(Tổ Quốc) - Năm 2018 là năm diễn ra nhiều sự kiện có ý nghĩa quan trọng của đất nước. Với vai trò là trung tâm văn hóa, thông tin, giáo dục, phục vụ đắc lực các nhiệm vụ chính trị, các hệ thống thư viện trong năm qua đã đạt được nhiều thành tựu nổi bật về mọi mặt, nhìn lại chặng đường năm 2018, có thể điểm qua 10 sự kiện nổi bật của ngành:
1. Lễ trao tặng xe ô tô thư viện đa phương tiện mang tên "Ánh sáng tri thức" cho các thư viện tỉnh
Tiếp nối những thành công đã đạt được, năm 2018, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) tiếp tục nhận được sự đồng hành của Quỹ thiện tâm Tập đoàn Vingroup trong việc triển khai Dự án "Xe ô tô thư viện đa phương tiện - Ánh sáng tri thức" cho 08 tỉnh/thành: Điện Biên, Lạng Sơn, Hòa Bình, Nam Định, Quảng Bình, Lâm Đồng và Cà Mau.
Buổi lễ trao tặng xe ô tô thư viện đa phương tiện diễn ra vào ngày 18/4/2018 là một hoạt động thiết thực kỷ niệm Ngày sách Việt Nam lần thứ 5 năm 2018.
Các đại biểu và khách mời tham quan Mô hình xe ô tô thư viện đa phương tiện. (Ảnh: Minh Khánh)
Với việc triển khai Dự án, cả nước đã có 13 địa phương được tiếp nhận tài trợ từ Dự án "Xe ô tô thư viện đa phương tiện-ánh sáng tri thức", đây là một trong những nguồn lực quan trọng để các thư viện thực hiện đa dạng hóa các hình thức phục vụ, đáp ứng yêu cầu học tập suốt đời của người dân.
2. Hội thi cán bộ thư viện giỏi toàn quốc
Từ 4-6/7/2018, Bộ VHTTDL phối hợp với UBND Thành phố Cần Thơ tổ chức chung kết Hội thi Cán bộ thư viện giỏi năm 2018.
Tham gia vòng chung kết có 24 thí sinh xuất sắc nhất, đại diện cho 24 đơn vị đã vượt qua vòng sơ khảo được tổ chức vào năm 2017. Hội thi tạo cơ hội để chia sẻ kinh nghiệm, động viên, khuyến khích các cán bộ thư viện thêm yêu ngành, yêu nghề, góp phần nâng cao chất lượng hiệu quả phục vụ của thư viện.
3. Tọa đàm tiêu chí phát triển văn hóa đọc
Triển khai thực hiện Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 theo Quyết định số 329/QĐ-TTg ngày 15/3/2017 của Thủ tướng Chính phủ, trong năm 2018, Bộ VHTTDL đã tổ chức tọa đàm về các tiêu chí xây dựng thí điểm mô hình phát triển văn hóa đọc trong thư viện tại 03 Khu vực miền Bắc, miền Trung và miền Nam.
Tọa đàm là dịp để các nhà khoa học, nhà quản lý và các thư viện trong cả nước đánh giá thực trạng hoạt động của mạng lưới thư viện đối với mục tiêu xây dựng, triển khai kế hoạch phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng. Đồng thời xác định các tiêu chí cụ thể phục vụ xây dựng thí điểm mô hình phát triển văn hóa đọc trong các thư viện; chia sẻ các kinh nghiệm, giải pháp và mô hình phát triển văn hóa đọc hiệu quả.
Những hoạt động này được coi là bước đi quan trọng nhằm thực hiện có hiệu quả Đề án, góp phần đổi mới và nâng cao chất lượng hoạt động thư viện, tạo điều kiện để phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng.
