(Tổ Quốc) - Những ngày gần đây, hàng trăm nghìn liều vaccine COVID-19 đã "đặt chân" về Việt Nam thông qua đường hàng không. Đây chính là kết quả và tín hiệu hết sức vui mừng của công tác ngoại giao vaccine của lãnh đạo Đảng, Nhà nước trong thời gian qua.
Lô vaccine Pfizer/BioNtech đầu tiên về Việt Nam.
Ngoại giao vaccine được xác định là một mũi nhọn
Trả lời trên báo chí, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ cho rằng, ngoại giao vaccine là giải pháp vừa có ý nghĩa cấp bách, vừa là vấn đề lâu dài, nhằm bảo đảm nguồn vaccine để bảo vệ sức khỏe nhân dân, đồng thời tạo điều kiện khôi phục các hoạt động kinh tế, sản xuất, kinh doanh bình thường.
Ngay từ khi dịch bùng phát, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng, chống dịch COVID-19 đã sớm dự báo, chỉ đạo toàn diện công tác phòng, chống dịch, trong đó có triển khai chiến lược vaccine. Trong đó, ngoại giao vaccine được xác định là một mũi nhọn.
Thủ tướng Chính phủ cũng đã chỉ đạo quyết liệt Bộ Y tế, Bộ Ngoại giao và các bộ, ngành liên quan cùng với hơn 90 cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài vào cuộc. Tính tới nay, lãnh đạo cấp cao, lãnh đạo Bộ Ngoại giao, Bộ Y tế, các đại sứ ta tại các nước đã thực hiện hàng trăm cuộc làm việc, trao đổi, tranh thủ tiếp cận các nguồn vaccine từ các quốc gia.
"Không có cuộc làm việc đối ngoại nào không đề cập đến hợp tác về vaccine cũng như tiếp cận nguồn vaccine của các đối tác" - Thứ trưởng Nguyễn Minh Vũ cho biết.
Thông tin cho hay, hiện Việt Nam đã ký các thỏa thuận hợp đồng trong năm 2021 là 105 triệu liều, tuy nhiên do tình trạng khan hiếm vaccine trên toàn cầu, nên lộ trình vaccine về Việt Nam có thể bị ảnh hưởng, bị trễ chung như toàn cầu và nhiều khả năng sẽ về dồn dập trong quý IV/2021.
Những tín hiệu vui
Tới thời điểm này, chiến lược vaccine và ngoại giao vaccine của Việt Nam được triển khai rất quyết liệt, bài bản ở các cấp, đặc biệt ở cấp cao. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội và đặc biệt là Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã quan tâm, chỉ đạo và tham gia trực tiếp rất quyết liệt, không câu nệ hình thức, ngoại giao song phương hay đa phương, điện đàm hay viết thư cho lãnh đạo các nước, lãnh đạo các tổ chức quốc tế như WHO, các doanh nghiệp sản xuất vaccine…
Ngày 29/6 Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cũng đã trực tiếp làm việc với Tập đoàn AstraZeneca. Tại buổi làm việc, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị Công ty AstraZeneca quan tâm, tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất để Việt Nam có được ít nhất 10 triệu liều vaccine phòng chống COVID-19 cho tới đầu tháng 8/2021 để thực hiện chiến lược vaccine và tiêm miễn phí cho người dân, kịp thời, an toàn, hiệu quả.
Ông Nitin Kapoor – Chủ tịch AstraZeneca tại các Thị trường Châu Á Mới nổi, Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc AstraZeneca Việt Nam khẳng định sẽ báo cáo Công ty AstraZeneca để ưu tiên và cố gắng thuyết phục chuyển cho Việt Nam ít nhất 8 triệu liều vaccine ngay trong tháng 7 và đầu tháng 8/2021.
Sau gần 10 ngày làm việc, tới sáng 9/7, Việt Nam đã tiếp nhận 580.000 liều vaccine AstraZneneca. Đây là lần giao vaccine thứ ba trong hợp đồng của Hệ thống tiêm chủng VNVC đặt mua trước 30 triệu liều vắc xin COVID-19 của AstraZeneca và Đại học Oxford.
Cũng trong sáng 9/7, Bộ Y tế thông tin, lô vaccine AstraZeneca thứ 3 do Chính phủ Nhật Bản viện trợ Chính phủ Việt Nam đã về sân bay Tân Sơn Nhất, hoàn thành việc cam kết viện trợ không hoàn lại 2 triệu liều vaccine.
Trong thời điểm này, Việt Nam cũng đã tiếp nhận 97.110 liều vaccine phòng COVID-19 của Pfizer/BioNtech. Đây là lô đầu tiên trong cam kết cung ứng 31 triệu liều vaccine của Pfizer/BioNtech cho Việt Nam trong năm 2021.
Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường, để có được cam kết trên, Bộ Y tế và Pfizer đã có trên 20 cuộc họp và nhiều văn bản trao đổi, đàm phán trong hơn 10 tháng và tiến đến ký kết hợp đồng cung ứng vaccine vào ngày 7/6.
Không chỉ ở kênh song phương, Việt Nam cũng tham gia tích cực vào "ngoại giao vaccine" ở kênh đa phương, kêu gọi cộng đồng quốc tế có những giải pháp đối với bất bình đẳng vaccine và khan hiếm vaccine. Tại Hội nghị thượng đỉnh giữa Đảng Cộng sản Trung Quốc với các chính đảng trên thế giới tối 6/7, Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh nhiệm vụ cấp bách hiện nay là bảo vệ hạnh phúc nhân dân, sớm đẩy lùi đại dịch COVID-19.
Tại Phiên thảo luận cấp cao của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, hay Hội nghị tương lai châu Á, Hội nghị thượng đỉnh đối tác vì tăng trưởng xanh và mục tiêu toàn cầu 2030 (P4G), Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đều nêu bật tầm quan trọng của cộng đồng quốc tế chung tay sớm giải quyết vấn đề thiếu hụt vaccine, bảo đảm phân bổ công bằng vaccine cho các nước đang phát triển và kém phát triển. Chúng ta cũng đóng góp 500.000 USD vào Quỹ vaccine toàn cầu, được thế giới đánh giá cao.
Cơ chế COVAX đã chuyển cho Việt Nam 2,6 triệu liều và cam kết dành ưu tiên hơn cho Việt Nam trong các đợt phân bổ tiếp theo, chuyển ngay cho ta 2 triệu liều vaccine Moderna do Mỹ cung cấp thông qua cơ chế COVAX ngay trong ngày 10/7 tới. Trung Quốc đã viện trợ 500.000 liều vaccine và sẽ xem xét viện trợ thêm trong thời gian tới. Nga đã đồng ý cung cấp cho Việt Nam tối đa 20 triệu liều vaccine Spunik trong năm 2021, đồng thời hợp tác với Công ty VABIOTECH để đóng gói, chuyển giao công nghệ vaccine tại Việt Nam từ tháng 7/2021.
Ngoài việc viện trợ cho ta 2 triệu liều vaccine, Nhật Bản cũng sẵn sàng hợp tác với các doanh nghiệp Việt Nam về thử nghiệm lâm sàng, chuyển giao và bán công nghệ sản xuất vaccine. Bên cạnh đó, Mỹ cũng đưa Việt Nam vào danh sách ưu tiên nhận viện trợ vaccine trong tổng số 80 triệu liều mà nước này cam kết viện trợ cho cơ chế COVAX… Ngoài ra, Cuba, Anh, Đức, Australia, Ấn Độ và một số nước khác cũng có những cam kết cụ thể với Việt Nam.
