(Tổ Quốc) - Sáng 23/2, Ban Chỉ đạo quốc gia phòng chống dịch bệnh COVID-19 đã họp trực tuyến với tỉnh Hải Dương về công tác phòng chống dịch. Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, Trưởng Ban Chỉ đạo chủ trì cuộc họp.
Sau khi nghe báo cáo về tình hình dịch bệnh, Ban Chỉ đạo đã bàn các nội dung: Triển khai công tác xét nghiệm tầm soát tại những vùng nguy cơ và những trường hợp nguy cơ theo hướng tiết kiệm, hiệu quả; công tác truy vết; xét nghiệm; triển khai tiêm vaccine phòng chống dịch; đưa công dân về nước; quản lý biên giới, đường mòn, lối mở, người nhập cảnh…
Các ý kiến của thành viên BCĐ cho rằng, trong công tác chống dịch phát hiện sớm là mấu chốt. Bên cạnh đó, Bộ Y tế cần đúc kết lại các bài học, xây dựng sơ đồ truy vết, sơ đồ cách ly thông minh để hướng dẫn các địa phương áp dụng phù hợp, hiệu quả khi xuất hiện tình huống.
Cần xây dựng kế hoạch kết hợp hài hòa giữa chiến lược tiêm vaccine phòng chống COVID-19 với chiến lược phòng chống dịch, để phát huy hiệu quả.
Về công tác xét nghiệm tầm soát, Ban Chỉ đạo cho rằng, Bộ Y tế phải hướng dẫn các địa phương triển khai đảm bảo tiết kiệm, hiệu quả; trong đó Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) địa phương phải giữ vai trò điều phối…
Về công tác phòng chống dịch nói chung, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên đề nghị các địa phương căn cứ vào hướng dẫn của Bộ Y tế để đánh giá nguy cơ các nhóm, các khu vực để tiến hành đồng bộ các biện pháp phòng chống dịch.
Trước tiên là phải làm tốt việc khai báo y tế, từ đó mới truy vết, khoanh vùng, dập dịch, chứ không quá nặng việc truy tìm F0; đồng thời phải kết hợp với tuyên truyền vận động người dân cung cấp thông tin, phát giác ca bệnh; phát huy vai trò của các tổ chống dịch cộng đồng (giám sát thường xuyên);…
Nhấn mạnh việc chống dịch trong tình hình mới (đã có biến thể virus, lây nhiễm trong cộng đồng) Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên đề nghị người dân thực hiện nghiêm túc khuyến cáo 5K, nhất là chấp hành nghiêm việc đeo khẩu trang khi ra khỏi nhà. Ông cũng đề nghị các tỉnh chủ động đảm bảo vật tư, trang thiết bị phòng chống dịch theo đúng phương châm “bốn tại chỗ”.
Sau khi nghe các ý kiến của tỉnh và các thành viên Ban Chỉ đạo, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam biểu dương những nỗ lực của tỉnh Hải Dương cũng như các lực lượng chi viện của Bộ Y tế trong thời gian qua cùng với cả nước đã làm tốt công tác phòng chống dịch.
Đến giờ phút này có thể nói về cơ bản dịch bệnh được kiểm soát tốt trên cả nước. Ngay cả Hải Dương, khi phân tích kỹ dữ liệu đến nay chỉ phát hiện 3 ca mắc COVID-19 tại cộng đồng không nằm trong các khu vực phong tỏa hay khu cách ly tập trung và cả 3 này đều đã truy vết được.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh: “Bằng tất cả sự khiêm tốn, có thể nói rằng Việt Nam được thế giới đánh giá là một trong những nước chống dịch hiệu quả nhất. Vì vậy chúng ta phải kiên trì nguyên tắc, chiến lược chống dịch từ những ngày đầu. Trong từng thời kỳ thì chiến thuật thay đổi linh hoạt, nhưng chiến lược 5 bước Ngăn chặn - Phát hiện - Cách ly - Khoanh vùng - Dập dịch - Điều trị thì không thay đổi, đặc biệt là phát hiện, truy vết và bây giờ thêm sàng lọc cộng đồng có trọng tâm, trọng điểm”.
Phó Thủ tướng cũng chỉ ra một số bài học kinh nghiệm được rút ra trong quá trình phòng chống dịch tại Hải Dương.
