(Tổ Quốc) -Khẳng định việc thẩm định tranh hoàn toàn bằng mắt và do con người làm nên sai sót là bình thường nhưng Nhà đấu giá Chọn cũng lập lờ “không thể khẳng định 100% bức tranh này không phải của họa sĩ Vũ Giáng Hương”.
Diễn biến của buổi đối thoại giữa Nhà đấu giá Chọn, nhà sưu tập và họa sĩ Nguyễn Văn Đông diễn ra chiều 5/9 đã không đi đến được sự thống nhất cũng như làm thỏa mãn người tham dự.
Đối thoại một chiều
Như chúng tôi đã đưa tin về sự việc vào đầu tháng 7/2018, nhà sưu tập Phạm Việt Phương (Tây Hồ, Hà Nội) gửi đến Nhà đấu giá Chọn một bức tranh lụa chân dung bé gái, đề tên tác giả là Vũ Giáng Hương, sáng tác năm 1995, chữ kí “gHuong95” góc dưới phải, mức giá đề xuất 3.000 USD. Sau đó, tác phẩm đã được trưng bày công khai trước công chúng tại Nhà đấu giá Chọn số 17 Trần Quốc Toản (Hà Nội) từ ngày 23/7 đến ngày 28/7/2018. Ngày 29/8/2018, Nhà đấu giá Chọn đem bức tranh bổ sung vào danh sách tác phẩm đấu giá trong phiên đấu số 15: lot 21 với mức giá khởi điểm 3000 USD. Tuy nhiên bức tranh không được giao dịch thành công và đã được trả lại cho Nhà sưu tầm Phạm Việt Phương sau phiên đấu.
 Màn đối thoại giữa các bên liên quan về vụ đấu giá tranh được cho là giả của họa sĩ Vũ Giáng Hương |
Nhưng ngày 3/9/2018, hoạ sĩ Nguyễn Văn Đông (tài khoản facebook Nguyễn Đông Đông) đã tăng tải lên facebook cá nhân nội dung khẳng định bức tranh lụa được đấu giá ở lot 21 phiên đấu giá số 15 tại Nhà đấu giá Chọn không phải tranh của cố hoạ sĩ Vũ Giáng Hương, mà là một bức tranh chép lại từ tác phẩm của anh. Theo đó, cách đây khoảng 8 tháng, hoạ sĩ Nguyễn Văn Đông nhận lời vẽ một bức chân dung sơn dầu bé gái theo đơn đặt hàng của gia đình chị Phạm Quỳnh (Hà Nội), nhân vật trong tác phẩm là bé Bảo Khánh, con gái nhỏ của chị Phạm Quỳnh. Vào tháng 4/2018, hoạ sĩ Nguyễn Văn Đông cho phép một bạn sinh viên nữ trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam tên là Bùi Thị Hằng (tài khoản facebook Surry Hằng) chuyển thể bức chân dung bé Bảo Khánh từ sơn dầu sang lụa để làm bài tập chuyên khoa tại trường. Đến tháng 7/2018, hoạ sĩ Nguyễn Văn Đông phát hiện bức tranh lụa do Surry Hằng chuyển thể được kí tên “g Hương 95” thuộc sở hữu của Nhà sưu tầm Phạm Việt Phương và nằm trong danh sách đấu giá phiên số 15 tại Nhà đấu giá Chọn.
Tại buổi đối thoại, Nhà đấu giá Chọn chỉ chọn “đối thoại” một chiều, nghĩa là chỉ có Chọn được hỏi họa sĩ mà không hề có một câu hỏi nào từ họa sĩ đối với nhà đấu giá được cho là đã bán tranh nhái.
Theo đó, ông Trần Quốc Hùng- Giám đốc điều hành Nhà đấu giá Chọn nói: “Với những thông tin mà Chọn nắm trong tay, thì không thể nói 100% bức tranh này không phải là của họa sỹ Vũ Giáng Hương. Hôm nay, cũng dựa trên phát ngôn của bạn Nguyễn Văn Đông mấy ngày vừa qua trên facebook cá nhân, Chọn muốn hỏi họa sĩ, bức ảnh chụp nguyên mẫu có phải do bạn chụp không?” Họa sỹ Nguyễn Văn Đông không một giây suy nghĩ đã trả lời ngay: “Đây là bức ảnh do mẹ cô bé chụp và đặt hàng cho Đông vẽ, không phải ảnh do Đông chụp. Nhưng vì đơn đặt hàng nên Đông phải vẽ giống như ảnh, đó là điều khách hàng mong muốn”.
