Toàn văn bài phát biểu của Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng tại Chương trình nghệ thuật "Đề cương về văn hoá Việt Nam – Những dấu ấn lịch sử"

Kính thưa đồng chí Phạm Minh Chính - Uỷ viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ;

Kính thưa các đồng chí Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; các đồng chí Uỷ viên Trung ương Đảng, Lãnh đạo các Ban, bộ, ngành, địa phương;

Kính thưa các quý vị đại biểu, khách quý cùng toàn thể quý khán giả;

Trong những ngày tháng 2 lịch sử, hòa chung niềm tự hào, phấn khởi chào mừng kỷ niệm 93 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, thực hiện Chỉ thị số 03/CT-TTg ngày 27/01/2023 của Thủ tướng Chính phủ, ý kiến kết luận của Ban Bí thư Trung ương Đảng, các hoạt động kỷ niệm 80 năm ra đời Đề cương về văn hóa Việt Nam (1943 - 2023) - Cương lĩnh đầu tiên của Đảng ta về văn hóa, đã và đang được các cấp, các ngành, các địa phương tổ chức trang trọng, thiết thực, hiệu quả, có sức lan tỏa sâu rộng.

Tiếp theo thành công của Hội thảo cấp quốc gia "80 năm Đề cương về văn hóa Việt Nam - Khởi nguồn và động lực phát triển", Phim tài liệu và Tuần phim kỷ niệm, hôm nay, tại thủ đô Hà Nội - "nơi hội tụ, kết tinh và tỏa sáng nền văn hoá, văn minh của dân tộc" như khẳng định của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì, phối hợp với các cơ quan hữu quan long trọng tổ chức hoạt động kỷ niệm và Chương trình nghệ thuật đặc biệt "Những dấu ấn lịch sử". Chương trình kỷ niệm hết sức vinh dự được đón đồng chí Thủ tướng Chính phủ cùng các đồng chí Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các ban, bộ, ngành tới dự, thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Đảng, Nhà nước đối với sự nghiệp chấn hưng, phát triển văn hóa của đất nước.

Kính thưa các đồng chí Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các quý vị đại biểu khách quý cùng nhân dân!

Là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội, Đảng ta luôn quan tâm đến lĩnh vực văn hoá. Ngay từ khi chưa giành được chính quyền, trong Đề cương Văn hóa năm 1943 đã khẳng định phải tiến hành cuộc cách mạng tư tưởng và cách mạng văn hóa tại Việt Nam; thể hiện tư duy, tầm nhìn chiến lược của Đảng về văn hóa.

Việc xác lập văn hóa là một trong ba mặt trận (chính trị, kinh tế, văn hóa), phát triển Văn hóa theo hướng Dân tộc - Khoa học - Đại chúng là một tất yếu khách quan. Khi Đảng Cộng sản Việt Nam bước lên vũ đài chính trị - bằng lý luận tiền phong dẫn đường, Đảng và Bác Hồ muôn vàn kính yêu đã xác định nhiệm vụ Văn hóa phải hướng dẫn quốc dân thực hiện Độc lập, Tự cường và Tự chủ", "Văn hóa soi đường cho quốc dân đi". Các văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc, các Nghị quyết chuyên đề của Trung ương, của Bộ Chính trị đều nhấn mạnh Văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ Tổ quốc; Văn hóa phải được đặt ngang hàng với Chính trị, Kinh tế. Nền Văn hóa chúng ta xây dựng là nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, phát triển Văn hóa vì sự hoàn thiện nhân cách con người - xây dựng con người để phát triển văn hóa.

