Thủ tướng: “Mỗi một di sản hiện diện trên đất nước chúng ta là một minh chứng về hình ảnh Việt Nam hội nhập, cởi mở…”

Đó là phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại lễ kỷ niệm 20 năm Đô thị cổ Hội An, Khu Đền tháp Mỹ Sơn được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới, 10 năm Cù Lao Chàm – Hội An được công nhận Khu Dự trữ sinh quyển thế giới, diễn ra vào tối 8/9 tại Khu đền tháp Mỹ Sơn (huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam).

Lễ kỷ niệm 20 năm Đô thị cổ Hội An, Khu Đền tháp Mỹ Sơn được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới, 10 năm Cù Lao Chàm – Hội An được công nhận Khu Dự trữ sinh quyển thế giới.

Phát biểu tại buổi lễ - diễn ra vào dịp kỷ niệm 50 năm ngày thực hiện Di chúc của Bác Hồ, Thủ tướng nhắc lại một dấu mốc lịch sử: Ngày 23/11/1945, chưa đầy 3 tháng sau khi nước nhà độc lập, Bác Hồ đã ký sắc lệnh số 65 về "Bảo tồn cổ tích", trong đó coi việc bảo tồn các di sản trên toàn lãnh thổ là nhiệm vụ chiến lược đối với công cuộc kiến thiết quốc gia.

"Học tập và làm theo tư tưởng, tấm gương đạo đức Bác Hồ đòi hỏi chúng ta phải nghiêm túc nghiên cứu tầm nhìn, quan điểm, hành động và ứng xử của Bác trước từng vấn đề cụ thể, trong đó có công tác bảo tồn, phát huy các giá trị di sản Việt Nam.

Mỗi một di sản hiện diện trên đất nước chúng ta là một minh chứng về hình ảnh Việt Nam hội nhập, cởi mở và dung nạp các giá trị văn hóa, văn minh, lịch sử và phát triển của nhân loại, một trong những điển hình là đô thị cổ Hội An và khu Đền Tháp Mỹ Sơn ở tỉnh Quảng Nam", Thủ tướng nói.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại lễ kỷ niệm.

Quảng Nam là một vùng đất địa linh, nơi sinh ra các bậc anh kiệt như Hoàng Diệu, Thái Phiên, Trần Quý Cáp, Phan Chu Trinh, Huỳnh Thúc Kháng…Hiếm có nơi nào trên cùng một địa phương với hơn 10 ngàn km2 mà có đến hai di sản văn hóa thế giới độc đáo, huyền bí như Hội An, Khu Đền Tháp Mỹ Sơn, khu dự trữ sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm và hàng trăm di tích lịch sử, văn hóa tự nhiên khác. Đây cũng là nơi hội tụ và giao thoa nhiều giá trị kinh tế, văn hóa, lịch sử và tâm linh, đến từ các nền văn minh cổ đại: Ấn Độ, Trung Hoa, Nhật Bản, Chăm Pa, Sa Huỳnh…

Trong những năm qua, việc bảo vệ và phát huy giá trị các di sản thế giới luôn được Đảng và Nhà nước Việt Nam coi trọng. Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Quy hoạch bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị các di sản thế giới, làm cơ sở để thực hiện cam kết với UNESCO trong việc bảo vệ tốt nhất giá trị nổi bật toàn cầu của di sản.

20 năm qua, cấp ủy và chính quyền các cấp tỉnh Quảng Nam đã không ngừng quan tâm đến công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản thế giới. Cùng với đô thị cổ Hội An, Khu Đền tháp Mỹ Sơn là một hệ thống các giá trị văn hóa nổi bật, một quần thể kiến trúc tháp Chăm mang đậm phong cách Ấn Độ giáo.

Được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, sự hỗ trợ cả về tài chính, nhân lực và công nghệ của các tổ chức quốc tế và các nước như Nhật Bản, Italia, Ấn Độ, Ca-na-da, Ba Lan…, từ một vùng đất phế tích đã bừng tỉnh, trở thành điểm sáng của công tác trùng tu, tôn tạo. Khu Dự trữ sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm Hội An, cũng đã được các chuyên gia, các tổ chức bảo tồn quốc tế đánh giá là một trong những điển hình bảo tồn đa dạng sinh học, phục hồi sinh thái.

Các đại biểu dự lễ kỷ niệm.

Với việc bảo tồn, phát huy giá trị các di sản, Quảng Nam đang từng bước trở thành trung tâm du lịch lớn của cả nước, với 6,5 triệu lượt du khách năm 2018, trong đó gồm 3,5 triệu lượt khách quốc tế; doanh thu từ du lịch đạt khá cao và không ngừng tăng lên.

Cách đây 02 tháng, tạp chí du lịch danh tiếng hàng đầu - "Travel and Leisure" đã bình chọn Hội An là thành phố du lịch tốt nhất thế giới; trước đó, CNN (Mỹ) đã chọn Hội An là một trong những địa điểm lãng mạn nhất thế giới ngay trước ngày lễ tình nhân Valentine 2019.