Cụ thể, sau khi xác định đúng ổ dịch ở TP. Chí Linh, phát hiện ra biến thể lây lan nhanh của virus SARS-CoV-2, Hải Dương đã đề ra chiến lược phong tỏa trong phong tỏa và dần hoàn thiện. Quá trình xử lý tình huống dịch xuất hiện trong khu công nghiệp, các nhà máy lớn có hàng nghìn công nhân phải cách ly ngay lập tức. “Để chuẩn bị đón 1 chuyến bay giải cứu vài trăm người phải mất thời gian mấy tuần trong khi ở Hải Dương trong vòng 24 giờ phải xử lý cách ly cho hàng nghìn người”, Phó Thủ tướng ví dụ.
Cùng với đó, các quy trình phân loại, sàng lọc đối tượng để tầm soát diện rộng cũng được xây dựng, hoàn thiện. Số liệu cho thấy ổ dịch TP. Chí Linh được cơ bản kiểm soát sau 8 ngày phát hiện. Sau đó đến ổ dịch ở huyện Cẩm Giàng và bây giờ là huyện Kim Thành, Hải Dương đã có những giải pháp rất quyết liệt, linh hoạt và ngày một hoàn thiện.
Thực tiễn của Hải Dương cũng là bài học quý cho các địa phương khác trên cả nước.
Thời gian tới, Phó Thủ tướng đề nghị tỉnh Hải Dương phải tiếp tục thực hiện theo hướng chính là xét nghiệm, truy vết, theo dấu ca bệnh. Đối với xét nghiệm tầm soát diện rộng trong cộng đồng, Bộ Y tế phải có hướng dẫn, Hải Dương phải chỉ đạo rất cụ thể nhà máy, xí nghiệp nào, ở khu vực nào bắt buộc xét nghiệm cho công nhân mới được hoạt động để tránh lãng phí.
“Hiện nay chi phí xét nghiệm COVID-19 bằng phương pháp PCR tương đương với tiêm vaccine cho 2 người. “Trung tâm kiểm soát bệnh tật (CDC) các địa phương phải có trách nhiệm điều phối hoạt động xét nghiệm. Tuyệt đối không để tình trạng yêu cầu tất cả các DN phải xét nghiệm COVID-19 cho công nhân mới được hoạt động không chỉ gây tốn kém,mà còn tạo tâm lý cứ nghi ngờ lại xét nghiệm, hoặc có kết quả âm tính rồi thì lại chủ quan. Rất nguy hiểm”, Phó Thủ tướng nói và đề nghị Bộ Y tế phối hợp, hỗ trợ Hải Dương làm mẫu để nhân ra cả nước.
Tại những điểm nguy cơ cao, có nhiều người qua lại như quán nước gần các khu công nghiệp, bệnh viện, bến xe, chợ… việc xét nghiệm tầm soát phải hết sức linh hoạt. “Việc dệt tấm lưới tầm soát phải làm sao hiệu quả, tiết kiệm nhất, đòi hỏi sự tài trí, nhạy cảm của người chỉ huy trên chiến trường”.
Phó Thủ tướng lưu ý, kể cả sau khi tỉnh Hải Dương đã hết dịch thì vẫn phải sẵn sàng cũng như các địa phương khác trong cả nước. Bởi vì với 100 triệu dân, đường biên giới rất dài, nền kinh tế mở, chúng ta vẫn phải đón chuyên gia nước ngoài vào phục vụ phát triển kinh tế-xã hội thì “không ai có thể nói Việt Nam tuyệt đối không có mầm bệnh trong cộng đồng. Lúc nào chúng ta cũng phải sẵn sàng". "Chống dịch bao giờ cũng phải khẩn trương nhất, quyết liệt nhất, đồng bộ nhất".
Phó Thủ tướng cũng đề nghị tỉnh Hải Dương khuyến khích người dân không trong vùng dịch đeo khẩu trang vải; xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật những trường hợp khai báo không trung thực về dịch bệnh, thậm chí cả những người sống cùng cũng phải chịu trách nhiệm liên đới.
Liên quan đến những người đã mãn hạn tù tại những trại giam nằm trong vùng dịch, Phó Thủ tướng yêu cầu phải đảm bảo tuyệt đối an toàn cho các trại giam, không vì dịch bệnh mà ảnh hưởng đến quyền lợi của người đã chấp hành xong án phạt tù hay việc xét ân xá. Đây là vấn đề rất nhân đạo. Trường hợp người mãn hạn tù muốn ở lại cách ly, nếu các trại giam có điều kiện thì cho cách ly và đối xử như người đến thăm./.