(Toquoc)-Xu hướng chuyển dịch sản xuất từ Trung Quốc và các nền kinh tế đang trỗi dậy trở lại Mỹ tăng mạnh nhờ chi phí sản xuất Mỹ thấp.
(Toquoc)-Xu hướng chuyển dịch sản xuất từ Trung Quốc và các nền kinh tế đang trỗi dậy trở lại Mỹ tăng mạnh nhờ chi phí sản xuất Mỹ thấp.
Moto X - mẫu smartphone đầu tiên được phát triển hoàn toàn dưới sự giám sát của Google - được sản xuất tại Mỹ, sẽ chính thức lên kệ vào cuối tháng 8 hoặc đầu tháng 9 năm nay.
Sự kiện này phản ánh một xu hướng xuất hiện gần đây: các nhà sản xuất lớn của Mỹ chuyển dịch sản xuất trở lại Mỹ. Xu hướng này được gọi là “reshoring” (quay trở lại các nguồn lực trong nước) – một sự đảo chiều.
Một trong các lý do quan trọng là chi phí lương ở Trung Quốc sẽ tiếp tục tăng lên làm cho chi phí sản xuất tại nước này tăng cao hơn tính toán ban đầu. Các chi phí khác, bao gồm phí tổn về vận chuyển và tất cả các yếu tố khác, cũng “khủng”.
Một cuộc biểu tình đòi tăng lương của công nhân Indonesia: Xu hướng tăng lương dẫn tới tăng giá thành sản phẩm tại các nền kinh tế mới nổi châu Á, góp phần tạo ra việc xuất khẩu các nhà máy trở lại Mỹ
Theo một cuộc khảo sát trực tuyến đối với 106 công ty đặt tại Mỹ, do Boston Consulting Group (BCG) tiến hành hồi tháng 2/2013, các nhà sản xuất lớn muốn chuyển dịch sản xuất từ Trung Quốc trở lại Mỹ. 37% công ty mẹ đặt tại Mỹ đang chủ động xem xét chuyển cơ sở sản xuất về Mỹ. Tỷ lệ tăng lên mức 48% trong các công ty có doanh thủ hàng năm lớn hơn 10 tỷ USD.
Cuộc thăm dò của hãng Bloomberg đối với 259 nhà sản xuất theo hợp đồng (sản xuất hàng hóa cho các công ty khác) trong tháng 4 cho thấy, trong 2 năm qua, 40% lợi nhuận thu được là từ các công đoạn làm ở nước ngoài. Nhưng, Ted Fogliani - Giám đốc điều hành Outsource Manufacturing, công ty ở San Diego, một đối tác của LightSaver, cho biết: “Một thập kỷ trước đây, bạn nên sang Trung Quốc. Nhưng nay, Trung Quốc không còn là thiên đường gia công đối với nhiều doanh nghiệp. Mọi người đang cố gắng rời khỏi nơi đó”.
Ted Fogliani còn cho biết: “Nếu gặp vấn đề trong sản xuất, ở Mỹ chúng ta có thể xuống tận nhà máy để xử lý, còn ở Trung Quốc, điều đó là không thể”. Ông này cũng nói thêm rằng, việc sản xuất ở Mỹ sẽ tiết kiệm hơn từ 2 đến 5% thời gian; mặt khác nếu ở Trung Quốc, việc gia công phần mềm sẽ gặp rắc rối do chi phí phát sinh không thể kê khai trên bất kỳ báo cáo nào.
Theo Michael Degen, Giám đốc điều hành của Nortech Systems Inc, nhà sản xuất có trụ sở tại Minnesota, hiện có 8 nhà máy ở Mỹ và 1 ở Mexico, “Những gì chúng ta đang nhận thấy là khu vực hóa đang lên ngôi, tức là người tiêu dùng mua các sản phẩm sản xuất trong khu vực và bán ra”.
Kể từ năm 2008, Ultra Green Packaging - một trong những khách hàng của Olson - đã tận dụng các công ty Trung Quốc để tạo ra các tấm kim loại dẻo, các container từ rơm lúa mỳ và các vật chất hữu cơ khác. Cuối năm nay, Ultra Green dự kiến sẽ bắt đầu sản xuất số lượng lớn hàng hóa tại chính một nhà máy ở Bắc Dakota nhằm cắt giảm chi phí vận chuyển và bảo vệ tài sản trí tuệ của mình.
Brian Bethke, nhà đồng sáng lập ra Pigtronix - công ty sản xuất Effect Pedal (một thiết bị biến đổi sóng âm, tạo ra những âm thanh khác nhau, những hiệu ứng khác nhau do guitar điện tử) -nhận thấy một bất cập khác, khi ông ta không thể kiểm soát toàn bộ chất lượng hàng hóa tại các nhà máy Trung Quốc. Tại Mỹ tập đoàn có thể bắt đầu các cuộc thử nghiệm phức tạp về các sản phẩm của mình và thậm chí một người chơi đàn guitar có thể chơi 500 tới 1.000 các phím nhạc.
Mặc dù chế tạo ở Mỹ có thể chi phí vẫn cao hơn so với ở Trung Quốc, nhưng Bethke cho hay, sản phẩm có khả năng thanh khoản cao, không mất nhiều tuần trôi nổi trên đường và giảm nguy cơ tồn kho cao như ở Trung Quốc. Bethke cho biết: “Khi gia công ở Trung Quốc, giá nhân công rẻ nhưng chi phí khác khổng lồ, còn ở Mỹ, ngoài chi phí phụ thấp hơn thì khả năng tiêu thụ nhanh chóng”.
Khi tư bản tài chính rút chạy khỏi các thị trường mới nổi
Theo BCG, Mỹ đang trở thành một nước phát triển có chi phí sản xuất thấp do mức lương thấp hơn các nước Tây Âu hay Nhật Bản. Ngày càng nhiều các công ty Tây Âu và Nhật Bản xuất khẩu các nhà máy sang Mỹ. General Electric Co đã chuyển hầu hết các nhà máy sản xuất ứng dụng từ Mexico và Trung Quốc về Kentucky (Mỹ).
Trong luồng giao dịch liên tục của hàng hóa và tư bản giữa các nước thì những xoay chuyển hay tăng giảm trị giá tài sản là điều thường xuyên và tất yếu.
Nguyên tắc chung là khi thấy được lợi trong nhất thời vì tài sản của nơi khác trút vào thị trường của mình để kiếm lời thì các nước cũng nên chuẩn bị cho việc dòng tài sản đó sẽ chuyển đi nơi khác và để lại nhiều hậu quả bất lợi. Khi kinh tế Hoa Kỳ hồi phục và có nền móng vững chắc hơn, việc điều chỉnh chính sách tiền tệ quả nhiên là gây hậu quả toàn cầu nên mới làm Trung Quốc và nhiều nước khác hốt hoảng.
Tiến trình điều chỉnh này là hiện tượng bình thường và liên tục. Nếu tư bản ào ạt đổ vào thì nên nghĩ đến ngày nó có thể rút ra, để khi tiếp nhận thì sử dụng một cách tối ưu, nghĩa là đạt tối đa lợi ích với tối thiểu rủi ro hay phí tổn.
Một nhà kinh tế ở Mỹ đã nhắc lại chuyện xảy ra vào năm 1997, khi luồng tư bản như thủy triều rút khỏi Đông Á khiến nhiều quốc gia bị khủng hoảng. Trước khi cuộc khủng hoảng xảy ra, cả thế giới nói đến phép lạ kinh tế của tám nước gọi là “tân hưng” của Đông Á. Thực tế là sau khi Liên Xô tan rã và Chiến tranh lạnh kết thúc năm 1991, luồng tư bản tài chính được giải phóng đã lưu thông tự do hơn. Sự lạc quan chung đi cùng nỗ lực chuyển theo quy luật thị trường của Trung Quốc rồi Ấn Độ, khiến các nước Đông Á đi trước đã có một lượng tư bản dồi dào để đạt mức tăng trưởng cao. Tuy nhiên, khi lãi suất ở Hoa Kỳ tăng gấp đôi chỉ sau một năm đã khiến USD lên giá mạnh từ năm 1995, nhiều quốc gia đã áp giá đồng bạc vào tiền nước này như một cái neo thì bị đứt neo và phải phá giá để tự cứu nguy và khủng hoảng bắt đầu từ đó.
Lần trước, Trung Quốc và Việt Nam chỉ bị gián tiếp vì chưa vào Tổ chức Thương mại Thế giới. Lần này, các nước này sẽ bị trực tiếp vì buôn bán, giao dịch với bên ngoài nhiều hơn, chưa kể là kinh tế Trung Quốc đang thoái trào và có quá nhiều nhược điểm bên trong.
Thực tế hiện nay, hàng hóa cho người tiêu dùng Mỹ ít được sản xuất tại Trung Quốc hơn trước, việc sản xuất ở quốc gia trên một tỷ người chủ yếu nhắm mục tiêu xuất khẩu ra các thị trường ngoài Trung Quốc. Đó chính là lý do mặc dù sản xuất ở Trung Quốc chi phí chỉ bằng 1/3 so với những gì được sản xuất tại các nhà máy ở Mỹ, nhưng các công ty nhỏ vẫn đang cân nhắc dời sản xuất về Mỹ.
Ngoài ra, theo Dana Olson, đứng đầu công ty Olson, một xu hướng đang tăng lên ở các công ty Mỹ là mong muốn sản xuất tại chính nước này. Điều này rất quan trọng để một lần nữa họ có các nhãn hiệu “được sản xuất tại Mỹ” (Made in USA)./.
Linh Hương