 Bức tranh sơn dầu (bên trái) và bức tranh lụa |
Sau đó, phía Chọn lại tiếp tục đặt những câu hỏi mà theo nhiều nhà báo chứng kiến buổi đối thoại thì “không liên quan” đến sự việc. Cụ thể, phía Chọn hỏi về mối quan hệ giữa họa sỹ Nguyễn Văn Đông với người vẽ bức tranh lụa (Sury Hằng), bức tranh lụa được vẽ từ ảnh hay từ tranh sơn dầu của Đông…
Họa sỹ Nguyễn Văn Đông khẳng định những gì anh đăng tải trên mạng xã hội Facebook là hoàn toàn đúng sự thật và có những bằng chứng cụ thể quá trình giao dịch khi vẽ tác phẩm. Bên cạnh đó, họa sỹ cũng cho biết thêm mới đây con gái của cố họa sỹ Giáng Hương cũng đã trao đổi với anh hoàn toàn ủng hộ đi tìm sự thật vụ việc đến cùng. Bản thân con gái cố họa sỹ Giáng Hương cũng nhận định bức tranh do Nhà đấu giá Chọn lấy đấu giá không phải là tác phẩm của mẹ cô. “Tôi xin khẳng định bức tranh sơn dầu vẽ bé Bảo Khánh là do tôi vẽ, bức lụa được chuyển thể lại là do bạn Hằng thực hiện, được sự cho phép của tôi. Còn chuyện ai đó ký tên và mang ra đấu giá như là một bức tranh của họa sĩ Vũ Giáng Hương, tôi không có ý kiến gì, vì tôi chỉ quan tâm đến lương tâm nghề nghiệp của bản thân mình” họa sĩ Nguyễn Văn Đông nhấn mạnh.
Lập lờ thật giả
Sau màn “đối thoại” một chiều diễn ra gần nửa tiếng đồng hồ, nhiều nhà báo có mặt đã lên tiếng. Điều mà dư luận quan tâm là có hay không việc Nhà đấu giá đã đưa bức tranh giả ra để thực hiện đấu giá và quá trình thẩm định tranh của Chọn được thực hiện như thế nào?
 Đông đảo nhà báo tham gia buổi đối thoại |
Ông Trần Quốc Hùng cho biết “Việc thẩm định các tác phẩm đấu giá hoàn toàn thông qua yếu tố con người là bằng mắt. Tuy nhiên, đơn vị đấu giá không thể cung cấp tên tuổi các thành viên của Hội đồng thẩm định vì đây là uy tín của cá nhân”. Cũng theo ông Hùng, trước khi đấu giá các tác phẩm cũng được trưng bày tại Nhà đấu giá Chọn 7 ngày và đơn vị đã làm hết trách nhiệm của mình. Việc sai sót là điều bình thường vì hội đồng thẩm định là con người.
Phía nhà đấu giá cũng nói “nước đôi”, cho rằng không thể nói 100% bức tranh được đấu giá không phải là tranh của họa sĩ Vũ Giáng Hương. “Trong thời gian tới, chúng tôi cố gắng để kết nối với gia đình họa sỹ Vũ Giáng Hương. Chúng tôi sẽ cố gắng giúp nhà sưu tầm xác định đây có phải tranh của họa sĩ Hương hay không? Chúng tôi sẽ đi đến cùng của sự việc”- ông Hùng nhấn mạnh.
Còn về phía nhà sưu tập Phạm Việt Phương khẳng định tác phẩm này thuộc sở hữu của ông từ nhiều năm nay. “Tôi là người chơi đồ cổ lâu năm, chơi tranh 6 -7 năm. Tôi khẳng định tranh lụa treo này thuộc sở hữu của tôi, và đã treo tại nhà 3 năm nay. Tôi ngạc nhiên vì có sự trùng hợp này, tuy không giống 100 % nhưng hai tác phẩm có nhiều nét tương đồng” ông Phương cho biết. Tuy nhiên, khi được hỏi về việc chứng minh tác phẩm trên có phải của cố họa sĩ Vũ Giáng Hương thì ông Phương hoàn toàn không thể đưa ra giấy tờ cụ thể. Theo nhà sưu tập lý giải “Tôi thấy đẹp và thích thì tôi mua. Cùng với đó khi người bán đề xuất giá hợp lý, tôi mua ngay và treo trong nhà. Vì giá bức tranh lúc đó quá rẻ nên tôi cũng không làm giấy tờ mua bán. Còn bức tranh là thật hay giả tôi nghĩ cần có sự thẩm định lại. Bản thân tôi cũng muốn biết đây có phải tác phẩm của tác giả Vũ Giáng Hương hay không?”.
Chắc chắn cần có sự vào cuộc của một hội đồng thẩm định độc lập với sự tham gia của những họa sĩ, những nhà giám tuyển hàng đầu để trả lại sự thật cho bức tranh được đấu giá vừa qua. Vấn đề là Nhà đấu giá có thực sự thực hiện như họ nói. Chúng tôi sẽ còn tiếp tục thông tin về sự việc./.
