số tiền 2.473,2 tỷ đồng (bình quân cao gấp 13 lần so với vốn đầu tư ban đầu của các cổ đông là 189,6 tỷ đồng, các cổ đông này đã thanh toán bù trừ với việc mua cổ phần do AVG phát hành để tăng vốn điều lệ, các cổ đông của 2 công ty này cũng là cổ đông của AVG).
Vốn nhà nước tại Mobifone có nguy cơ thiệt hại sau vụ việc với AVG khoảng hơn 7.000 tỷ đồng. Ảnh minh họa: VnExpress, |
Việc đầu tư 2 khoản ngoài lĩnh vực truyền hình nêu trên của AVG, Thanh tra Chính phủ nhận định có tiềm ẩn rủi ro về tài chính, có dấu hiệu bất thường, nhưng Mobifone vẫn mua 2 khoản đầu tư này. Do vậy, Thanh tra Chính phủ cho rằng cần được tiếp tục làm rõ.
Khi báo cáo đề xuất đầu tư nhận chuyển nhượng cổ phần AVG và lập Dự án đầu tư trình Bộ TTTT, Mobifone đã báo cáo không trung thực, không đầy đủ, đánh giá không đúng thực trạng tài chính rất xấu của AVG, thậm chí còn đánh giá khả quan về tình hình tài chính, kinh doanh của AVG.
Nguy cơ hiện hữu thiệt hại nghiêm trọng vốn của Nhà nước tại Mobifone khoảng 7.006 tỷ đồng
Kết luận Thanh tra còn nêu, Mobifone đã làm trái và thiếu trách nhiệm trong việc lựa chọn tư vấn thẩm định giá; nghiệm thu kết quả thẩm định giá; việc sử dụng kết quả thẩm định giá trị doanh nghiệp trong đàm phán mua cổ phần AVG.
Trong việc lựa chọn tư vấn thẩm định giá trị AVG và tư vấn mua bán, sáp nhập doanh nghiệp, Mobifone đã có những khuyết điểm, vi phạm quy định của Luật Đấu thầu.
Cụ thể trong việc lựa chọn Công ty TNHH Chứng khoán Ngân hàng TMCP ngoại thương Việt Nam (VCBS), Mobifone đã chuyển File hồ sơ yêu cầu (HSYC) cho VCBS trước khi phát hành HSYC, vi phạm hành vi bị cấm của Luật Đấu thầu. Lựa chọn Công ty TNHH Tư vấn Đầu tư và Thẩm định giá AMAX (AMAX), Mobilfone chỉ căn cứ vào báo giá thấp nhất trong 3 đơn vị tư vấn, không thực hiện theo quy trình chỉ định thầu, vi phạm Nghị định số 63/2014.
Khi đàm phán giá mua cổ phần, Mobifone sử dụng kết quả thẩm định giá do AMAX xác định giá trị AVG là 16.565 tỷ đồng để đàm phám giá mua cổ phần mà không trừ các khoản nợ phải trả 1.134 tỷ đồng, riêng việc làm này gây thiệt hại 1.134 tỷ đồng.
AMAX đã sử dụng số liệu đầu vào không có cơ sở để xác định “Giá trị tài sản vô hình ngoài Bảng cân đối kế toán là 13.448 tỷ đồng”…
Sau khi loại trừ giá trị tài sản vô hình 13.448 tỷ đồng và loại trừ nợ phải trả 1.134 tỷ đồng thì giá trị vốn chủ sở hữu của AVG tại thời điểm 31/3/2015 chỉ là 1.983 tỷ đồng (chưa tính đến việc định giá lại giá trị thực của các khoản AVG đã đầu tư tài chính ra ngoài doanh nghiệp); so với giá mua 95% cổ phần AVG là 8.889,815 tỷ đồng cho thấy nguy cơ hiện hữu thiệt hại nghiêm trọng vốn của Nhà nước tại Mobifone khoảng 7.006 tỷ đồng.
Khi lựa chọn phương án đầu tư, Mobifone không khảo sát, không lựa chọn đơn vị chuyên kinh doanh dịch vụ truyền hình để tư vấn về phương án kinh doanh, không xây dựng phương án đầu tư mới để có căn cứ so sánh, lựa chọn phương án đầu tư…
Thông báo nêu: trong lập dự án đầu tư, Mobifone đã nhận thức rõ 2 vấn đề: giá mua cổ phần AVG và hiệu quả đầu tư; khi tính toán hiệu quả đầu tư Dự án giai đoạn 2015-2020 đã dự báo: số lượng phát triển thuê bao truyền hình trả tiền, doanh thu, giá vốn, chi phí lãi vay, lợi nhuận… chủ yếu dựa trên các giả định, thiếu khả thi; đã nhận thức rõ và định lượng được hậu quả, nguy cơ gây hậu quả nếu thực hiện đầu tư Dự án, ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động kinh doanh viễn thông; lợi nhuận kinh doanh và số nộp ngân sách nhà nước sụt giảm…
Mặc dù vậy, Mobifone đã lập, trình Bộ TTTT phê duyệt Dự án (không loại trừ 2 khoản đầu tư ngoài ngành của AVG), thể hiện thiếu trách nhiệm và cố ý làm trái quy định tại Nghị định số 91/2015 của Chính phủ về đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp và quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại doanh nghiệp. Trách nhiệm thuộc về HĐTV, Ban Tổng giám đốc và các bộ phận liên quan của Mobifone.