80 năm đã đi qua, hoàn cảnh lịch sử đã có nhiều thay đổi, nhưng những luận điểm, giá trị lý luận, nguyên tắc cốt lõi và giá trị thực tiễn của Đề cương - bản "Tuyên ngôn về văn hóa" đầu tiên này vẫn còn nguyên sức sống, sức ảnh hưởng của mình, đồng thời tiếp tục được vận dụng, kế thừa, bổ sung và hoàn thiện trong đường lối, chủ trương lãnh đạo của Đảng về văn hóa, đó là vai trò, sứ mệnh của văn hóa như nguồn lực nội sinh cho phát triển; sự gắn kết của văn hóa với kinh tế, chính trị, xã hội; ý nghĩa trung tâm của con người là chủ thể sáng tạo, đội ngũ văn nghệ sĩ giữ vai trò quan trọng của phát triển văn hoá; các nguyên tắc vận động của văn hóa; quá trình chuyển dịch từ ba nguyên tắc dân tộc, khoa học, đại chúng của nền văn hóa cách mạng cho tới các giá trị tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc của văn hóa Việt Nam trong giai đoạn phát triển và hội nhập quốc tế.

Mang sứ mệnh khai thông những mạch nguồn văn hóa của dân tộc, Đề cương về văn hóa Việt Nam 1943 đề cao truyền thống đất nước, con người "Sống vững chãi bốn nghìn năm sừng sững/ Lưng đeo gươm, tay mềm mại bút hoa/ Trong và thật sáng hai bờ suy tưởng/ Sống hiên ngang và nhân ái chan hoà"; thấm sâu vào trái tim của triệu triệu người yêu nước để "Ôi! Tổ quốc! Nếu cần, ta chết/ Cho mỗi ngôi nhà, ngọn núi, con sông"; đến tinh thần tương thân, tương ái, sống có nghĩa, có tình, mang đậm bản sắc văn hóa Việt Nam lại càng tỏa sáng; cả dân tộc kết thành một khối thống nhất về ý chí và hành động. Văn hóa đang từng bước thực sự trở thành nền tảng tinh thần vững chắc của xã hội, cùng với mặt trận chính trị và kinh tế tạo thế "kiềng ba chân" góp phần đưa đất bước vượt qua mọi khó khăn, thử thách vững bước vươn lên.

Kính thưa các đồng chí Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các quý vị đại biểu khách quý cùng nhân dân!

Hoạt động kỷ niệm 80 năm ra đời Đề cương về văn hóa Việt Nam của Đảng là dịp để các cấp các ngành, các địa phương cùng toàn thể nhân dân Việt Nam, trong đó có những người thực hành văn hóa, đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ thấm nhuần sâu sắc hơn ý nghĩa lịch sử, ý nghĩa thời đại, những giá trị to lớn, sự trường tồn và tầm ảnh hưởng sâu rộng của Đề cương trong công cuộc kháng chiến kiến quốc cũng như công cuộc đổi mới toàn diện do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo. Nhìn lại để tiến xa hơn, chúng ta được tiếp thêm sức mạnh trước kết quả bước đầu sau hơn một năm thực hiện 06 nhiệm vụ, 04 nhóm giải pháp mà Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã kết luận tại Hội nghị văn hóa toàn quốc năm 2021, để quyết liệt hành động, khát vọng cống hiến nhằm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ "Khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc; phát huy giá trị văn hóa, sức mạnh con người Việt Nam trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, hội nhập quốc tế" mà Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã đặt ra.

Trong thời điểm hết sức có ý nghĩa này, toàn ngành Văn hóa Việt Nam xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước; sự ủng hộ, đồng hành của toàn thể các văn nghệ sĩ cùng nhân dân đối với sự nghiệp phát triển văn hoá.

Xin được kính chúc đồng chí Thủ tướng Chính phủ, các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các đồng chí Lãnh đạo các Ban, bộ, ngành, địa phương, các quý vị đại biểu, khách quý, các trí thức, văn nghệ sĩ, những người làm công tác văn hóa sức khỏe dồi dào, hạnh phúc, chúc Lễ kỷ niệm và Chương trình nghệ thuật đặc biệt chào mừng 80 năm Đề cương về văn hóa Việt Nam thành công tốt đẹp.

Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng