(Tổ Quốc) -Phó thủ tướng Trương Hòa Bình đã có văn bản yêu cầu UBND tỉnh Hà Giang, Bộ VHTTDL báo cáo tổng quan quá trình xử lý, giải quyết kiến nghị của ông Vương Duy Bảo đối với Di tích Kiến trúc nghệ thuật quốc gia Khu Nhà Vương.
Phó thủ tướng Trương Hòa Bình đã có văn bản yêu cầu UBND tỉnh Hà Giang, Bộ VHTTDL báo cáo tổng quan quá trình xử lý, giải quyết kiến nghị của ông Vương Duy Bảo đối với Di tích Kiến trúc nghệ thuật quốc gia Khu Nhà Vương (còn gọi là Tòa dinh thự họ Vương), xã Sà Phin, huyện Đồng Văn, Hà Giang, báo cáo Thủ tướng trước ngày 31/8.
 Khu dinh thự "Vua mèo" ở Hà Giang (ảnh Vanhien.vn) |
Trước đó ngày 21/7, ông Vương Duy Bảo có đơn gửi Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc về việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Tòa dinh thự họ Vương. Trong đơn, ông Bảo cho biết khi gia đình họ Vương có nhu cầu làm “sổ đỏ” cho Tòa dinh thự họ Vương thì mới biết UBND tỉnh Hà Giang đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Phòng Văn hóa - Thông tin (VHTT) huyện Đồng Văn đối với mảnh đất hơn 8.000m2 này từ năm 2012. Ông Bảo khẩn thiết mong Thủ tướng sớm giải quyết sự việc trên để trả lại quyền sử dụng mảnh đất gắn với tòa dinh thự đã hơn 100 tuổi của họ Vương.
Trong khi đó, ngày 24/7 Sở Tài nguyên - Môi trường tỉnh Hà Giang trong văn bản trả lời Sở VHTTDL đã cho rằng việc cấp “sổ đỏ” dinh thự Vua Mèo cho Phòng VHTT huyện Đồng Văn là đúng pháp luật. Sở Tài nguyên Môi trường Hà Giang dẫn ra các căn cứ gồm: một là Quyết định của Bộ trưởng Bộ Văn hóa Thông tin về việc công nhận Di tích kiến trúc nghệ thuật Khu Nhà Vương năm 1993. Hai là Quyết định năm 2006 của UBND tỉnh Hà Giang về việc quản lý di tịch lịch sử văn hóa đã được nhà nước xếp hạng trên địa bàn tỉnh Hà Giang.
Đặc biệt, Điều 98 Luật Đất đai năm 2003 quy định “Đất có di tích lịch sử-văn hóa, danh lam thắng cảnh đã được xếp hạng, hoặc được UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quyết định bảo vệ thì phải được quản lý nghiêm ngặt”; Khoản 1, Điều 54 nghị định số 181/2004/NĐ-CP về việc thi hành luật Đất đai quy định về việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất: “Đất có di tích lịch sử văn hóa, danh lam thắng cảnh độc lập thì giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được cấp cho tổ chức trực tiếp quản lý di tích lịch sử văn hóa, danh lam thắng cảnh”.
Đây không phải là lần đầu gia đình họ Vương “kêu cứu” đối với quyền sử dụng Tòa dinh thự. Năm 2002, đại diện gia đình họ Vương từng gửi đơn “kêu cứu” khi nhà chức trách Hà Giang đưa những người đang sống trong dinh thự ra ngoài để trùng tu làm bảo tàng, bởi Tòa dinh thự họ Vương được Bộ Văn hóa Thông tin công nhận là di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia năm 1993 mà gia đình không hay biết. Đến năm 2002 gia đình họ Vương mới biết quyết định này, khi các cơ quan chức năng Hà Giang đến đưa những người đang sống trong dinh thự ra ngoài để trùng tu làm bảo tàng.
 Ông Vương Duy Bảo- cháu nội "Vua mèo" Vương Chí Sình |
Trước sự việc trên, đại diện gia đình họ Vương gửi đơn đến lãnh đạo Đảng, Chính phủ và Bộ trưởng Văn hóa Thông tin thời kỳ đó. Bộ Văn hóa- Thông tin sau đó kết luận, quyết định công nhận di tích của Bộ không quốc hữu hóa dinh thự, không tước quyền sở hữu của những người trong gia đình họ Vương.
Nhưng mới đây gia đình ông Vương Duy Bảo biết thêm UBND tỉnh Hà Giang đã cấp sổ đỏ cho Phòng Văn hóa Thông tin huyện Đồng Văn sử dụng lâu dài mảnh đất gắn liền với tòa dinh thự họ Vương từ năm 2012.
Theo ông Bảo, thông tin này khiến bà con, họ hàng trong gia đình họ Vương rất bức xúc. Trước đó, tháng 6/2018, ông Vương Duy Bảo có đơn gửi Thứ trưởng Văn hóa Đặng Thị Bích Liên đề nghị làm rõ việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản trên đất đối với khu di tích dinh thự họ Vương được thực hiện thế nào?
Bộ VHTTDL đã chuyển đơn này đến tỉnh Hà Giang và Sở Tài nguyên Môi trường có văn bản trả lời. Sở xác nhận khu dinh thự họ Vương đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Người sử dụng đất, chủ sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất là Phòng Văn hóa thông tin huyện Đồng Văn.
Sở Tài nguyên Môi trường Hà Giang khẳng định việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Phòng Văn hoá Thông tin là “hoàn toàn phù hợp với quy định pháp luật”.
Tuy nhiên, ông Vương Duy Bảo khẳng định việc tỉnh Hà Giang tước đoạt quyền sử dụng đất gắn với tòa dinh thự họ Vương của gia đình ông là bất hợp lý và sai luật. “Sổ đỏ dinh thự này phải cấp cho chúng tôi bởi những người dòng họ Vương đã sinh sống ở đó hàng trăm năm nay”, ông Bảo khẳng định.
Ông Trần Đình Thành, Cục phó Di sản văn hóa, Bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch cho biết, về nguyên tắc, khi Nhà nước công nhận di tích quốc gia không đồng nghĩa với việc buộc chủ sở hữu phải quốc hữu hóa đất và tài sản trên đất. “Đây là tài sản của con người, được quy định rõ trong Bộ luật Dân sự. Luật Di sản văn hóa chỉ quy định những điều cần thiết bảo vệ di sản một cách tốt nhất chứ không quốc hữu hóa đất và tài sản trên đất”, ông Thành nhấn mạnh.
Cũng theo Cục phó Cục Di sản văn hóa, trường hợp chủ sở hữu muốn bán thì nhà nước ưu tiên mua trước, nhưng vẫn phải trên cơ sở thoả thuận giữa nhà nước và chủ sở hữu đất đai, tài sản trên đất./.
