Thành lập 1,5 triệu an ninh cơ sở: ĐBQH lo công an xã sẽ “lười biếng”

Tăng 804.000 người hưởng ngân sách chứ không phải giảm 500.000 người

Nêu quan điểm về dự Luật này, ĐBQH Nguyễn Mai Bộ (đoàn An Giang) cho biết, theo hồ sơ dự án Luật thì nếu được thông qua, lực lượng tham gia bảo vệ trị an ở cơ sở sẽ có 1,5 triệu người hưởng ngân sách thường xuyên, giảm 500.000 người so với hiện nay, con số này chưa thực sự thuyết phục.

ĐBQH Nguyễn Mai Bộ nêu dẫn chứng, theo Pháp lệnh công an xã thì hiện nay có 126.000 công an xã bán chuyên trách, còn theo Nghị định 38 năm 2006 về việc bảo vệ dân phố thì tổ bảo vệ dân phố chỉ có ở phường, thị trấn với số lượng là 70.000 người. Về phòng cháy, chữa cháy, do không chịu được chi phí về ngân sách nên hiện nay chỉ có 23% cơ sở thành lập lực lượng này với con số thực tế là 500.000 người.

Như vậy, thực tế 3 lực lượng trên hiện nay có tổng số là 696.000 người. Trong khi đó, chỉ có 2 lực lượng công an xã bán chuyên trách và tổ bảo vệ dân phố là hưởng ngân sách thường xuyên với tổng số 196.000 người, còn dân phòng chỉ được hưởng khi thực sự làm việc và bồi dưỡng về nghiệp vụ.

“Nếu thành lập lực lượng này thì sẽ tăng thêm 804.000 người hưởng ngân sách hàng tháng chứ không phải giảm 500.000 người như dự thảo luật nêu” - ĐBQH Nguyễn Mai Bộ cho biết.

Ngoài ra, ĐBQH đoàn An Giang cũng đưa ra một vấn đề bất hợp lý trong dự Luật, đó là theo các điều từ 19 - 22 dự thảo Luật này, ngân sách địa phương phải chỉ trả từ trụ sở, phụ cấp, bảo hiểm…"Tôi e rằng ngân sách của địa phương sẽ không còn để đầu tư phát triển, bố trí cho an sinh xã hội”, ông nói.

Từ những lý do trên, ĐBQH Nguyễn Mai Bộ đặt câu hỏi chất vấn đến Bộ trưởng Nội vụ: “Bộ trưởng có ý kiến gì về việc 804.000 người tăng thêm này, trong đó 500.000 người đang hưởng phụ cấp vụ việc lại chuyển vào hưởng phụ cấp hằng tháng?". Ông cũng gửi câu hỏi đến Bộ trưởng Bộ Tài chính “Đề nghị Bộ trưởng tạm tính chi phí trụ sở, nếu để cho lực lượng này hoạt động thì sẽ chiếm tỉ lệ bao nhiêu trong ngân sách của địa phương?”.

Ngân sách địa phương khó khăn không đáp ứng nổi

Đồng quan điểm với ĐBQH Nguyễn Mai Bộ, ĐBQH Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) bày tỏ băn khoăn liệu có cần thiết phải ban hành Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự cơ sở hay không? Theo ĐBQH Phạm Văn Hòa, hiện nay lực lượng tham gia bảo vệ cơ sở có: dân phòng, ban bảo vệ dân phố, công an viên không chuyên trách, tổ tuần tra biên giới và lực lượng dân quân.

Khẳng định đã nắm số liệu rất chắc và chịu trách nhiệm về số liệu mình cung cấp, Đại biểu Hòa cho rằng, dự Luật đưa ra con số giảm 500.000 người là không thực tế. Vì các lực lượng trên mỗi địa phương đều khác nhau.

“Có địa phương thành lập tổ dân phòng theo Luật phòng cháy chữa cháy, nhưng có địa phương do điều kiện ngân sách không thành lập lực lượng này. Số liệu trong Tờ trình của Chính phủ đưa ra có 1,5 triệu người tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở có nghĩa là tăng chứ không hề giảm” - ĐBQH Phạm Văn Hòa nhấn mạnh.

ĐBQH đoàn Đồng Tháp cũng băn khoăn về một vấn đề khác trong dự Luật, đó là ngân sách bố trí cho lực lượng này theo dự thảo Luật là 1,5 - 1,8 tỷ đồng/tháng/địa phương, thì may ra chỉ có những địa phương như TP HCM, Hà Nội chứ các địa phương ngân sách khó khăn e rằng khó đáp ứng nổi.

Theo quan điểm của ĐBQH Lưu Bình Nhưỡng (đoàn Bến Tre), việc cơ cấu 1,5 triệu người tham gia lực lượng này có vẻ giống như chúng ta đang áp dụng trong tình trạng “khẩn cấp thời chiến”.

“Vì câu chuyện tinh giản biên chế, hiện nay Bộ Công an đã chuyển lực lượng chính về xã. Tuy nhiên, thành lập lực lượng này với quân số gấp nhiều lần quân thường trực thì liệu có cần thiết hay không? Liệu ra đời lực lượng này thì có xảy ra tình trạng lười biếng ở công an xã?” - ĐBQH Lưu Bình Nhưỡng đặt câu hỏi.

Cho rằng tính khả thi của dự án Luật cần phải được đánh giá sát với thực tế, ĐBQH Nguyễn Thị Mai Hoa (đoàn Đồng Tháp) bày tỏ lo ngại khi dự Luật này được thông qua thì các mô hình tự quản khác có duy trì tiếp hay không và tính pháp lý của các lực lượng này thế nào?.

“Trên danh nghĩa là lực lượng quần chúng tự nguyện có chế độ chính sách thì rõ ràng đây là lực lượng có tổ chức” ĐBQH Nguyễn Thị Mai Hoa đặt vấn đề, từ đó đưa ra câu hỏi “Nguồn kinh phí cho lực lượng này được đóng góp từ quần chúng hay từ ngân sách? Mô hình này ở đô thị và nông thôn giống hay khác nhau?”.