Xây dựng Luật Đất đai (sửa đổi): Tránh tình trạng đất dành cho thiết chế văn hoá phải chuyển đổi sang mục đích khác

Tránh trình trạng luật ống, luật khung

Qua thảo luận, các ý kiến đều cho rằng, về cơ bản, dự thảo Luật phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng, phù hợp với Hiến pháp, tương thích với điều ước quốc tế. Hồ sơ dự án Luật cơ bản đáp ứng yêu cầu theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Góp ý vào dự thảo Luật, Uỷ viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Kon Tum) cho rằng, đây là dự án Luật được Nhân dân hết sức quan tâm và tác động đến nhiều đối tượng.

Dự thảo Luật trình lần này đã phần nào khắc phục được những hạn chế, yếu kém trong công tác quản lý và sử dụng đất hay những vi phạm trong quản lý, sử dụng đất. Tuy nhiên do đây là Luật khó, phạm vi tác động rộng, liên quan đến nhiều bộ Luật, nhiều lĩnh vực, được xã hội rất quan tâm nên cơ quan soạn thảo cần lưu ý một số vấn đề.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng, dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) không chỉ đơn thuần là một bộ luật mà có quan hệ với nhiều bộ luật, chịu sự tác động, chi phối, tương thích với nhiều bộ luật khác. Vì thế cơ quan soạn thảo nên cân nhắc xem xét để làm rõ hơn, sâu hơn, tránh để tình trạng khi ban hành rồi, Luật sẽ rất khó để thực hiện.

"Cụ thể như chỉ riêng quy định về đấu giá thì đã liên quan đến Luật Giá, Luật đấu thầu, Luật đất đai… Vậy cơ quan nào quản lý và ai quản lý nội dung nào? Từ đó dự thảo Luật cần phải có sự tính toán kỹ để tránh sự xung đột với quy định của các Luật khác" - Bộ trưởng lưu ý.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cũng đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục rà soát, bảo đảm cụ thể hóa tối đa, đầy đủ các nhiệm vụ, giải pháp tại Nghị quyết 18 của BCH Trung ương về đất đai cũng như các nghị quyết, kết luận khác của Đảng, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội có liên quan trong lĩnh vực đất đai.

"Chẳng hạn như trong các quy định của dự thảo Luật cần có quy định cụ thể để thực hiện việc đấu giá, đảm bảo tính công khai, minh bạch hoặc trong những trường hợp đặc biệt, không cần tiến hành đấu giá mà do Thủ tướng quyết định thì cũng phải có các tiêu chí cụ thể khi nào và lúc nào thì Thủ tướng quyết" - Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nêu.

Bộ trưởng cũng lưu ý Ban soạn thảo, khi xây dựng Luật phải căn cứ, lồng ghép với các quy định của Luật Quy hoạch để tránh tình trạng khi sử dụng đất thì đất thương mại chuyển sang đất xây dựng hoặc đất dành cho việc xây dựng các thiết chế văn hóa phải chuyển đổi sang mục đích khác.

Hoặc như các quy định về góp quyền sử dụng đất vào các dự án thì phải đưa được tinh thần của Nghị quyết 18 của BCH Trung ương về đất đai để vừa đảm bảo được lợi ích của người dân vừa giải quyết được bài toán về vướng mắc trong giải phóng mặt bằng.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng đề nghị cơ quan soạn thảo khắc phục được tình trạng luật ống, luật khung khi xây dựng Luật, phải đảm bảo được Luật mang tính khả thi và có tuổi thọ cao sau khi ban hành.

Còn nhiều vấn đề phải cân nhắc

Cũng tại tổ thảo luận này, ông Vũ Hồng Thanh - Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội (Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ninh) cho ý kiến, về nguyên tắc bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất (Điều 97), đề nghị định lượng cụ thể hơn, có quy định hướng dẫn chi tiết, cơ chế và phân công trách nhiệm giám sát, đánh giá việc thi hành nguyên tắc "Việc bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất phải bảo đảm người có đất bị thu hồi có chỗ ở, đảm bảo thu nhập và điều kiện sống bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ".

Nêu dẫn chứng về trường hợp bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho người dân ở các khu phố cổ, đại biểu Vũ Hồng Thanh cho biết, sẽ rất khó đảm bảo được tiêu chí thu nhập, sinh kế cho người dân ở khu mới như khi ở khu cũ vì thu nhập của họ trước đó có khi đã lên tới vài triệu đồng/ngày.

Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh Nguyễn Xuân Thắng (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Ninh) cho rằng đây là dự thảo rất quan trọng. Dù ban soạn thảo đã có sự chuẩn bị nhưng dự thảo Luật vẫn còn nhiều vấn đề phải cân nhắc trong đó có việc triển khai các quy định quản lý nhà nước về đất đai sao cho hiệu quả.

Hay như các qui định liên quan đến việc thu hồi, giải phóng mặt bằng, làm sao phải đảm bảo được các khu tái định cư, đảm bảo được kế sinh nhai cho người dân sau khi bị thu hồi đất. Đây là những vấn đề dễ gây bức xúc và rất khó để giải quyết ổn thoả.

"Một trong những nét mới của dự thảo Luật lần này là hoàn thiện cơ chế xác định giá đất theo nguyên tắc thị trường thì cần phải lưu ý, nền kinh tế thị trường của Việt Nam là nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, để đưa ra các quy định phù hợp" - ông Nguyễn Xuân Thắng nêu ý kiến./.