Văn hóa học đường trong bối cảnh đổi mới giáo dục và đào tạo

Tham dự Hội thảo còn có Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh; Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn; nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Phan Thanh Bình; Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Ngô Thị Minh; Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy...

Hội thảo Giáo dục Việt Nam (VEC) được Ủy ban Văn hóa, Giáo dục tổ chức hàng năm từ năm 2017, nhằm tạo diễn đàn để các đại biểu Quốc hội, các chuyên gia, học giả trong và ngoài nước, các nhà giáo, nhà quản lý chia sẻ, trao đổi, thảo luận về các vấn đề trong quá trình đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo theo tinh thần Nghị quyết 29-NQ/TW của Hội nghị Trung ương 8 Khóa XI; làm rõ hơn cơ sở lý luận và thực tiễn, đề xuất giải pháp cùng với cơ chế, chính sách để tổ chức thực hiện hiệu quả. Năm nay, Hội thảo có chủ đề “Văn hóa học đường trong bối cảnh đổi mới giáo dục và đào tạo”.

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn khi phát biểu tại hội nghị đã nhấn mạnh, thế hệ trẻ là mầm non, là tương lai của đất nước, rèn luyện, hoàn thiện nhân cách cho sinh viên, học sinh là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng. Văn hóa học đường chính là vấn đề quan trọng nhằm thúc đẩy, nâng cao chất lượng giáo dục, phát triển nguồn nhân lực, có những con người có đủ đức, đủ tài đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp đổi mới và xu thế hội nhập quốc tế.

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội đề nghị các cơ quan quản lý nhà nước theo thẩm quyền cần xây dựng đề án, chương trình, kế hoạch, chỉ thị về tăng cường hoạt động xây dựng văn hóa học đường, hệ giá trị văn hóa trong trường học đáp ứng yêu cầu của thời đại mới. 

"Tinh thần của Hội thảo cần được lan tỏa, được  thảo luận rộng rãi trong các nhà trường, được cụ thể hóa thành các hành động cụ thể để văn hóa học đường ngày càng hoàn thiện, là nền tảng tư tưởng nuôi dưỡng ước mơ, hoài bão, ý chí, khát vọng của học sinh, sinh viên, nỗ lực phấn đấu vượt qua mọi khó khăn thử thách, tạo lập được giá trị bản thân, góp phần tích cực trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước", ôngTrần Thanh Mẫn nói.

Trong phát biểu đề dẫn Hội thảo, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Thị Mai Hoa cho biết, hơn bao giờ hết, xây dựng văn hoá học đường đã và đang trở thành một xu thế trong cải cách giáo dục ở các hệ thống giáo dục tiên tiến trên thế giới, nảy sinh từ những thay đổi trong tiếp cận đối với việc nâng cao chất lượng giáo dục. Trước đây tập trung vào một số yếu tố “đầu vào” riêng lẻ như đổi mới chương trình giáo dục, đổi mới phương pháp dạy và học, xây dựng chuẩn trường học, chuẩn nghề nghiệp giáo viên…

Trong khoảng 20 năm gần đây, đã có cách tiếp cận tổng thể mọi yếu tố gắn kết với nhau trong một hệ thống đồng bộ và nhất quán, nền tảng hệ thống đó là văn hóa học đường. Nền tảng ấy được tạo nên từ các chuẩn mực, giá trị, niềm tin được bồi đắp bền bỉ theo thời gian; xuyên suốt trong mọi tổ chức và hoạt động của nhà trường. Nhờ thế, văn hóa học đường không chỉ đem lại bộ mặt văn hóa cho nhà trường, mà điều cốt lõi là nó sẽ tạo nên nền tảng tinh thần của nhà trường, tạo niềm tin và động lực cho cộng đồng nhà trường gắn kết, cùng nhau thực hiện các mục tiêu đổi mới.

Theo bà Nguyễn Thị Mai Hoa, “rất nhiều nhà giáo, nhà khoa học trong Hội thảo này đã trăn trở với vấn đề xây dựng văn hóa học đường, nghiên cứu làm rõ cơ sở khoa học và thực tiễn để đề xuất các giải pháp hiệu quả. Tuy nhiên, làm thế nào để xây dựng được các chính sách và giải pháp tạo sự chuyển biến rõ nét là một thách thức rất lớn. Hội thảo năm nay sẽ cố gắng hướng tới những nhiệm vụ quan trọng này”.

Hội thảo gồm hai phần. Ở phiên chung, Hội thảo được nghe các tham luận về thực trạng và định hướng xây dựng văn hóa học đường trong bối cảnh đổi mới giáo dục và đào tạo; nhận diện các cơ hội và thách thức trong xây dựng văn hóa học đường; những khuyến nghị của UNESCO… Phần thứ hai thảo luận về ba nhóm vấn đề: Văn hóa học đường nhìn từ các mối quan hệ bên trong nhà trường; Văn hóa học đường trong mối quan hệ với các yếu tố tác động bên ngoài nhà trường; Văn hóa học đường trong bối cảnh chuyển đổi số và hội nhập.