Toàn cảnh hoạt động của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 34

Chiều ngày 22/6, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và các Nhà Lãnh đạo ASEAN đã tham dự Phiên họp toàn thể Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 34 do Thủ tướng Thái Lan Prayut Chan-o-cha, Chủ tịch ASEAN năm 2019, chủ trì.

Hội nghị diễn ra trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực có nhiều biến động, chủ nghĩa bảo hộ thương mại, cạnh tranh nước lớn tăng lên, và cuộc CMCN 4.0 đang tác động mọi mặt đời sống. Trên tinh thần chủ đề "Tăng cường quan hệ đối tác vì sự phát triển bền vững", các Lãnh đạo ASEAN đã tập trung thảo luận định hướng và biện pháp hướng tới xây dựng một Cộng đồng ASEAN bền vững vì người dân.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại Phiên toàn thể Hội nghị. Ảnh: TTXVN

Với vai trò Chủ tịch kế nhiệm ASEAN, phát biểu tại phiên toàn thể, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chia sẻ, đánh giá cao chủ đề và những ưu tiên do Chủ tịch ASEAN 2019 Thái Lan đề xuất. Thủ tướng nhấn mạnh ASEAN cần đặt ưu tiên hàng đầu tiếp tục củng cố đoàn kết, gắn kết nội khối, phát huy vai trò trung tâm và hiệu quả của các cơ chế khu vực do ASEAN chủ trì và dẫn dắt. ASEAN cần đẩy mạnh liên kết kinh tế nội khối, tận dụng hiệu quả các cam kết và thỏa thuận đã ký, sớm hoàn tất đàm phán Hiệp định RCEP, tạo môi trường kinh doanh thông thoáng, nâng cao năng lực ứng phó với các cơ hội và thách thức của CMCN 4.0, chú trọng kết nối và phát triển các mạng lưới trung tâm công nghệ 4.0. Thủ tướng cũng đề nghị ASEAN tiếp tục thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực mang lại lợi ích thiết thực cho người dân, đẩy mạnh cải cách thể chế và nâng cao hiệu quả bộ máy hoạt động của ASEAN.

Hội nghị đã thông qua Tuyên bố Tầm nhìn Lãnh đạo ASEAN về Quan hệ đối tác vì sự bền vững; Tuyên bố của Lãnh đạo ASEAN về Năm Văn hóa ASEAN 2019; Tuyên bố Bangkok về Chống rác thải biển ở khu vực ASEAN.

Trong cùng ngày, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã có các cuộc gặp song phương với Thủ tướng Thái Lan Prayth Chan-o-cha, Tổng thống Indonesia Jokowi Widodo, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long.

Tại cuộc gặp Thủ tướng Thái Lan Prayth Chan-o-cha, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc một lần nữa chúc mừng ông Chan-o-cha mới được Quốc hội tín nhiệm bầu làm Thủ tướng thứ 30 của Thái Lan.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Thái Lan Chan-o-cha. Ảnh: VGP

Hai Thủ tướng khẳng định quyết tâm thúc đẩy hơn nữa hợp tác kinh tế - thương mại, hướng tới mục tiêu kim ngạch thương mại hai chiều đạt 20 tỷ USD vào năm 2020 và cán cân thương mại cân bằng hơn giữa hai nước. Hai Thủ tướng cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường kết nối giữa Việt Nam và Thái Lan cũng như với các nước khác trong tiểu vùng Mê Công thông qua các dự án kết nối đường bộ, đường thủy nhằm phục vụ hợp tác giao thương, giao thông vận tải, du lịch và giao lưu nhân dân giữa các nước trong khu vực.

Tại cuộc gặp Tổng thống Indonesia Jokowi Widodo, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và nhà lãnh đạo Indonesia khẳng định quyết tâm thúc đẩy hơn nữa hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư cho tương xứng với tiềm năng và tầm vóc quan hệ hai nước. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị hai bên tạo thuận lợi hơn nữa cho hàng hóa xuất khẩu của nhau, hạn chế áp dụng rào cản thương mại. Hai bên cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác biển và nhất trí phối hợp triển khai hiệu quả các nội dung liên quan trong Chương trình hành động giai đoạn 2018 - 2023, trong đó có việc tiếp tục thúc đẩy đàm phán phân định Vùng đặc quyền kinh tế giữa hai nước. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị Indonesia xử lý thỏa đáng vấn đề tàu cá, ngư dân của Việt Nam trên tinh thần hữu nghị, nhân đạo, theo luật pháp, thông lệ quốc tế.

Nhân dịp này, theo đề nghị của phía Singapore, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã tiếp Thủ tướng Lý Hiển Long. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phê phán phát biểu ngày 31/5/2019 của Thủ tướng Lý Hiển Long phần liên quan đến Việt Nam và Cam-pu-chia giai đoạn 1979 – 1980. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định lịch sử đã chứng minh những nhận định của phía Xinh-ga-po về vai trò của Việt Nam vào thời điểm đó là không đúng và việc nêu lại những định kiến này làm tổn thương sâu sắc tới Việt Nam và Cam-pu-chia, đặc biệt là thân nhân của hàng trăm nghìn quân tình nguyện Việt Nam đã hy sinh xương máu để mang lại hòa bình, giúp giải phóng nhân dân Cam-pu-chia khỏi chế độ Khơ me Đỏ tàn bạo và cả quá trình xây dựng đất nước đầy khó khăn, gian khổ sau này.

