(Tổ Quốc) - Đây là một trong những mục tiêu mà Bộ VHTTDL và các địa phương hướng tới khi xây dựng kế hoạch tổ chức các câu lạc bộ sinh hoạt văn hóa dân gian tại một số thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, vùng di dân tái định cư năm 2023.
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa ban hành Quyết định số 2909/QĐ-BVHTTDL về việc tổ chức xây dựng Câu lạc bộ sinh hoạt văn hóa dân gian tại các thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, vùng di dân tái định cư, năm 2023. Hoạt động này sẽ được triển khai ngay trong quý IV.
Đây là hoạt động nhằm triển khai thực hiện hiệu quả Dự án số 6 thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 và đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch ở địa phương.
Đồng bào Mường với Lễ hội Đâm đuống (ảnh: Nam Nguyễn)
Thông qua việc này sẽ góp phần phát huy hiệu quả nguồn lực đầu tư của Nhà nước, xã hội và cộng đồng trong công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của đồng bào các dân tộc thiểu số. Các câu lạc bộ này động viên, khích lệ đồng bào dân tộc thiểu số tích cực tham gia vào hoạt động bảo tồn bản sắc văn hóa; phát huy vai trò chủ thể của đồng bào trong việc nhân rộng mô hình bảo tồn văn hóa truyền thống.
Đồng thời tăng cường mối đoàn kết dân tộc, đặc biệt đối với thanh niên qua các hoạt động đa dạng. Đó là sinh hoạt văn hóa, truyền dạy các làn điệu dân ca, dân vũ, các phong tục tập quán mang đậm bản sắc mỗi dân tộc; tạo điều kiện cho cộng đồng được giao tiếp, vui chơi giải trí lành mạnh từ các giá trị văn hóa truyền thống.
Việc thực hiện phải bám sát mục tiêu của Dự án số 6; phát huy nội lực, tinh thần tự lực và khơi dậy lòng tự hào đối với các giá trị văn hóa truyền thống của cộng đồng các dân tộc thiểu số. Thông qua đó, các bên liên quan cùng tiến hành khôi phục, bảo tồn các nét văn hóa truyền thống tốt đẹp như làn điệu dân ca, dân vũ, nghệ thuật trình diễn dân gian và một số sinh hoạt văn hóa dân gian khác đang có nguy cơ mai một, mất bản sắc của các dân tộc thiểu số. Việc xây dựng Câu lạc bộ sinh hoạt văn hóa dân gian tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng di dân tái định cư đảm bảo thiết thực, hiệu quả, phù hợp với tình hình thực tế của địa phương.
Cụ thể, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ tổ chức xây dựng Câu lạc bộ sinh hoạt văn hóa, văn nghệ dân gian dân tộc Xtiêng ở huyện Phú Riềng, tỉnh Bình Phước; Câu lạc bộ sinh hoạt văn hóa, văn nghệ dân gian dân tộc Tày tại huyện Đồng Phú, tỉnh Bình Phước; Câu lạc bộ sinh hoạt văn hóa, văn nghệ dân gian dân tộc Mường tại huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình và Câu lạc bộ sinh hoạt văn hóa, văn nghệ dân gian dân tộc Giẻ Triêng tại huyện Nam Giang, tỉnh Quảng Nam.
Theo đó, tại mỗi câu lạc bộ, sẽ mời 5 nghệ nhân, người có kiến thức văn hóa dân gian, uy tín trong cộng đồng dân tộc và 45 hội viên dân tộc là đối tượng không hưởng lương từ ngân sách nhà nước (có xác nhận của địa phương nơi cư trú) được Ban Tổ chức hỗ trợ ăn, nghỉ, đi lại tham gia.
Ở mỗi nơi, Ban Tổ chức sẽ tiến hành khảo sát, điều tra, thống kê, thu thập thông tin để xây dựng Câu lạc bộ sinh hoạt văn hóa, văn nghệ dân gian các dân tộc nêu trên ở một số thôn, xã; mua vật tư, nguyên vật liệu, dụng cụ, tài liệu phục vụ xây dựng Câu lạc bộ. Cùng với đó là tổ chức lớp tập huấn văn hóa dân gian nhằm phổ biến chủ trương, đường lối của Đảng chính sách, pháp luật của Nhà nước về văn hóa dân tộc; thực trạng và giải pháp định hướng cho công tác bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống các dân tộc thiểu số; bản sắc văn hóa của các dân tộc- truyền thống và biến đổi…
Ngoài ra, các thành viên tham gia còn được hướng dẫn về phương pháp và kỹ năng thành lập tổ chức, hoạt động các loại hình Câu lạc bộ văn hóa, văn nghệ dân gian vùng đồng bào dân tộc thiểu số; Tổ chức hoạt động truyền dạy về dân ca, dân vũ, dân nhạc truyền thống; Thông tin, tuyên truyền phục vụ bảo tồn, phát huy các loại hình văn hóa phi vật thể của các dân tộc thiểu số.
Được biết, kinh phí thực hiện trích từ nguồn ngân sách Trung ương năm 2023 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cấp cho Vụ Văn hóa dân tộc qua Văn phòng Bộ thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025.
Với những giá trị văn hóa rất độc đáo của mỗi dân tộc, mô hình các câu lạc bộ được kỳ vọng là một "kênh" nâng cao văn hóa tinh thần lành mạnh cho người dân đồng thời còn góp phần quan trọng trong việc duy trì và bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống, đặc biệt đối với thanh niên dân tộc thiểu số.
