Quá trình công tác của nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười

Sinh ngày 2/2/1917, tại xã Đông Mỹ, huyện Thanh Trì, Hà Nội, tới năm 19 tuổi, ông đã tham gia hoạt động trong phong trào Mặt trận bình dân. Năm 1939, ông gia nhập Đảng Cộng sản Đông Dương.

Năm 1941, ông bị thực dân Pháp bắt và kết án 10 năm tù giam tại Hoả Lò - Hà Nội.

Tháng 3/1945, ông vượt ngục và tiếp tục hoạt động cách mạng, tham gia Tỉnh uỷ Hà Đông, trực tiếp lãnh đạo cuộc Tổng khởi nghĩa giành chính quyền ở Hà Đông.

Sau tháng Tám 1945, ông giữ chức Bí thư Tỉnh uỷ Hà Đông.

Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, ông Đỗ Mười lần lượt đảm nhận các công tác khác nhau tại các tỉnh đồng bằng Bắc bộ và Liên khu 3; Bí thư Tỉnh uỷ Hà Nam; Bí thư kiêm Chủ tịch Uỷ ban kháng chiến hành chính tỉnh Nam Định; Khu uỷ viên Khu 3 kiêm Bí thư Tỉnh uỷ Ninh Bình; Phó Bí thư liên Khu uỷ 3 kiêm Phó chủ tịch Uỷ ban kháng chiến hành chính Liên khu 3; chính uỷ Bộ Tư lệnh Liên khu 3; Bí thư Khu uỷ tả ngạn Sông Hồng kiêm Chủ tịch Uỷ ban Kháng chiến hành chính và Chính uỷ Bộ Tư lệnh Khu tả ngạn Sông Hồng.

Năm 1955, ông là Bí thư Thành uỷ kiêm Chủ tịch Uỷ ban quân chính TP Hải Phòng.

Thông tin trên VietNamNet, VnExpress, TTXVN… cho hay, tại hội nghị TƯ lần thứ 7 vào tháng 3/1955, ông Đỗ Mười được bầu bổ sung làm ủy viên dự khuyết Ban chấp hành TƯ Đảng khoá 2. Một năm sau, ông được cử giữ chức Thứ trưởng Bộ Nội thương. Năm 1958, ông được cử giữ chức Bộ trưởng Bộ này.

Tháng 9/1960, tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 3 của Đảng Lao động Việt Nam, ông Đỗ Mười được bầu là ủy viên Ban chấp hành TƯ Đảng.

Từ năm 1961 - 1969, ông lần lượt đảm nhiệm các chức vụ: Chủ nhiệm Ủy ban Vật giá nhà nước, Trưởng phái đoàn thanh tra của Chính phủ. Từ 1969 - 1971, ông được cử giữ chức Phó Thủ tướng, Chủ nhiệm Văn phòng Kinh tế Phủ Thủ tướng.

Năm 1971, ông Đỗ Mười được QH khoá 4 bầu giữ chức Phó Thủ tướng, Chủ nhiệm Uỷ ban kiến thiết cơ bản. Từ tháng 6/1973 đến tháng 11/1977, ông được cử giữ chức Bộ trưởng  Xây dựng.

Nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười. Ảnh: VietNamNet

Tháng 12/1976 tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 4 của Đảng, ông được bầu vào Ban chấp hành TƯ và ủy viên dự khuyết Bộ Chính trị, tiếp tục giữ chức Phó Thủ tướng nhiệm kỳ 1976-1981.

Tháng 7/1981, ông được QH khoá 7 bầu giữ chức Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng. Tháng 3/1982, tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 6 của Đảng, ông được bầu vào Ban chấp hành TƯ, ủy viên Bộ Chính trị, tiếp tục giữ chức Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng.

Tháng 12/1986, tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 6 của Đảng, ông Đỗ Mười được bầu vào Ban chấp hành TƯ, ủy viên Bộ Chính trị và Thường trực Ban Bí thư. Tháng 6/1988, Quốc hội khoá 8 bầu ông giữ chức Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng.

Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 7 và 8, ông Đỗ Mười được bầu vào Ban chấp hành TƯ, ủy viên Bộ Chính trị, giữ chức Tổng bí thư Ban chấp hành TƯ (6/1991 - 12/1997).

Tháng 12/1997, ông được hội nghị Ban chấp hành TƯ Đảng lần thứ 4 (khoá 8) cử làm Cố vấn Ban chấp hành TƯ Đảng đến năm 2001.

Ông là đại biểu Quốc hội các khoá II, IV, V, VI, VII, VIII, IX và được trao tặng huy hiệu 80 năm tuổi Đảng.

Sau một thời gian lâm bệnh nặng, mặc dù được Đảng, Nhà nước, tập thể các giáo sư, bác sỹ trong và ngoài nước tận tình cứu chữa, gia đình hết lòng chăm sóc, nhưng do tuổi cao sức yếu, đồng chí nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười đã từ trần hồi 23 giờ 12 phút ngày 1/10/2018, tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108.

Năm 2012, nhân kỷ niệm ngày sinh của đồng chí Đỗ Mười, nguyên Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng 2/2/1917-2/2/2012, đồng chí Lê Khả Phiêu, nguyên Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã có bài viết "Đồng chí Đỗ Mười - con người của hành động" đăng trên TTXVN.

Theo đó, “trên 70 năm liên tục công tác, được phân công phụ trách nhiều ngành, nhiều lĩnh vực Đảng và Nhà nước, cả trong chiến tranh và hòa bình xây dựng, anh được tôi luyện, thử thách trong thực tiễn trở thành một cán bộ có bản lĩnh vững vàng, sắc sảo, quyết đoán, gắn bó máu thịt với nhân dân. Ở anh thực tiễn và lý luận quyện chặt nhau, thể hiện giữa chính trị và kinh tế, giữa Đảng và chính quyền, giữa Đảng, chính quyền và nhân dân tạo nên chất xám trong anh, góp phần quan trọng khi anh đề xuất các chủ trương đường lối, chính sách của Đảng đúng đắn phù hợp lòng dân được nhân dân ủng hộ.

Yêu mến và quý trọng anh Mười từ rất lâu nhưng mãi đến năm 1991 khi tôi rời chiến trường Cam-pu-chia về công tác ở Bộ Quốc phòng, được tham gia Ban Chấp hành Trung ương rồi tham gia Ban Bí thư, làm Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam tôi mới được gần anh Đỗ Mười, học anh và hiểu anh nhiều hơn. Anh Đỗ Mười được bầu làm Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng từ khóa VII đến nửa khóa VIII. Anh là Tổng Bí thư Đảng, Bí thư Quân ủy Trung ương nên chúng tôi được gặp, làm việc với nhau nhiều hơn, hiểu nhau hơn. Tôi nhận ra ở anh Đỗ Mười là một con người sâu sát thực tế, sâu sát quần chúng nhân dân, nói đi đôi với làm. Đỗ Mười là một con người của hành động.

Trong công tác xây dựng Đảng, anh Đỗ Mười luôn giữ vững nguyên tắc, kiên định lập trường. Kiên quyết, kiên định chịu lắng nghe, chăm lo, phát hiện và bồi dưỡng cán bộ cho Đảng. Còn nhớ, khi tôi là Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị, sau một số lần anh cùng dự sinh hoạt với Quân ủy Trung ương, lắng nghe tôi phát biểu, cùng tranh luận, ít lâu sau anh Mười đề nghị với Quân ủy Trung ương dành thời gian thích đáng để tôi được tham gia trực Đảng cùng với đồng chí Đào Duy Tùng. Khi cả anh và anh Đào Duy Tùng đi công tác vắng anh gọi tôi đến và giao tôi trực Đảng. Anh nói việc này mới đối với đồng chí, nhưng cứ làm rồi quen dần. Tôi hiểu, đây là cách đào tạo bồi dưỡng cán bộ của Tổng Bí thư Đỗ Mười. Không chỉ riêng tôi mà trong nhiều trường hợp khác, qua cách chọn cán bộ, giao việc của anh Mười tôi thấy anh là người luôn chăm lo đào tạo cán bộ cho Đảng và Nhà nước, nhất là những cán bộ đã kinh qua chiến đấu ở các chiến trường, con em các đồng chí cách mạng lão thành, con em các đồng chí thương binh, liệt sĩ.

Không chỉ trong xây dựng Đảng mà trong xây dựng và phát triển kinh tế anh Đỗ Mười được phân công phụ trách nhiều mũi quan trọng. Anh rất quan tâm đến lĩnh vực công nghiệp, nhất là công nghiệp cơ khí chế tạo, tài chính ngân hàng, xây dựng nông thôn mới, xây dựng quan hệ sản xuất xã hội chủ nghĩa. Anh đi nhiều, nghe nhiều, đọc nhiều và rất thích tranh luận ở các hội nghị các ngành ở Trung ương và cả các cuộc họp ở cơ sở. Anh say sưa tranh luận đến cùng từng sự việc nên không phải không có lúc người ta tưởng anh có tư tưởng áp đặt, mất dân chủ. Nhưng càng gần anh, càng hiểu anh, tôi càng thấy ở anh là một người nói to, nói lớn nhưng làm nhiều, là một đồng chí lãnh đạo thực sự cầu thị, có lúc anh nói rất căng nhưng khi được nghe trình bày lại một cách cặn kẽ thì anh sẵn sàng thay đổi quan điểm, thay đổi nhận xét cả trong các công việc, cả trong những con người cụ thể. Anh là một người vì lẽ phải, nghe lẽ phải, chính anh là người đóng góp tích cực cho Nghị quyết của Trung ương về xây dựng cơ chế dân chủ cơ sở…”

Thái Linh (T/h)