4. Triển khai xây dựng Dự án Luật Thư viện
Ngày 08/6/2018, Quốc hội khóa XIV đã ban hành Nghị quyết số 57/2018/QH14 về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2019, điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2018. Theo đó, Dự án Luật Thư viện được đưa vào Chương trình xây dựng Luật, pháp lệnh năm 2019 của Quốc hội, dự kiến cho ý kiến vào kỳ họp thứ 7 và trình Quốc hội thông qua vào kỳ họp thứ 8 của Quốc hội. Đây là một tín hiệu tích cực và là cơ hội để hoàn thiện thể chế, thúc đẩy sự phát triển của ngành thư viện.
Để triển khai thực hiện Nghị quyết, Thủ tướng Chính phủ đã phân công Bộ VHTTDL xây dựng Dự án Luật Thư viện (theo Quyết định số 792/QĐ-TTg ngày 28/6/2018). Từ tháng 6/2018, Bộ VHTTDL đã chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành và các cơ quan, đơn vị có liên quan triển khai xây dựng Dự án Luật Thư viện. Bộ đã tổ chức 02 tọa đàm tại 02 miền Nam, Bắc, 01 buổi tọa đàm lấy ý kiến chuyên gia nhằm hoàn thiện dự thảo Luật Thư viện đảm bảo chất lượng, tiến độ.
5. Hội thảo Văn hóa đọc trong kỷ nguyên số
Hội thảo "Văn hóa đọc trong kỷ nguyên số - Thực trạng và giải pháp" được tổ chức vào ngày 28/8/2018 tại Hà Nội đã góp phần nhận diện thực trạng, cơ hội và hướng phát triển văn hóa đọc ở Việt Nam trong bối cảnh cách mạng khoa học và công nghệ phát triển và tác động.
Hội thảo "Văn hóa đọc trong kỷ nguyên số - Thực trạng và giải pháp". (Ảnh: Lan Anh)
Tại hội thảo, các đại biểu đại diện cho nhiều thư viện công cộng, thư viện chuyên ngành, các nhà xuất bản, chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý đã tập trung nhận dạng các tác động tích cực, thuận lợi và những hoạt động mang tính thách thức của khoa học công nghệ, đặc biệt là công nghệ thông tin và truyền thông, đến văn hóa đọc nói chung và hoạt động thư viện nói riêng.
Các đại biểu cũng nêu thực trạng vốn tài liệu điện tử và các dịch vụ phục vụ người sử dụng của thư viện, đưa ra những giải pháp phát triển dịch vụ trực tuyến tại các thư viện, đồng thời nêu hướng tương tác giữa thư viện, các nhà xuất bản, nhà cung cấp giải pháp công nghệ cho các thư viện nhằm hình thành môi trường đọc và các tiện ích thân thiện, thuận lợi cho người sử dụng.
6. Hội thảo Phát triển thư viện điện tử trong cách mạng công nghiệp 4.0
Nhằm đánh giá thực trạng và đề ra những giải pháp trong xây dựng và phát triển thư viện điện tử, ngày 9/11/2018, Bộ VHTTDL đã tổ chức Hội thảo "Phát triển thư viện điện tử ở Việt Nam đáp ứng yêu cầu cách mạng công nghiệp 4.0".
Hội thảo đã khẳng định những nỗ lực của ngành thư viện Việt Nam trong việc xây dựng thư viện điện tử/thư viện số đáp ứng yêu cầu đổi mới hoạt động nghiệp vụ thích ứng với sự phát triển phong phú của công nghệ và nhu cầu thông tin của người dân. Đồng thời, đưa ra những giải pháp nhằm phát triển thư viện điện tử và thư viện số trong cách mạng công nghiệp 4.0.
7. Hội nghị Tổng kết 05 năm Chương trình phối hợp công tác số 430/Ctr-BVHTTDL-BTTTT
Ngày 29/11/2018, Bộ VHTTDL đã phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức Hội nghị Tổng kết 05 năm Chương trình phối hợp công tác số 430/CTr-BVHTTDL-BTTTT giữa 2 Bộ trong việc tăng cường tổ chức hoạt động phục vụ sách, báo tại các điểm bưu điện văn hóa xã giai đoạn 2013-2020.
Hội nghị đã đánh giá hiệu quả hoạt động của Chương trình sau 05 năm ký kết, đồng thời đề ra phương án phối hợp nhằm nâng cao hiệu quả của Chương trình trong 02 năm tới và các giai đoạn tiếp theo. Cũng trong dịp này, Bộ VHTTDL đã ghi nhận và khen thưởng các tổ chức, cá nhân có nhiều thành tích và đóng góp cho thành công Chương trình phối hợp qua 05 năm hoạt động.
8. Hội nghị Sơ kết 02 năm thực hiện Chương trình phối hợp công tác số 122/Ctr-BVHTTDL-BGDĐT giữa Bộ VHTTDL và Bộ Giáo dục và Đào tạo
Ngày 5/12/2018 tại Hà Nội, Bộ VHTTDL đã phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức Hội nghị Sơ kết 02 năm thực hiện Chương trình phối hợp công tác số 122/Ctr-BVHTTDL-BGDĐT giữa 2 Bộ trong việc nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về thư viện và đẩy mạnh các hoạt động giáo dục, học tập suốt đời trong các thư viện giai đoạn 2016-2020.
Hội nghị đã đánh giá tình hình thực hiện Chương trình phối hợp công tác trong 02 năm triển khai thực hiện với nhiều thành tựu nổi bật trong công tác phối hợp hoạt động giữa các thư viện công cộng với thư viện cơ sở giáo dục đồng thời xác định các phương hướng triển khai có hiệu quả Chương trình trong thời gian tới.
9. Hội thảo phát triển và đổi mới thư viện trong thời kỳ mới
Ngày 05/12/2018, Bộ VHTTDL đã tổ chức Hội thảo "Phát triển và đổi mới thư viện trong thời kỳ mới" dưới sự chủ trì của Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam và đại diện Lãnh đạo Bộ VHTTDL.
Hội thảo "Phát triển và đổi mới thư viện trong thời kỳ mới". (Ảnh: Thế Công)
Hội thảo đã đánh giá thực trạng và kết quả ngành thư viện đạt được trong việc góp phần phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội trong thời gian qua, nhận diện những hạn chế, thách thức và những định hướng cho thư viện Việt Nam trong thời kỳ mới.
Tại Hội nghị, các nhà khoa học, quản lý và người làm công tác thư viện đã thảo luận làm rõ vai trò của thư viện trong cuộc sống hiện đại, mô hình thư viện tương lai, phương thức vận hành, quản lý để đổi mới hoạt động đáp ứng được sứ mệnh đối với sự nghiệp phát triển văn hóa, khoa học, giáo dục, góp phần hình thành con người Việt Nam toàn diện đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.
10. Sơ kết 01 năm thực hiện Đề án phát triển văn hóa đọc và trao giải thưởng phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng
Ngày 28/12/2018, Bộ VHTTDL đã tổ chức sơ kết 01 năm thực hiện Đề án phát triển văn hóa đọc và trao giải thưởng phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng nhằm nhìn nhận kết quả đạt được sau 01 năm triển khai thực hiện Đề án, đồng thời đề ra kế hoạch, giải pháp thực hiện trong những năm tiếp theo.
Tại Hội nghị, Ban Tổ chức đã trưng bày sản phẩm của bạn đọc sáng tạo từ hoạt động đọc sách, báo và thành tựu của các thư viện tiêu biểu sau 01 năm triển khai thực hiện Đề án.
Cũng trong dịp này, Bộ VHTTDL đã tổ chức trao Giải thưởng nhằm tôn vinh 13 tập thể và 06 cá nhân có đóng góp tích cực cho sự phát triển văn hóa đọc trong năm 2018./.