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã tiếp Thủ tướng Lý Hiển Long.Ảnh: VGP

Thủ tướng Lý Hiển Long giải thích Singapore không có ý làm tổn thương Việt Nam, chỉ nhắc lại một chương đau buồn trong lịch sử Đông Dương để nhấn mạnh hòa bình, ổn định và thịnh vượng hôm nay không mặc nhiên mà có, và bối cảnh hiện nay đòi hỏi ASEAN tiếp tục duy trì đoàn kết, gắn bó và tăng cường hợp tác. Thủ tướng Lý Hiển Long cũng nhấn mạnh, Xinh-ga-po hết sức coi trọng quan hệ hữu nghị và tin cậy với Việt Nam, đánh giá cao vai trò và những đóng góp quan trọng của Việt Nam từ trước tới nay trong việc duy trì hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển của khu vực cũng như trong tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN vững mạnh, đoàn kết và tự cường.

Hai Thủ tướng đánh giá cao cuộc gặp đã giúp hai bên hiểu nhau hơn, nhất trí tinh thần hướng tới tương lai, tập trung thúc đẩy mạnh mẽ quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam Singapore trên tất cả các lĩnh vực. Với việc Viêt Nam đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN năm 2020 và Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020 – 2021, hai bên nhất trí sẽ tăng cường hơn nữa trao đổi, tham vấn và phối hợp lập trường về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm, nhất là giữ vững đoàn kết, đồng thuận và quan điểm của ASEAN vì hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực và trên thế giới.

Sáng ngày 23/6/2019 tại Bangkok, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cùng các Nhà Lãnh đạo ASEAN đã tham dự Lễ khai mạc Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 34 do Thủ tướng Thái Lan Prayth Chan-o-cha, Chủ tịch ASEAN 2019 chủ trì.

Các nhà lãnh đạo ASEAN tại lễ khai mạc Hội nghị. - Ảnh: VGP

Phát biểu tại Lễ khai mạc, Thủ tướng Thái Lan Prayth Chan-o-cha cho hay, với chủ đề "Tăng cường quan hệ đối tác vì sự bền vững", ASEAN thể hiện ước mơ tiến tới một Cộng đồng bền vững trên cả 03 trụ cột, hướng tới người dân, lấy người dân làm trung tâm và không để ai bị bỏ lại phía sau; duy trì hòa bình, ổn định và hướng tới tương lai; tranh thủ các cơ hội do CMCN 4.0 mang lại thúc đẩy kinh tế số, tăng trưởng xanh; tăng cường quan hệ với các đối tác nhằm phát triển bền vững và giành vị thế toàn cầu cao hơn cho ASEAN; thúc đẩy kết nối trong mọi lĩnh vực, tiến tới một ASEAN không rào cản (seamless ASEAN). Thông điệp chính gửi đi là mong ước xây dựng một ASEAN bền vững mọi mặt từ an ninh, kinh tế, an ninh con người... với khái niệm "vạn vật bền vững" (Sustainable of Things - SOT), coi đây như một ADN (gien) của ASEAN để tiếp tục truyền lại cho các thế hệ sau.

Tại Lễ khai mạc, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã cùng các Nhà Lãnh đạo ASEAN bấm nút khai trương Kho vệ tinh ASEAN đặt tại Tỉnh Chai-nat, Thái Lan trong khuôn khổ hệ thống hậu cần ASEAN ứng phó với thảm họa thiên tai nhằm triển khai nhanh chóng các nhu yếu phẩm cứu trợ đến các vùng chịu thảm họa.

Các nhà lãnh đạo ASEAN khai trương Kho vệ tinh ASEAN tại tỉnh Chainat, Thái Lan, trong Chương trình hậu cần ASEAN về thiên tai khẩn cấp (DELSA). - Ảnh: VGP

Tiếp đó, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã cùng các nhà lãnh đạo ASEAN dự phiên họp hẹp HNCC ASEAN lần thứ 34. Tại cuộc họp, Lãnh đạo các nước đã trao đổi sâu nhiều vấn đề quốc tế và khu vực.

Tại Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã phát biểu về tầm quan trọng của đoàn kết, nhất trí của ASEAN trong xây dựng Cộng đồng. Thủ tướng nhấn mạnh tính cấp thiết của sự chân thành, thẳng thắn trong quan hệ giữa các nước thành viên, tôn trọng sự đa dạng và khác biệt, giữ gìn đoàn kết và không làm phương hại đến tình cảm, lợi ích của nhau; đồng thời cũng cần có bản lĩnh vững vàng trong ứng xử với các đối tác. Thủ tướng khẳng định trong năm 2020 với tư cách chủ tịch ASEAN và trên cương vị Ủy viên không thường trực Hội đồng bảo an Liên hợp quốc, Việt Nam sẽ tích cực phối hợp với Indonesia đẩy mạnh vị thế ASEAN thông qua tăng cường kết nối ASEAN – Liên hợp quốc và mong các nước phối hợp, hỗ trợ để đảm nhiệm tốt vai trò này.

Về Biển Đông, Thủ tướng cho rằng ASEAN cần nhìn nhận thẳng thắn, một mặt ghi nhận những tích cực bước đầu trong đàm phán COC song cũng không bỏ qua những diễn biến trên thực địa như cải tạo đất trái phép, quân sự hóa, cản trở khai thác hợp pháp tài nguyên biển, thậm chí đe dọa đến an toàn tính mạng và tài sản của ngư dân... do đó, ASEAN cần vừa khuyến khích đối thoại và hợp tác, vừa thẳng thắn, có trách nhiệm với những diễn biến có thể tác động tiêu cực đến môi trường hòa bình, an ninh và ổn định.

Trong cùng ngày, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã có buổi ăn sáng làm việc với Thủ tướng Lào Thongloun Sisoulith và Thủ tướng Campuchia Samdech Techo Hun Sen cùng cuộc gặp ngắn với Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte.