(Tổ Quốc) - Sáng ngày 14/12, Tòa án Nhân dân Thành phố Hà Nội đã chính thức tuyên hủy quyết định 4674/QĐ-BGDĐT ngày 11/10/2013 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc thu hồi bằng Tiến sĩ ngành Kinh tế của ông Hoàng Xuân Quế và kiến nghị Bộ GDĐT, các cơ quan chức năng có thẩm quyền khôi phục lại học hàm, học vị cho ông này.
Khởi điểm vụ kiện từ lời tố cáo của chính Chủ tịch Hội đồng chấm Luận án Tiến sĩ
Vụ kiện xảy ra từ khi ông Phạm Vũ Luận còn làm Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo; ông Bùi Văn Ga khi đó là Thứ trưởng đã thay mặt Bộ trưởng ký vào kết luận 1254/KL-BGDĐT; đồng thời cũng chính Thứ trưởng Bùi Văn Ga ký Quyết định 4674/QĐ-BGDĐT để thu hồi bằng Tiến sĩ Kinh tế của ông Hoàng Xuân Quế do ông này bị tố cáo đã đạo văn trong khi làm Luận án tiến sĩ.
Năm 2013, ông Hoàng Xuân Quế, tác giả của luận án Tiến sĩ đề tài "Giải pháp hoàn thiện các công cụ chủ yếu của chính sách tiền tệ ở Việt Nam" bị tố cáo đã "đạo văn" luận án Tiến sĩ Mai Thanh Quế đề tài "Các giải pháp hoàn thiện việc cung ứng và kiểm soát khối lượng tiền lưu thông của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam trong nền kinh tế thị trường". Người tố cáo ông Hoàng Xuân Quế chính là GS. Nguyễn Văn Nam, Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế Quốc dân (2008-2013), cũng là là Chủ tịch 3 hội đồng chấm Luận án của ông Hoàng Xuân Quế khi đó bao gồm: Hội đồng chấm chuyên đề luận án, Hội đồng chấm luận án cấp cơ sở và Hội đồng chấm luận án cấp nhà nước.
Ngày 03/10/2013, ông Hoàng Xuân Quế nộp đơn phản đối dự thảo kết luận xác minh và đề nghị cần xác minh tiếp để tìm ra sự thật. Tuy nhiên, không hiểu vì lý do gì mà Bộ GDĐT lại ban hành kết luận 1254/KL-BGDDT do ông Bùi Văn Ga ký vào ngày 04/10/2013 và ngày 11/10/2013, Bộ trưởng Bộ GDĐT ra quyết định 4674/QĐ-BGDDT thu hồi bằng Tiến sĩ của ông Hoàng Xuân Quế.
Ngày 22/11/2013, Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý cơ sở giáo dục (Bộ GDĐT) đã ban hành Công văn số 1080/NGCBQLGD-CSĐTBD về việc miễn nhiệm chức danh Phó Giáo sư đối với ông Hoàng Xuân Quế.
Ngày 02/12/2013, căn cứ vào Quyết định số 4674 và Công văn số 1080, Trường Đại học Kinh tế quốc dân đã liên tiếp ban hành Quyết định 730/QĐ-ĐHKTQD miễn nhiệm chức danh Phó Giáo sư đối với ông Hoàng Xuân Quế và Quyết định số 731/QĐ-ĐHKTQD đình chỉ tham gia công tác đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ đối với ông Hoàng Xuân Quế; Ngày 10/12/2013, Trường ĐHKTQD có công văn số 1500 đánh giá cán bộ để thực hiện quy trình miễn nhiệm chức vụ Phó Viện trưởng Viện Ngân hàng- Tài chính đối với ông Hoàng Xuân Quế.
Ngay sau khi vụ việc này xảy ra, đã có nhiều nhà khoa học, chuyên gia trong ngành kinh tế phản đối cách làm việc tắc trách của Bộ GDĐT khi đó, đáng chú ý là ý kiến của TS. Dương Thu Hương và TS. Nguyễn Quốc Việt là những thành viên Hội đồng chấm và phản biện luận án Tiến sĩ của ông Hoàng Xuân Quế.
Ngày 19/9/2013, TS. Dương Thu Hương gửi văn bản tới Bộ trưởng Bộ GDĐT "Tôi là phản biện kín, và đây là lĩnh vực thuộc chuyên môn sâu của tôi (tôi nguyên là Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam...) nên tôi đã đọc rất kỹ bản luận án này và đã có nhận xét, đánh giá tốt về chất lượng luận án. Bản nhận xét phản biện kín tôi đã gửi cho Bộ Giáo dục và Đào tạo, đề nghị Bộ xem lại bản nhận xét này.
Tôi là Giáo viên hướng dẫn 1 của Nghiên cứu sinh Mai Thanh Quế vừa bảo vệ trước đó mấy tháng. Sau đó lại được bộ đề nghị phản biện kín luận án của Nghiên cứu sinh Hoàng Xuân Quế.
Khi đọc kỹ bản luận án của anh Hoàng Xuân Quế để phản biện, tôi không thấy có sự trùng lặp, sao chép giữa hai luận án vì đề tài của hai luận án đi hai hướng khác nhau của chính sách tiền tệ…".
TS. Nguyễn Quốc Việt, nguyên Vụ trưởng Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, nguyên Tổng biên tập Thời báo Ngân hàng… Ủy viên Hội đồng chấm luận án Tiến sĩ cấp Nhà nước của nghiên cứu sinh Hoàng Xuân Quế cũng đã lên tiếng phản đối kết luận của Bộ GDĐT.
Ông Hoàng Xuân Quế- người bị thu hồi bằng tiến sĩ Kinh tế và bị hủy chức danh Phó Giáo sư (ảnh zing)
Khởi kiện quyết định của Bộ trưởng Bộ GDĐT và kết thúc vụ kiện
Không đồng tình với kết luận và quyết định thu hồi bằng tiến sĩ nói trên, ông Hoàng Xuân Quế đã khởi kiện quyết định của Bộ trưởng Bộ GDĐT ra Tòa án Nhân dân Thành phố Hà Nội.
Tại phiên tòa ngày 10/10/2016, Luật sư đại diện cho Bộ GDĐT cho rằng Bộ GDĐT ra quyết định 4674/QĐ-BGDĐT thu hồi bằng Tiến sĩ của ông Hoàng Xuân Quế là đúng pháp luật.
Tuy nhiên, luật sư đại diện bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của ông Hoàng Xuân Quế đã đưa ra rất nhiều luận cứ thuyết phục chứng minh việc Bộ trưởng Bộ GDĐT ra Quyết định số 4674/QĐ-BGDĐT là vi phạm pháp luật.
Sau phần tranh tụng, Đại diện Viện Kiểm sát Nhân dân TP. Hà Nội tại phiên tòa nêu ý kiến: Căn cứ vào hồ sơ vụ án và diễn biến phiên tòa "Đề nghị Hội đồng xét xử căn cứ điểm b khoản 2 điều 193 Luật Tố Tụng hành chính năm 2015, chấp nhận một phần khởi kiện theo yêu cầu của đương sự (ông Hoàng Xuân Quế) đối với yêu cầu hủy quyết định số 4674/QĐ-BGDĐT ngày 11/10/2013 của Bộ trưởng Bộ GDĐT (do tại phiên toà ông Quế không yêu cầu bồi thường như trong đơn khởi kiện, mà chỉ yêu cầu hủy quyết định 4674/QĐ-BGDĐT, khôi phục các quyền và lợi ích hợp pháp).
Chủ tọa phiên tòa sau đó thông báo đây là vụ án phức tạp nên tòa tiến hành nghị án kéo dài.
Sáng ngày 14/12/2018, Tòa án Nhân dân Thành phố Hà Nội đã tiếp tục phiên xét xử vụ án ông Hoàng Xuân Quế khởi kiện quyết định của Bộ trưởng Bộ GDĐT thu hồi bằng Tiến sĩ của ông vào tháng 10/2013.
Tại phiên tòa, sau khi các bên liên quan trình bày ý kiến, quan điểm, Đại diện Viện Kiểm sát Nhân dân Thành phố Hà Nội giữ quyền công tố tiếp tục đề nghị Tòa tuyên hủy quyết định 4674/QĐ-BGDĐT của Bộ trưởng Bộ GDĐT. Đây là quan điểm xuyên suốt của Viện Kiểm sát Nhân dân Thành phố Hà Nội kể từ khi phiên tòa được mở vào năm 2016.
Sau khi nghị án, ông Hoàng Chí Nguyện, Thẩm phán Tòa án Nhân dân Thành phố Hà Nội tuyên án: Việc Bộ Giáo dục và Đào tạo quyết định 4674/QĐ-BGDĐT ngày 11/10/2013 thu hồi bằng tiến sĩ của ông Hoàng Xuân Quế là trái quy định của pháp luật.
Tuyên hủy Quyết định 4674 ngày 11/10/2013 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc thu hồi bằng tiến sĩ ngành Kinh tế của ông Hoàng Xuân Quế.
Kiến nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo, các cơ quan chức năng có thẩm quyền khôi phục lại học hàm, học vị cho ông Hoàng Xuân Quế.
