Tôn vinh những "báu vật nhân văn sống" của quốc gia

Lễ trao tặng danh hiệu vinh dự Nhà nước được tổ chức nhằm tôn vinh các nghệ nhân đã có những đóng góp quan trọng trong việc giữ gìn, bảo vệ và phát huy giá trị các di sản văn hóa phi vật thể thành phố Hà Nội; động viên, khích lệ, tuyên truyền đến thế hệ trẻ tiếp nối truyền thống, duy trì và phát huy các di sản văn hóa quý báu của cha ông truyền lại.

Phát biểu tại lễ trao tặng, Phó chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Chử Xuân dũng cho biết: "Trong những năm qua, thành phố Hà Nội đã và luôn có những chính sách quan tâm tới công tác bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa phi vật thể. Thành phố hiện có 1.793 di sản văn hóa phi vật thể đã được nhận diện và kiểm kê, bảo tồn, phát huy giá trị. Những giá trị di sản văn hóa này không chỉ đang được phát huy trong đời sống hàng ngày tại các cộng đồng thôn, làng mà còn từng bước được giới thiệu đến bạn bè trong nước và quốc tế.

Để góp phần lưu giữ và phát huy các giá trị phi vật thể như tinh thần mà Công ước quốc tế 2003 từng nêu chính nhờ ở các nghệ nhân, đây là nhân tố quan trọng hàng đầu trong việc bảo tồn và phát huy của mọi hiện tượng văn hóa phi vật thể. Không có nghệ nhân dân gian thì cũng không có văn hóa dân gian. Điều này cũng đã được UNESCO xác định nghệ nhân dân gian là "Báu vật nhân văn sống", là những người giữ vai trò quan trọng trong sáng tạo, sở hữu, bảo vệ và truyền dạy các giá trị văn hóa dân gian".

Tại lễ trao tặng năm nay, trong số các Nghệ nhân Ưu tú được phong tặng lần thứ nhất và lần thứ hai, có 11 nghệ nhân được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Nghệ nhân Nhân dân, có thêm 54 nghệ nhân được phong tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú và 01 nghệ nhân được truy tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú.

Trong tổng số 66 nghệ nhân của Hà Nội được Chủ tịch nước phong tặng năm 2022, huyện Phú Xuyên có số lượng nghệ nhân được phong tặng nhiều nhất với 20 nghệ nhân. Tiếp đó là các quận, huyện Quốc Oai 10 nghệ nhân, huyện Đông Anh 09 nghệ nhân, quận Ba Đình 04 nghệ nhân, Đan Phượng 02 nghệ nhân, Hoàn Kiếm 03 nghệ nhân...

Qua ba lần phong tặng, thành phố Hà Nội đã có 131 nghệ nhân với 18 Nghệ nhân Nhân dân và 113 Nghệ nhân Ưu tú trong lĩnh vực Di sản văn hóa phi vật thể. Đây là niềm vinh dự và tự hào, đồng thời cũng là trọng trách để thành phố có những chính sách quan tâm thiết thực hơn nữa tới các nghệ nhân, những báu vật nhân văn sống, những người giữ vai trò quan trọng trong sáng tạo, sở hữu, bảo tồn và truyền dạy các giá trị văn hóa dân gian.

Được trao tặng danh hiệu Nghệ nhân Nhân dân, nghệ nhân ca trù Bùi Thế Kiên chia sẻ: "Đây là một niềm vinh hạnh cao quý nhất trong cuộc đời tôi. Cả cuộc đời hoạt động cố gắng bảo tồn và phát triển bộ môn ca trù của dân tộc Việt Nam đến hôm nay nhận được danh hiệu này tôi rất xúc động. Tôi chỉ mong muốn giữ được lửa, giữ lại được những gì khó nhất tiếp tục truyền cho các thế hệ sau để có thể giữ gìn được cốt cách của dân tộc và tôi mong nhiều người sẽ biết đến bộ môn ca trù hơn nữa".

Chia sẻ với Báo điện tử Tổ Quốc, Nghệ nhân Ưu tú Nguyễn Thị Minh Tâm bày tỏ: "Tôi rất hạnh phúc khi được Nhà nước quan tâm và trao tặng danh hiệu nghệ nhân ưu tú. Bộ môn nghệ thuật trống hội của tôi rất được yêu thích tại các lễ hội, hội nghị nên luôn được lựa chọn để làm tiết mục mở màn vì thế tôi rất muốn nghiên cứu làm thế nào để bộ môn trống hội được lưu truyền mãi mãi. Năm nay tuy đã gần 80 tuổi nhưng còn sức khỏe tôi vẫn sẽ tiếp tục làm và truyền dạy lại cho các thế hệ sau".

Với những đóng góp to lớn của các nghệ nhân, ngày 08/12/2022, Hội đồng Nhân dân thành phố đã thông qua Nghị quyết quy định chế độ đãi ngộ, hỗ trợ nghệ nhân, câu lạc bộ tiêu biểu trong lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể. Nghị quyết nhằm bảo vệ, phát huy giá trị các di sản văn hóa phi vật thể trên địa bàn thành phố đúng định hướng, phát huy có hiệu quả, tránh nguy cơ mai một, thất truyền, hỗ trợ giáo dục lịch sử, phục hồi các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của nhân dân; Góp phần hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các nghệ nhân, các câu lạc bộ hoạt động trong lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể có điều kiện thuận lợi trong việc thực hành, bảo vệ, phát huy giá trị các loại hình di sản văn hóa phi vật thể./.