Tuần lễ trao giải VinFuture - nơi hội tụ đỉnh cao của khoa học toàn cầu

Tuần lễ Khoa học VinFuture là sự kiện quan trọng và quy mô của giới khoa học công nghệ toàn cầu, thu hút sự quan tâm của hàng ngàn nhà khoa học, các nhà hoạch định chính sách và giới doanh nhân từ 6 châu lục. Đặc biệt, lần đầu tiên, các nhà khoa học có tầm ảnh hưởng bậc nhất thế giới sẽ hội tụ tại Việt Nam để tham gia 4 hoạt động chính của Tuần lễ Khoa học VinFuture gồm: Giao lưu cùng Hội đồng Giải thưởng và Hội đồng Sơ khảo; Tọa đàm "Khoa học vì Cuộc sống"; Lễ Trao giải VinFuture lần thứ nhất và Giao lưu cùng Chủ nhân giải thưởng VinFuture.

Mở đầu là chương trình Giao lưu cùng Hội đồng Giải thưởng và Hội đồng Sơ khảo, diễn ra sáng ngày 18/01/2022. Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng VinFuture - Giáo sư Sir Richard Henry Friend - Đại học Cambridge (Anh), người đạt Giải Millennium Technology Vật lý năm 2010; Giáo sư Gérard Mourou, Đại học École Polytechnique (Pháp), người đạt Giải Nobel Vật lý năm 2018 cùng nhiều nhà khoa học thuộc Hội đồng Giải thưởng và Hội đồng Sơ Khảo VinFuture… sẽ chia sẻ về niềm đam mê, những thành tựu và hy sinh của người làm khoa học. Bên cạnh mục tiêu truyền cảm hứng và cổ vũ niềm đam mê nghiên cứu sáng tạo, buổi Giao lưu sẽ gợi mở cho các nhà khoa học Việt Nam khả năng tiếp cận những dự án lớn tầm cỡ trên thế giới.

Ngày tiếp theo là Tọa đàm "Khoa học Vì Cuộc sống", diễn ra vào 19/01/2022, với sự tham gia của các nhà khoa học lỗi lạc như Giáo sư Sir Richard Henry Friend, Giáo sư Gérard Mourou, Giáo sư Antonio Facchetti, Giáo sư Sir Konstantin (Kostya) S. Novoselov, Giáo Sư Jennifer Tour Chayes; cùng Lãnh đạo Bộ Y tế, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Thông tin và Truyền thông, và các nhà khoa học, chuyên gia, doanh nhân đến từ những tổ chức uy tín trong nước và quốc tế.

Đặc biệt, sự kiện có sự tham dự của các nhà khoa học đã đóng góp to lớn cho nhân loại trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19 toàn cầu như nhà khoa học Katalin Kariko, Giáo sư miễn dịch học Drew Weissman, Giáo sư Pieter R. Cullis - những người đứng sau công nghệ mRNA điều chế vaccine Covid 19 (công nghệ gốc của Pfizer, Moderna); Giáo sư Quarraisha Abdool Karim và Salim Abdool Karim – những nhà dịch tễ học với những đóng góp to lớn cho công cuộc chống lại căn bệnh thế kỷ HIV và nhiều bệnh truyền nhiễm khác.

Tọa đàm có 3 phiên thảo luận, mỗi phiên sẽ kéo dài 90 phút với các chủ đề: Tương lai của Năng lượng, Tương lai của Trí tuệ Nhân tạo và Tương lai của Sức khỏe Toàn cầu - tập trung vào các xu hướng, dự báo những thay đổi quan trọng của cuộc sống khi có sự tham gia mạnh mẽ của khoa học công nghệ. Đây cũng là những vấn đề nóng, được giới khoa học quan tâm và chiếm tỷ trọng lớn trong các đề cử của giải thưởng VinFuture năm 2021. Tọa đàm "Khoa học Vì Cuộc sống" được kỳ vọng sẽ kết nối tư tưởng và hành động, thúc đẩy việc hỗ trợ khoa học và kỹ thuật tạo ra những đột phá mới, góp phần vào cải thiện cuộc sống, hướng tới sự phát triển bền vững cho hành tinh và các thế hệ tương lai.

Tâm điểm của chuỗi sự kiện là Lễ trao giải thưởng VinFuture được tổ chức vào tối 20/01/2022 tại Nhà hát lớn Hà Nội. Trong đó, phần Lễ sẽ được tổ chức theo nghi lễ trang trọng nhất với sự chứng kiến của Lãnh đạo Nhà nước Việt Nam và các nhà khoa học kiệt xuất, là chủ nhân của những giải thưởng khoa học danh giá thế giới như Nobel, Millennium Technology, Turing… Tiếp đó là phần biểu diễn nghệ thuật đỉnh cao được thiết kế riêng cho lễ trao giải, với sự tham gia của hai ngôi sao nổi tiếng từng đạt nhiều giải thưởng hàn lâm danh giá về âm nhạc là Nghệ Sĩ John Legend và Nghệ sĩ Đặng Thái Sơn.

Lễ trao giải sẽ được truyền hình trực tiếp trên sóng Đài Truyền hình Việt Nam và livestream ra thế giới thông qua các kênh truyền thông quốc tế chuyên về khoa học công nghệ.

Chương trình khép lại Tuần hoạt động sôi nổi là buổi Giao Lưu Cùng Chủ nhân Giải Thưởng VinFuture diễn ra vào sáng ngày 21/01/2022 tại Trường Đại học VinUni (Hà Nội). Được tổ chức ngay sau đêm công bố Giải thưởng, buổi giao lưu có ý nghĩa truyền cảm hứng đặc biệt tới công chúng khi các chủ nhân giải thưởng của mùa giải VinFuture đầu tiên chia sẻ về cuộc đời, động lực cũng hành trình nghiên cứu để tạo nên những phát minh đoạt giải.

Bên cạnh 4 hoạt động chính, Tuần lễ Khoa học VinFuture còn có nhiều hoạt động bên lề hấp dẫn như các workshop, triển lãm, bài giảng đại chúng… dự kiến thu hút sự tham gia đông đảo của các nhà khoa học và công chúng.

Với việc được tổ chức thường niên, Giải thưởng VinFuture sẽ định vị Việt Nam thành một điểm đến mới trên bản đồ khoa học - công nghệ toàn cầu, góp phần tạo bệ đỡ cho nền khoa học công nghệ trong nước hội nhập với thế giới. Đặc biệt, VinFuture sẽ mở ra cơ hội kết nối trí tuệ đỉnh cao giữa giới khoa học, các nhà hoạch định chính sách và doanh nghiệp, hội tụ các nguồn lực để cùng chung tay thúc đẩy quá trình thương mại hóa, đưa các ý tưởng nghiên cứu vào phục vụ đời sống một cách thiết thực, hiệu quả đúng như sứ mệnh "Khoa học phụng sự nhân loại" mà giải thưởng đề ra./.

Quỹ VinFuture, ra mắt vào 20/12/2020, nhân ngày Quốc tế Đoàn kết Nhân loại - là quỹ hoạt động độc lập, phi lợi nhuận do tỷ phú Phạm Nhật Vượng và phu nhân sáng lập.

Tầm nhìn và sứ mệnh của Quỹ là tạo ra sự thay đổi tích cực trong cuộc sống hàng ngày của hàng triệu người trên thế giới. Hoạt động cốt lõi của Quỹ là trao Giải thưởng VinFuture hàng năm cho các phát minh khoa học công nghệ đột phá, đã, đang hoặc có tiềm năng tạo ra thay đổi ý nghĩa trong cuộc sống của con người.

Hệ thống giải thưởng gồm có Giải thưởng Chính (VinFuture Grand Prize) trị giá 3 triệu đô la Mỹ là một trong các giải thưởng thường niên có giá trị lớn nhất từ trước đến nay trên toàn cầu; 03 Giải Đặc biệt, mỗi giải trị giá 500 nghìn đô la Mỹ, dành cho các nhà khoa học nữ, các nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển và các nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới.

Ngoài ra, Quỹ cũng tiến hành nhiều hoạt động để hiện thực hóa sứ mệnh của mình, như tài trợ nghiên cứu, hợp tác phát triển học thuật, thúc đẩy giáo dục STEM.

I/ LỊCH TRÌNH SỰ KIỆN TUẦN LỄ KHOA HỌC VINFUTURE

1. Giao lưu cùng Hội đồng Giải thưởng và Hội đồng Sơ khảo

a. Thời gian: 9:00 – 12:30, ngày 18/01/2022,

b. Địa điểm: Trung tâm Hội nghị quốc tế Almaz, Đường Hoa Lan, Khu đô thị Vinhomes Riverside, Phúc Lợi, Long Biên, Hà Nội

2. Tọa đàm "Khoa học Vì Cuộc sống"

a. Thời gian: 9:00 – 16:30, ngày 19/1/2022

b. Địa điểm Trung tâm Hội nghị quốc tế Almaz, Đường Hoa Lan, Khu đô thị Vinhomes Riverside, Phúc Lợi, Long Biên, Hà Nội

3. Lễ Trao giải VinFuture lần thứ nhất

a. Thời gian: 20:00, ngày 20/01/2022

b. Địa điểm: Nhà hát lớn Hà Nội, số 1 Tràng Tiền, Hoàn Kiếm, Hà Nội

4. Giao lưu cùng Chủ nhân giải thưởng VinFuture

a. Thời gian: 9:00 – 12:00, ngày 21/01/2022

b. Địa điểm: Trường Đại học VinUni, Vinhomes Ocean Park, Gia Lâm, Hà Nội

II/ DANH SÁCH CÁC NHÀ KHOA HỌC THAM GIA CHUỖI SỰ KIỆN VINFUTURE

1. Giao lưu cùng Hội đồng Giải thưởng và Hội đồng Sơ khảo – ngày 18/01/2022

- Giáo sư Sir Richard Henry Friend – Đại học Cambridge, Anh, người đạt Giải Millennium Technololy Vật lý năm 2010, cho công trình phát triển điện tử nhựa; một trong những nhà vật lý có ảnh hưởng nhất trên thế giới. Ông được Nữ hoàng Anh phong tước Hiệp sĩ vì "Đóng góp cho khoa học Vật lý" năm 2003.

- Giáo sư Gérard Mourou, Đại học École Polytechnique, Pháp, người đạt Giải Nobel Vật lý năm 2018 cho công trình tạo ra xung laser cường độ cao siêu ngắn mà không phá hủy vật liệu khuếch đại; Là nhà khoa học tiên phong trong lĩnh vực kỹ thuật điện và laser.

- Các thành viên Hội đồng Giải thưởng và Hội đồng Sơ khảo giải thưởng VinFuture

2. Toạ đàm "Khoa học vì cuộc sống" – ngày 19/01/2022

• Phiên họp Tương lai của Năng lượng: tập trung thảo luận về các nguồn năng lượng thay thế quan trọng nhất trong tương lai cũng như cách thức làm cho năng lượng trở nên sạch hơn, rẻ hơn và có thể tiếp cận tới đại đa số người dân toàn cầu một cách thuận tiện nhất.

- Giáo sư Sir Richard Henry Friend

- Giáo sư Gérard Mourou

- Giáo sư Antonio Facchetti - Giáo sư Hóa học tại Đại học Northwestern đồng thời là Giám đốc Công nghệ tại Flexterra, sở hữu hơn 160 bằng sáng chế, tác giả hơn 430 bài báo nghiên cứu, ông là một trong những nhà khoa học có khả năng đặc biệt đưa các công trình vào ứng dụng thực tế kinh doanh, sản xuất năng lượng.

- Giáo sư Nguyễn Thục Quyên, Giám đốc Trung tâm Polyme và Chất rắn Hữu cơ, Đại học California Santa Barbara; Top 1% nhà nghiên cứu được trích dẫn nhiều nhất về khoa học vật liệu bởi Thomson Reuters/Clarivate Analytics năm 2015-2018.

- Giáo sư Sir Konstantin (Kostya) S. Novoselov, Đại học Manchester, người đạt Giải Nobel Vật lý năm 2010 cho các thí nghiệm đột phá liên quan đến siêu vật liệu graphene.Ông là một trong những nhà khoa học có ảnh hưởng nhất và được trích dẫn nhiều nhất trên thế giới và được biết đến là một trong những người đoạt giải Nobel Vật lý trẻ nhất khi mới 36 tuổi.

• Phiên họp Tương lai của Trí tuệ nhân tạo sẽ thảo luận về ảnh hưởng của AI tới cuộc sống con người, cách thức tạo ra lợi thế cạnh tranh, xóa bỏ khoảng cách giữa các quốc gia cũng như các rủi ro tiềm ẩn hoặc khía cạnh đạo đức cần xem xét.

- Tiến sĩ Padmanabhan Anandan, Nhà sáng lập AI Matters Advisors LLC. Ông Cung nguyên là Sáng lập và Giám đốc điều hành của Microsoft Research Ấn Độ, Phó Chủ tịch tại Adobe Research với các nghiên cứu chuyên sâu về thị giác máy tính, phân tích chuyển động trực quan, giám sát video và mô hình hóa cảnh 3D.

- Giáo sư Albert P. Pisano, Viện trưởng Viện Kỹ thuật Jacobs của Đại học California, San Diego; Viện sĩ Viện Hàn lâm Kỹ thuật Quốc gia Hoa Kỳ. Ông là nhà đồng sáng chế của trên hơn 20 bằng sáng chế và là đồng tác giả của hơn 300 ấn phẩm lưu trữ trong lĩnh vực hệ thống vi cơ điện tử.

- Giáo sư Vũ Hà Văn, Giáo sư Khoa học Dữ liệu tại Đại học Yale, Hoa Kỳ; Giám đốc Khoa học, Viện Nghiên cứu Dữ liệu lớn Vingroup. Ông là nhà khoa học tiên phong trong việc nghiên cứu và tạo ra các sản phẩm công nghệ cao; Được vinh danh với Giải thưởng Polya từ Hiệp hội Toán học Ứng dụng và Công nghiệp.

- Tiến sĩ Bùi Hải Hưng, Giám đốc Sáng lập VinAI. Là chuyên gia về lĩnh vực học máy và trí tuệ nhân tạo, ông sở hữu 10 bằng sáng chế, gần 100 công bố trên các tạp chí CNTT & AI nổi tiếng. Trước khi sáng lập VinAI, ông từng giữ các vị trí quan trọng tại Google DeepMind và Adobe Research, AI Center, SRI International.

- Giáo sư Jennifer Tour Chayes, Giám đốc điều hành 3 trung tâm Microsoft Research tại Cambridge, New York và Montreal; Trưởng khoa Thông tin, Đại học California–Berkeley, Viện sĩ Viện Hàn lâm Khoa học Hoa Kỳ.

- Tiến sĩ Xuedong David Huang, Giám đốc Công nghệ, Tập đoàn Microsoft, người sở hữu 170 bằng sáng chế, có vai trò hết sức quan trọng trong nghiên cứu robots để chúng có thể nhìn, nghe, hiểu và hỗ trợ tối đa cho cuộc sống con người.

• Phiên họp Tương lai của Sức khỏe sẽ thảo luận về tiến bộ của y học trong cuộc sống, trách nhiệm các bên liên quan trong lĩnh vực sức khỏe và đặc biệt là các vấn đề nóng bỏng xoay quanh cuộc chiến của cả nhân loại với đại dịch Covid và các biến thể của virus này.

- Giáo sư Pieter Rutter Cullis, Giám đốc sáng lập của Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Thuốc, Đại học British Columbia. Ông là nhà khoa học tiên phong trong trị liệu gen bằng cách sử dụng công nghệ LNP đã được hình thành và đang phát triển mạnh mẽ.

- Giáo sư Katalin Kariko, Phó chủ tịch cấp cao của BioNTech. Bà nổi tiếng nhất với những đóng góp trong công nghệ mRNA, vắc-xin mRNA phòng chống COVID-19. Bà được vinh danh với Giải thưởng Princess of Asturias, Giải thưởng Vilcek cho Sự xuất sắc trong Công nghệ Sinh học, Giải thưởng Breakthrough trong Khoa học Đời sống, Giải thưởng Lewis S. Rosenstiel cho công trình xuất sắc trong nghiên cứu y học cơ bản.

- Giáo sư Salim Safurdeen Abdool Karim Phó Hiệu trưởng Đại học KwaZulu-Natal, Nam Phi; Cố vấn trưởng của Ủy ban quốc gia chủ trì việc cố vấn cho chính phủ Nam Phi các biện pháp ứng phó với đại dịch Covid 19, cũng như chiến lược ứng phó với biến chủng Omicron tại Nam Phi.

- Giáo sư Quarraisha Abdool Karim, Phó Giám đốc Khoa học của Trung tâm Nghiên cứu AIDS Nam Phi (CAPRISA), Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học Châu Phi, Chủ tịch Nhóm Đặc nhiệm Kỹ thuật Phòng chống AIDS của Hội đồng Quốc gia Nam Phi. Bà đặc biệt nổi tiếng trong nghiên cứu AIDS, với các sáng chế gel bôi giảm lây nhiễm HIV cho phụ nữ trẻ và trẻ em gái ở châu Phi. Bà đã nhận Giải L'Oréal-UNESCO cho phụ nữ trong khoa học vì thành công trong việc giúp phụ nữ châu Phi chống chọi lại căn bệnh HIV và cải thiện cuộc sống.

- Giáo sư Drew Weissman, Giám đốc Nghiên cứu vắc xin, Bộ phận Bệnh truyền nhiễm tại Trường Y Perelman, Đại học Pennsylvania. Ông là nhà tiên phong trong lĩnh vực Miễn dịch học, nổi tiếng nhất với những nghiên cứu khoa học cơ bản để phát triển vắc-xin an toàn cho các loại bệnh khác nhau. Ông được vinh danh với Giải thưởng Princess of Asturias, Giải thưởng Breakthrough trong Khoa học Đời sống, Giải thưởng Lewis S. Rosenstiel, Giải thưởng Nghiên cứu Y khoa Lâm sàng Lasker-DeBakey, Giải thưởng Louisa Gross Horwitz và Giải thưởng Thành tựu Đặc biệt của Viện Nghiên cứu Y khoa Quốc gia Hoa Kỳ.

- Giáo sư y khoa  Robert C. Green,  Giám đốc sáng lập Brigham Preventive Genomics Clinic, Đại học Harvard. Ông là 1 trong 25 nhà khoa học có ảnh hưởng lớn nhất toàn cầu về y học chính xác.

- Khoa học gia, Giáo sư Stephen Ronal Quake, Đại học Standford. Đồng chủ tịch Biohub. Nổi tiếng với các thiết bị đo sinh học, đặc biệt là các công trình phân tử sinh học, thuốc sinh học cũng như cấu trúc hệ gen và các kỹ thuật diễn giải trình tự gene.