(Tổ Quốc) - "Ngành y tế trong hai năm qua cắt giảm được 25.000 biên chế, tiết giảm được phần ngân sách trung ương chi trả lương là 2.100 tỷ đồng. Vậy chúng ta phải tập trung nguồn này để cải cách tiền lương năm 2020", ông Bùi Sỹ Lợi - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội nêu quan điểm.
Trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội Bùi Sỹ Lợi cho rằng đề xuất tăng lương cơ sở từ 1,49 triệu lên 1,6 triệu đồng/tháng năm 2020 của Chính phủ 'rất phù hợp'.
Theo nghị quyết của Quốc hội, trước khi thực hiện kế hoạch cải cách tiền lương vào năm 2021 sẽ điều chỉnh nâng mức lương cơ sở bình quân mỗi năm 8%. Năm 2018 đã tăng lương 7%. Năm nay, nếu mức tăng là 110.000 đồng nghĩa là tăng 7,33%, đúng với tinh thần nghị quyết.
"Vấn đề là Chính phủ cân đối nguồn lực để tăng lương ở đâu. Đấy là vấn đề quan trọng", ông Bùi Sỹ Lợi đặt câu hỏi?
Ông Bùi Sỹ Lợi - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội. Ảnh: Hà Giang
Liên quan đến những đề xuất như giảm chi hành chính, tiết kiệm, tăng nguồn thu ngân sách…, ông Lợi cho rằng Chính phủ phải hết sức lưu ý đến việc cả nước đang thực hiện Nghị quyết 18 của trung ương về đổi mới hệ thống chính trị với các đơn vị tổ chức trong Đảng và Nghị quyết 19 về đổi mới các đơn vị sự nghiệp công lập.
"Phải dùng tiền tiết kiệm được khi đưa công chức, viên chức ra khỏi bộ máy hưởng lương nhà nước để dùng quỹ này bổ sung cho nguồn cải cách tiền lương", ĐB Bùi Sỹ Lợi nhấn mạnh. Ông cũng đồng thời dẫn chứng, ngành y tế trong hai năm qua cắt giảm được 25.000 biên chế, tiết giảm được phần ngân sách trung ương chi trả lương là 2.100 tỷ đồng. Vậy chúng ta phải tập trung nguồn này để cải cách tiền lương năm 2020, từ đó sẽ có cơ hội để cải cách tiền lương vào 2021 theo nghị quyết của trung ương.
Dù vậy, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội cũng bày tỏ băn khoăn về sự tác động đến chính sách cải cách tiền lương, đó là theo báo cáo của Chính phủ, tiến độ sắp xếp đơn vị hành chính sự nghiệp và các tổ chức chính trị xã hội rất chậm và hiệu quả chưa cao. Khi đó ngân sách sẽ chịu không nổi vì bộ máy quá cồng kềnh.
Ông cũng cho hay, lẽ ra đến năm 2020 chúng ta phải giảm được mức trung bình 10% nhưng thực tế, gắn với quá trình thực hiện chức năng nhiệm vụ theo vị trí việc làm, có ngành nghề đơn vị có thể phải giảm nhưng có những đơn vị lại không thể giảm được.
Bộ máy nhà nước của ta có hơn 300.000 công chức trong tổ chức Đảng, tổ chức chính trị, như vậy là chiếm tỷ trọng không lớn trong dân số. Vấn đề là phải xử lý khu vực viên chức, vì khu vực này gồm 2,2 triệu người
Trước tình trạng đó, theo ĐB Bùi Sỹ Lợi, Chính phủ phải tích cực để tinh giản biên chế, cải cách bộ máy hành chính, đặc biệt là sắp xếp lại các đơn vị hành chính sự nghiệp theo hướng mau chóng chuyển sang tự chủ, tự chịu trách nhiệm.
"Tự chủ ở đây là tự chủ cả tài chính, bộ máy, biên chế, lao động để cho người ta tự chủ lo lấy tiền lương. Còn Nhà nước giao cho các đơn vị hành chính công lập nhiệm vụ gì thì nhà nước trả chi phí cho phần đó. Có như vậy mới giải quyết được chính sách cải cách tiền lương", ĐB Bùi Sỹ Lợi nói.
Tăng lương sẽ ảnh hưởng lớn tới chi cho đầu tư phát triển
Theo tính toán của cơ quan thẩm tra, việc tăng lương năm sau, nếu thực hiện sẽ cần phải dùng đến 50% nguồn tăng thu ngân sách địa phương, 40% nguồn tăng thu ngân sách trung ương của năm nay để đảm bảo. ĐB Bùi Sỹ Lợi nhận định, điều này sẽ ảnh hưởng lớn tới phần chi cho đầu tư phát triển, đe dọa đến việc đầu tư cho xây dựng cơ bản, hạ tầng cơ sở.
Dù vậy, nếu muốn tăng năng suất lao động, để việc sử dụng nguồn lao động cho hiệu quả thì nhất thiết phải tăng lương.
"Trong cải cách tiền lương bao giờ cũng tính toán hai phương án, một là có lợi cho người lao động, hai là không có lợi cho người lao động mà đầu tư vào xây dựng cơ bản. Việc không đầu tư cho người lao động tác động tiêu cực hơn nhiều so với việc thâm hụt nguồn đầu tư phát triển.
Theo tôi, trong giai đoạn hiện nay, đầu tư cho người lao động thông qua việc cải thiện tiền lương chính là đầu tư cho phát triển, đặc biệt trong giai đoạn hiện nay nó có ý nghĩa vô cùng quan trọng để tạo ra hiệu suất hiệu quả công việc", ĐB Bùi Sỹ Lợi chia sẻ.