"Chặng đường 20 năm bảo tồn di sản đô thị cổ Hội An, Khu đền tháp Mỹ Sơn và hơn 10 năm bảo vệ, gìn giữ Khu dự trữ sinh quyển Cù Lao Chàm - Hội An đã để lại nhiều bài học kinh  nghiệm quý: Đó là sự nhận thức vai trò đặc biệt của di sản trong đời sống hiện tại; sự phối hợp đồng bộ giữa các cấp, các ngành và địa phương; sự phát huy nội lực kết hợp với việc huy động sự ủng hộ của nhiều tổ chức quốc tế, trong đó có vai trò nổi bật của UNESCO…

Thay mặt Chính phủ, tôi biểu dương những nỗ lực và thành quả của Đảng bộ, Chính quyền và Nhân dân Quảng Nam, của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, các Bộ, ngành Trung ương trong công tác bảo tồn, phát huy các giá trị di sản, được tổ chức UNESCO, các tổ chức quốc tế, các Chính phủ, tổ chức phi Chính phủ các nước ủng hộ và tin tưởng…", Thủ tướng nói.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tặng quà lưu niệm cho tỉnh Quảng Nam tại buổi lễ.

Theo Thủ tướng, Di sản văn hóa, các di sản thế giới của Việt Nam được UNESCO công nhận, không chỉ đem lại sinh kế, thu nhập cho ngành du lịch. Quan trọng và thiêng liêng hơn tất cả, đó còn là niềm tự hào, lòng tự tôn dân tộc chúng ta về lịch sử hình thành, phát triển của đất nước.

Để tiếp tục bảo tồn, phát huy một cách bền vững di sản văn hóa thế giới đô thị cổ Hội An, Khu Đền tháp Mỹ Sơn, Khu Dự trữ sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm - Hội An, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Quảng Nam tập trung làm tốt một số nội dung:

Một là, tiếp tục hoàn thiện quy hoạch, triển khai hiệu quả công tác bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị Đô thị cổ Hội An, khu đền tháp Mỹ Sơn. Cần hướng tới những mô hình tăng trưởng bao trùm trong việc phát triển du lịch gắn với giá trị di sản; luôn gắn việc giải quyết hài hòa giữa bảo vệ, phát huy giá trị di sản với việc nâng cao đời sống nhân dân, nhất là người dân sinh sống trong vùng di sản. Chính điều này sẽ tác động rất tích cực trở lại đối với công tác bảo tồn và phát huy các giá trị di sản.

Hai là, tăng cường nghiên cứu, sớm ban hành và thực thi hiệu quả kế hoạch quản lý, quy chế bảo vệ di sản thế giới theo quy định của UNESCO và Nghị định số 109/2017/NĐ-CP ngày 21/9/2017, quy định về bảo vệ và quản lý Di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới. Xây dựng, triển khai các dự án, chương trình đầu tư, nghiên cứu về bảo tồn, tranh thủ sự giúp đỡ của các tổ chức trong và ngoài nước về nguồn lực, đặc biệt là về vốn, giải pháp kỹ thuật, ứng dụng công nghệ số đối với việc quản lý, tu bổ, tôn tạo di sản.

"Tôi xin nhấn mạnh tất cả những nơi có sự hiện diện di sản phải là những địa chỉ đi đầu, gương mẫu trong công tác bảo vệ môi trường, bao gồm việc nâng cao triệt để ý thức sử dụng rác thải nhựa, túi ny long, đồ dùng nhựa một lần…", Thủ tướng nói.

Khu đền tháp Mỹ Sơn.

Ba là, tất cả những địa danh di sản Việt Nam, trong đó có Hội An và khu đền tháp Mỹ Sơn cần đẩy mạnh thu hút đầu tư trong và ngoài nước nhằm phát triển các sản phẩm du lịch, mô hình dịch vụ một cách đa dạng, bền vững, phù hợp với bản sắc văn hóa, đảm bảo hài hòa về kinh tế-xã hội và môi trường. Lưu ý: bảo tồn, phát huy tốt các di sản của Việt Nam là một nhiệm vụ chính trị quan trọng, là nhân tố góp phần thúc đẩy có chiều sâu các quan hệ hợp tác quốc tế trên nhiều phương diện văn hóa, chính trị, kinh tế, quốc phòng và an ninh. Đồng thời ngành văn hóa, thể thao và du lịch có kế hoạch kết nối các điểm đến của các di sản, trước hết là các trung tâm đô thị lớn và khu vực miền Trung-Tây Nguyên.

Thủ tướng yêu cầu Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng, Bộ Giáo Dục và Đào tạo và các Bộ, ngành có liên quan cần tăng cường hơn nữa trong việc hỗ trợ tỉnh Quảng Nam cũng như các địa phương khác trong việc thực thi có hiệu quả những nhiệm vụ nêu trên.