Từ 10/4, đấu giá quyền khai thác cát sỏi lòng sông, nghiêm cấm khai thác ở khu vực có nguy cơ sạt lở

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 23/2020 quy định về quản lý cát, sỏi lòng sông và bảo vệ lòng, bờ, bãi sông, có hiệu lực thi hành từ 10/4/2020. Nghị định quy định việc cấp phép thăm dò, khai thác cát, sỏi lòng sông phải đảm bảo tuân thủ quy định liên quan của Luật Khoáng sản và theo nguyên tắc: thực hiện thông qua hình thức đấu giá quyền khai thác khoáng sản, trừ trường hợp thuộc khu vực không đấu giá được cấp có thẩm quyền phê duyệt theo quy định của pháp luật về khoáng sản.

Trước khi cấp phép thăm dò, khai thác đối với khu vực lòng sông giáp ranh hai địa phương, UBND cấp tỉnh lấy ý kiến bằng văn bản của UBND cấp tỉnh địa phương giáp ranh; lấy ý kiến chấp thuận bằng văn bản của cơ quan quản lý nhà nước về đường thủy nội địa, phòng chống thiên tai, thủy lợi theo quy định tại nghị định trên.

Nghị định 23 nêu rõ, UBND cấp tỉnh có trách nhiệm tổ chức đấu giá quyền khai thác cát, sỏi lòng sông để cấp phép thăm dò, khai thác cát, sỏi lòng sông trên địa bàntheo quy định của pháp luật khoáng sản; Chủ trì tổ chức đấu giá đối với khối lượng sản phẩm là cát, sỏi lòng sông thu hồi được từ các dự án nạo vét duy tu, nạo vét luồng thuộc vùng nước cảng biển, vùng nước đường thủy nội địa.

Bên cạnh đó, nghị định quy định phương tiện vận chuyển cát, sỏi lòng sông phải đáp ứng các yêu cầu về điều kiện hoạt động theo quy định pháp luật giao thông đường thủy và quy định trong giấy phép khai thác khoáng sản. Quá trình vận chuyển trên sông, chủ phương tiện phải mang theo hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc hợp pháp của cát, sỏi; thông tin, dữ liệu, sổ sách, chứng từ về khối lượng đang vận chuyển; bên bán phải xuất hóa đơn cho bên mua.

Nghị định cũng quy định khu vực cấm, khu vực tạm thời cấm khai thác cát, sỏi. Cụ thể, việc khoanh định khu vực cấm hoạt động khai thác, khu vực tạm thời cấm hoạt động khai thác cát, sỏi lòng sông được thực hiện theo quy định tại Điều 28 của Luật Khoáng sản; các quy định của pháp luật về thủy lợi, đê điều, giao thông thủy nội địa, quy định của pháp luật khác liên quan.

Căn cứ đặc điểm địa hình, địa chất, hình thái của lòng sông, chế độ dòng chảy, diễn biến lòng, bờ, bãi sông và thực trạng, diễn biến tình hình xói, lở, bờ, bãi sông, các khu vực sau được khoanh định là khu vực cấm hoạt động khai thác cát, sỏi lòng sông: Khu vực đang bị sạt, lở; Khu vực đã bị sạt, lở và có nguy cơ tiếp tục bị sạt, lở; Khu vực bờ sông không ổn định, có nguy cơ sạt, lở; Khu vực khác có tầm quan trọng trong việc bảo đảm sự ổn định, an toàn của bờ sông; khu vực có công trình quốc phòng an ninh, khu đô thị, khu dân cư, khu vực có công trình đê điều, thủy lợi, giao thông, cấp thoát nước, quan trắc, giám sát và các công trình hạ tầng kỹ thuật khác mà việc khai thác cát, sỏi lòng sông có thể làm gia tăng nguy cơ mất ổn định bờ sông do UBND cấp tỉnh quyết định.

Các khu vực được khoanh định là khu vực tạm thời cấm hoạt động khai thác cát, sỏi lòng sông gồm khu vực liền kề với khu vực quy định tại khoản 2 Điều này mà việc khai thác cát, sỏi trên sông có thể làm gia tăng nguy cơ gây sạt, lở và khu vực khác do UBND cấp tỉnh xem xét, quyết định để bảo đảm yêu cầu phòng, chống sạt, lở bờ sông.

UBND cấp tỉnh căn cứ các quy định trên tổ chức khoanh định khu vực cấm hoặc tạm thời cấm hoạt động khai thác cát, sỏi lòng sông trên địa bàn, lấy ý kiến các cơ quan theo quy định của pháp luật về khoáng sản; ý kiến của Ủy ban lưu vực sông liên quan (nếu có), gửi Bộ TN&MT để rà soát, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt./.