Thủ tướng Cuba sắp thăm Việt Nam

Việt Nam và Cuba thiết lập quan hệ ngoại giao vào ngày 2/12/1960, hai năm sau khi Cách mạng Cuba thành công (1/1/1959). Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Cuba là nước luôn đi đầu trong phong trào quốc tế ủng hộ Việt Nam, là nước đầu tiên trên thế giới công nhận Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam và chấp thuận Phái đoàn Đại diện thường trú của Mặt trận (7/1962), thành lập Ủy ban Đoàn kết với Miền Nam Việt Nam (25/9/1963), công nhận về mặt ngoại giao Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam (20/12/1965); cử Đại sứ bên cạnh Ủy ban trung ương Mặt trận Dân tộc Giải phóng (3/1969)… Cuba cũng dành nhiều sự giúp đỡ về kinh tế, quân sự cho Việt Nam vào những thời khắc quan trọng của cuộc chiến tranh.

Những năm gần đây, quan hệ đoàn kết truyền thống, ủng hộ và hợp tác toàn diện anh em Việt Nam - Cuba không ngừng được quan tâm củng cố, thúc đẩy và phát triển trên mọi lĩnh vực, chính trị, kinh tế - thương mại, an ninh – quốc phòng, nông nghiệp, xây dựng, giáo dục, y tế, công nghệ sinh học, giao thông, thể dục-thể thao...

Về trao đổi thương mại, kim ngạch song phương năm 2020 ở mức 178,5 triệu USD, giảm 21,3% so với năm 2019 (226,8 triệu USD) do tác động của dịch Covid-19, trong đó xuất khẩu sang Cuba đạt 175,6 triệu USD, giảm 20,7% so với 2019 (221,6 triệu USD) và nhập khẩu từ Cuba đạt 2,9 triệu USD, giảm 44,2% so với 2019 (5,2 triệu USD). Năm 2021 kim ngạch song phương đạt 261,7 triệu USD, tăng 46,6% so với năm 2020; 8 tháng đầu năm 2022, kim ngạch đạt 106 triệu USD, giảm khoảng 20% so với năm trước. Cuba nhập từ Việt Nam khoảng 300.000 - 400.000 tấn gạo/năm… Vào ngày 1/4/2020, Hiệp định thương mại Việt Nam – Cuba (ký ngày 9/11/2018) chính thức đi vào hiệu lực, với nhiều cam kết ưu đãi thương mại mới, đem lại lợi ích cho doanh nghiệp hai nước và tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa song phương.

Về hợp tác nông nghiệp, Dự án hợp tác hỗ trợ Cuba phát triển sản xuất lúa gạo quy mô hộ gia đình giai đoạn 2011 - 2015 với tổng số vốn đầu tư 43 triệu USD đạt kết quả tích cực; các dự án hỗ trợ Cuba sản xuất ngô, đậu tương và nuôi trồng thủy sản giai đoạn I và II đã đạt kết quả tốt đẹp; hai bên đang tiếp tục nghiên cứu và triển khai các dự án nông nghiệp – thủy sản khác, trong đó Chính phủ Việt Nam đã phê duyệt Dự án "Hợp tác Việt Nam – Cuba phát triển sản xuất lúa gạo giai đoạn 2019-2023" và đang triển khai; Bộ Quốc phòng và Bộ Nông nghiệp Việt Nam cũng đang hỗ trợ kỹ thuật giúp Cuba phát triển cây ngô cao sản. Hai bên cũng đã thống nhất nội dung triển khai Dự án hỗ trợ Cuba nuôi trồng thủy sản giai đoạn 3 (2022-2025).

Về hợp tác vắc-xin, nhân chuyến thăm chính thức Cuba của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc (18-20/9/2021), hai bên đã ký hợp đồng mua 5 triệu liều Abdala và tiếp nhận 900 nghìn liều đầu tiên trong chuyến thăm này; đồng thời, tiếp nhận 150.000 liều Abdala do Bộ các Lực lượng vũ trang Cách mạng Cuba tặng Bộ Quốc phòng Việt Nam. Cuba đã chuyển tiếp 4,1 triệu liều vắc-xin Abdala còn lại trong tháng 10/2021.

Tháng 1/ 2022, Thủ tướng Cuba thông báo sẵn sàng trao tặng Việt Nam 180.000 liều vắc-xin Cuba dành cho trẻ em; sẵn sàng cử Đoàn Y tế Henry Reeve gồm 300 người sang Việt Nam hỗ trợ chống dịch Covid-19. Ngày 11/5, Lãnh đạo Bộ Ngoại giao Việt Nam đã gặp Đại sứ Cuba chuyển thông điệp của Thủ tướng Chính phủ cảm ơn nghĩa cử của Cuba, chia sẻ về số lượng vắc-xin đã tiếp nhận của Việt Nam, tình hình dịch Covid-19 cơ bản đã được kiểm soát nên trước mắt chưa yêu cầu sự hỗ trợ của Đoàn Y tế Henry Reeve cũng như khả năng tiếp nhận, mua vắc-xin mới; đồng thời, trao Đại sứ Cuba thư đề ngày 30/4 của Thủ tướng Chính phủ mời Thủ tướng Cuba thăm chính thức Việt Nam trong năm 2022.