Tạo nhiều chuyển biến tích cực trong hoạt động văn hóa cơ sở ở địa phương qua hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật

Theo Bộ VHTTDL, phổ biến giáo dục pháp luật là bước đầu tiên trong việc đưa chính sách pháp luật đến với người dân nên được Đảng và Nhà nước quan tâm. Hầu hết các chính sách, văn bản pháp luật đều được phổ biến, tuyên truyền đến người dân. 

Qua 10 năm tổ chức triển khai Luật phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL), có thể thấy rằng hầu hết các nội dung quy định của pháp luật về lĩnh vực văn hóa, gia đình, thể thao và du lịch đã và đang được tuyên truyền, phổ biến rộng rãi đến mọi đối tượng xã hội; ý thức chấp hành pháp luật được nâng lên, tạo ra nhiều chuyển biến tích cực đối với người dân.

Nhằm tăng cường, phát huy trách nhiệm của tổ chức, cá nhân tham gia công tác PBGDPL, thể hiện rõ nét trong Chỉ thị số 32-CT/TW ngày 9/12/2003 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác PBGDPL, Kết luận số 74-KL/TW, Kết luận số 04-KL/TW về kết quả thực hiện Chỉ thị số 32; Nghị quyết số 48-NQ/TW ngày 24/5/2005 của Bộ Chính trị về Chiến lược xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam đến năm 2010, định hướng đến năm 2020;  Kết luận số 80-KL/TW ngày 20/6/2020 của Ban Bí thư về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW và Quyết định số 1521/QĐ-TTg ngày 06/10/2020 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch thực hiện Kết luận số 80-KL/TW, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã quán triệt việc triển khai các Nghị quyết, Chỉ thị của Đảng về công tác PBGDPL tới cơ quan, đơn vị thuộc bộ, đồng thời với các tổ chức đảng, công đoàn, đoàn thanh niên đảm bảo thống nhất trong nhận thức, huy động sức mạnh của hệ thống chính trị để thực hiện công tác PBGDPL, trọng tâm với các chính sách, văn bản quy phạm pháp luật chuyên ngành và liên quan.

Đặc biệt, trong giai đoạn bùng phát dịch bệnh Covid-19, việc tăng cường triển khai công tác PBGDPL về công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19; tập trung khắc phục khó khăn, ngăn chặn, đẩy lùi, tiến tới kiểm soát tốt dịch bệnh, không để xảy ra khủng hoảng y tế, kinh tế - xã hội, tập trung thực hiện Nghị quyết số 86/NQ-CP ngày 06/8/2021 của Chính phủ về các giải pháp cấp bách phòng, chống dịch Covid-19 được Bộ triển khai tích cực.

Số lượng văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực văn hóa, gia đình, thể thao và du lịch đã được tuyên truyền, phổ biến sau 10 năm ban hành Luật gần 300 văn bản

Bộ VHTTDL đã tổ chức thực hiện việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật bằng nhiều hình thức như: Tổ chức hội nghị tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ, hội nghị quán triệt, phổ biến văn bản quy phạm pháp luật mới được ban hành; đồng thời biên soạn, phát hành, cung cấp các tài liệu pháp luật thông qua các hội nghị, hội thảo.

Tuyên truyền, phổ biến thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, loa truyền thanh, internet, pa-nô, áp-phích, tranh cổ động; đăng tải trên Công báo. 

Tăng cường đăng tải thông tin pháp luật trên Cổng thông tin điện tử của Bộ và các Trang thông tin điện tử của các cơ quan, đơn vị:

Tổ chức các cuộc thi tìm hiểu pháp luật; phối hợp triển khai hưởng ứng các cuộc thi tìm hiểu pháp luật của các Bộ, ngành.

Lồng ghép trong hoạt động văn hóa, văn nghệ, sinh hoạt của tổ chức chính trị, xã hội, các thiết chế văn hóa ở cơ sở, nhân rộng những sáng kiến, mô hình PBGDPL thông qua hoạt động văn hóa ở cơ sở có hiệu quả.

Hình thức PBGDPL tích hợp, được Bộ chỉ đạo Vụ Pháp chế, Trung tâm Công nghệ thông tin, Báo Văn hóa và các đơn vị liên quan triển khai, bước đầu có đổi mới, mang lại hiệu quả đóng góp vào công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật. 

Cụ thể: trong thời gian 60 ngày lấy ý kiến các văn bản quy phạm pháp luật do Bộ VHTTDL chủ trì xây dựng, đồng thời đẩy mạnh công tác PBGDPL là mở diễn đàn, trao đổi, tọa đàm về một số nội dung chính, chính sách có tác động lớn đến xã hội để tạo hiệu ứng tham gia góp ý dự thảo văn bản QPPL. 

Cũng theo Bộ VHTTDL, với đặc thù vừa là nhiệm vụ, vừa là thế mạnh của ngành văn hóa, các hoạt động văn hóa, văn nghệ được lồng ghép với các hoạt động PBGDPL được thực hiện cho người dân ở vùng dân tộc thiểu số, miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới, ven biển, hải đảo, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn và ngư dân.

Bộ VHTTDL đã giao Vụ Văn hóa dân tộc tổ chức được 47 lớp tập huấn về công tác PBGDPL và công tác bảo tồn phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, bài trừ hủ tục lạc hậu cho cán bộ văn hóa xã, nghệ nhân, già làng, trưởng thôn, bản và người có uy tín vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu,vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng đặc biệt khó khăn. 

Qua lớp các lớp tập huấn, cán bộ văn hóa xã, trưởng thôn, già làng, người có uy tín trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi được cung cấp, bồi dưỡng những kiến thức cơ bản, nâng cao nhận thức về pháp luật cũng như về các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước. Từ đó, thấy được vai trò, nhận thức và ý thức tự giác, chủ động tìm hiểu và chấp hành pháp luật của đồng bào. Là đội ngũ cốt cán để sau khi kết thúc tập huấn sẽ triển khai đồng bộ, sâu rộng hơn tới bà con tại địa bàn mình sinh sống.

Tại các địa phương, nhất là những địa bàn vùng biên giới, hải đảo, vùng dân tộc thiểu số, nhiều Sở đã đặt công tác PBGDPL cho đối tượng đặc thù là trọng tâm của của các hoạt động văn hóa: biểu diễn nghệ thuật, chiếu phim, truyên truyền trực quan... về các quy định pháp luật phù hợp với đối tượng qua dịch sang tiếng dân tộc, phát huy vai trò của người có uy tín và kết hợp với lực lượng biên phòng và cán bộ cơ sở.

Qua 10 năm thực hiện Luật PBGDPL, Bộ VHTTDL đã phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành và các địa phương trong việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật gắn chặt với công tác bảo tồn phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, bài trừ hủ tục lạc hậu ở vùng đồng bào các dân tộc thiểu số phù hợp với từng vùng, miền, địa bàn trên cả nước, cải thiện, nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho cán bộ, đồng bào các dân tộc thiểu số và góp phần nâng cao dân trí, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống nhân dân, nhất là tinh thần tự hào và ý thức đoàn kết dân tộc.

Công tác tuyên truyền, PBGDPL ngày càng được đổi mới bằng nhiều hình thức, bảo đảm phù hợp với từng nhóm đối tượng, địa bàn, có thể thấy rằng hầu hết các quy định pháp luật về lĩnh vực văn hóa cơ sở đã và đang được tuyên truyền, phổ biến rộng rãi đến mọi đối tượng xã hội; ý thức thực hiện pháp luật được nâng cao, tạo ra nhiều chuyển biến tích cực trong hoạt động văn hóa cơ sở ở địa phương.