Trong bản thỏa thuận chuyển nhượng cổ phần ký với đại diện cổ đông AVG, Mobifone đã cam kết hỗ trợ tài chính cho AVG để trả các khoản nợ với tổng số tiền 1.093,7 tỷ đồng. Tuy chưa thực hiện, nhưng cam kết này không đúng với nội dung của Dự án đầu tư đã được Bộ TTTT phê duyệt.
Thanh tra Chính phủ cũng thông báo, việc Mobifone sử dụng 100% nguồn vốn chủ sở hữu để đầu tư dự án, không đúng với nội dung trong dự án đầu tư báo cáo Bộ Thông tin và Truyền thông (30% vốn chủ sở hữu, 70% vốn vay); thời gian thanh toán hợp đồng chuyển nhượng cổ phần AVG là 19 ngày (từ ngày 28/12/2015 đến 15/01/2016) có biểu hiện không bình thường…
Những vi phạm, làm trái quy định, thiếu trách nhiệm nêu trên của Mobifone, Thanh tra Chính phủ nhận định: nguy cơ hiện hữu thiệt hại nghiêm trọng vốn của Nhà nước tại Mobifone khoảng 7.006 tỷ đồng, trong đó thiệt hại do mua nợ phải trả của AVG 1.134 tỷ đồng.
Kết luận của Thanh tra Chính phủ còn nhấn mạnh: Việc thực hiện đầu tư dự án của Mobifone đã trực tiếp ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động kinh doanh viễn thông, làm sụt giảm lớn hiệu quả kinh doanh ngay từ năm 2016 và nhiều năm tiếp theo, trong đó lợi nhuận hoạt động tài chính năm 2016 đã giảm so với năm 2015 là hơn 321 tỷ đồng. Lỗ lũy kế đến cuối 2017 là hơn 1.980 tỷ đồng; đồng thời ảnh hưởng tiêu cực đến cổ phần hóa Mobifone.
Trách nhiệm các bộ liên quan tới đâu?
Trong bài trước, Báo điện tử Tổ Quốc đã nêu kết luận của Thanh tra Chính phủ về trách nhiệm của Bộ TTTT với vụ việc này.
Ngoài ra, Thanh tra Chính phủ cũng làm rõ trách nhiệm một loạt các bộ có liên quan khác.
Cụ thể, Bộ Kế hoạch và Đầu tư có văn bản đề nghị Thủ tướng chấp thuận chủ trương đầu tư dự án là không đúng quy định tại Luật Đầu tư. Tuy nhiên, sau khi Mobifone đã ký hợp đồng chuyển nhượng 95% cổ phần AVG, đã thanh toán 95% giá trị hợp đồng, ngày 22/1/2016 Bộ này lại có văn bản nêu rõ ảnh hưởng trực tiếp với nhiều nguy cơ, rủi ro từ việc mua 95% cổ phần AVG trong khi Mobifone đang tiến hành cổ phần hóa và đã “đề nghị dừng thực hiện dự án”.
Bộ Tài chính có trách nhiệm quản lý nhà nước về lĩnh vực tài chính, liên quan trực tiếp đến việc thực hiện cổ phần hóa Mobifone đã không kịp thời đưa ra những phân tích, đánh giá, đề xuất đầy đủ, toàn diện về những tác động trực tiếp từ việc Mobifone bỏ số vốn rất lớn đầu tư dự án, chiếm tới 60% vốn điều lệ của Mobifone, ảnh hưởng tiêu cực đến tiến trình cổ phần hóa.
Mặc khác Bộ Tài chính đã nhận thấy vấn đề trọng yếu của việc đầu tư dự án, nhất là hiệu quả đầu tư và sự ảnh hưởng của việc đầu tư Dự án làm giảm kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của Mobifone ngay trong giai đoạn 2015-2017 và đã đề nghị Bộ TTTT chỉ đạo Mobifone tiếp tục rà soát dự án đầu tư để đảm bảo hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh, nhưng vẫn thống nhất với đề xuất của Bộ này về chủ trương đầu tư dự án và đề nghị Văn phòng Chính phủ tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ, trong khi Mobifone đang tiến hành cổ phần hóa.
Với các cơ quan khác như Bộ Công an, Văn phòng Chính phủ, các công ty tư vấn… Thanh tra Chính phủ cũng đưa ra những kết luận liên quan./.
Thái Linh