Phục dựng Lễ mừng lúa mới của người Gia Rai

Lễ mừng lúa mới là một trong những nghi lễ nông nghiệp quan trọng gắn liền với phong tục lao động sản xuất của người Jrai, tổ chức vào dịp bắt đầu thu hoạch mùa lúa rẫy trong khoảng thời gian từ tháng 10 đến tháng 11 hàng năm. Lễ ăn cơm mới chia làm 2 phần: Phần lễ (Lễ cúng thần lúa ở rẫy ở nhà); phần hội (Ăn cơm mới và uống rượu cần diễn tấu chiêng và múa xoang).

Lễ vật và đạo cụ gồm: 03 con heo (02 con nhỏ, 01 con lớn), 03 con gà, 05 ché rượu, 01 cây nêu và 01 giàn cúng (lấy phần ngọn của cây lồ ô); phần tháp thêm 01 khúc lồ lô được chẻ ở phía trên tạo thành chiếc phễu, phía trên mỗi nhánh chẻ ra được trang trí bằng những túm bùi nhùi vót từ thân cây); cái nong, cái nia đựng rau quả (chuối, bầu, bí, dưa, bắp); các nông cụ (01 cây cuốc, 01 cây rựa, 01 cây rìu).

Khi làm lễ cúng xong, gia đình và dân làng cùng tham gia phần hội ăn cơm mới, uống rượu cần, vừa nhảy những điệu xoang xung quanh cây nêu trong tiếng bập bùng của cồng chiêng.

Trong hệ thống nghi lễ nông nghiệp của người Jrai ở huyện Ea H'Leo, Lễ mừng lúa mới được coi là nghi lễ quan trọng, được gia đình và cộng đồng làm lễ này để tạ ơn các thần linh đã phù hộ cho buôn làng được mùa lúa mới, cầu xin thần linh phù hộ cho mùa vụ tiếp theo mưa thuận, gió hòa, mùa màng tươi tốt, thể hiện tình đoàn kết gắn bó giữa các thành viên tạo nên sức mạnh của cộng đồng.

Việc tổ chức phục dựng Lễ mừng lúa mới của người Jrai là chuổi các hoạt động kỷ niệm 50 năm thực hiện di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh (1969 – 2019), bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của đồng bào dân tộc thiểu số, hoàn thành nội dung Kế hoạch số 1336/KH-UBND, ngày 28/02/2017 của Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk, góp phần thực hiện Nghị quyết số 05/2016/NQ-HĐND, ngày 30/8/2016 của Hội đồng nhân dân tỉnh Đắk Lắk về việc bảo tồn, phát huy văn hóa cồng chiêng tỉnh Đắk Lắk giai đoạn 2016-2020 và bảo tồn di sản văn hóa dân tộc.