Xây dựng môi trường văn hóa cơ sở và công tác tổ chức cán bộ

Vào cuộc một cách đồng bộ, hiệu quả

Kế hoạch nhằm tổ chức thực hiện các nhiệm vụ về xây dựng môi trường văn hóa, phát triển nguồn nhân lực ngành VHTTDL theo tinh thần Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Kết luận số 76/KL/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XI về xây dựng và phát triển văn hoá, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước; Chiến lược phát triển văn hóa đến năm 2030, Kết luận của Tổng Bí thư tại Hội nghị văn hóa toàn quốc.

Đồng thời, cụ thể hóa nhiệm vụ xây dựng môi trường văn hóa cơ sở và công tác cán bộ thuộc chủ đề năm 2022 của ngành VHTTDL.

Bộ VHTTDL yêu cầu các đơn vị thuộc Bộ, các Sở VHTTDL, Sở VHTT, Sở Văn hóa, Thông tin, Thể thao và Du lịch vào cuộc đồng bộ, trách nhiệm, tích cực, hiệu quả; phân công trách nhiệm triển khai theo đúng chức năng, nhiệm giao của các đơn vị.

Về xây dựng môi trường văn hóa cơ sở, kế hoạch nêu các nhiệm vụ: xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, bảo đảm mọi thành viên của cộng đồng được phát triển các năng lực sáng tạo. Phát huy vai trò của gia đình, cộng đồng, xã hội trong việc xây dựng môi trường văn hóa, làm cho văn hóa trở thành nhân tố bồi đắp giá trị chân - thiện - mỹ.

Nâng cao đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân, từng bước thu hẹp khoảng cách về hưởng thụ văn hóa giữa thành thị và nông thôn, giữa các vùng miền, thông qua việc đổi mới tổ chức các hoạt động văn hóa cơ sở, cải thiện chất lượng hoạt động biểu diễn văn hóa, nghệ thuật.

Nâng cao chất lượng hoạt động thể thao quần chúng góp phần phát huy nhân tố con người; tăng cường, bảo vệ sức khỏe cá nhân, cộng đồng và xã hội; thu hút mọi tầng lớp nhân dân, tạo nên sự gắn kết hướng đến mục tiêu xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh.

Tiếp tục xây dựng và nhân rộng mô hình điểm về thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội, sinh hoạt văn hóa cộng đồng.

Về công tác tổ chức cán bộ, các nhiệm vụ gồm: thực hiện tốt các chủ trương, quy định của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về công tác tổ chức cán bộ. Tiếp tục xây dựng và hoàn thiện thể chế về công tác tổ chức cán bộ theo quy định của Đảng, Nhà nước thuộc phạm vi quản lý ngành VHTTDL.

Kiện toàn tổ chức bộ máy ngành VHTTDL theo hướng tinh gọn, tinh thông, hiệu lực, hiệu quả; phân định rõ trách nhiệm và quyền hạn của cơ quan quản lý nhà nước ở Trung ương và địa phương, đề cao vai trò, vị trí, nhiệm vụ của cấp cơ sở.

Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức ngành đủ phẩm chất, năng lực, đề cao danh dự, lòng tự trọng và khát vọng cống hiến. Tạo bước đột phá trong phát triển nguồn nhân lực trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ trực tiếp làm công tác văn hóa tương xứng với yêu cầu và nhiệm vụ phát triển văn hóa Việt Nam trong giai đoạn mới.

Những giải pháp trọng tâm

Để thực hiện những nhiệm vụ nêu trên, Kế hoạch đề rõ những giải pháp trọng tâm. Trong xây dựng môi trường văn hóa cơ sở, các giải pháp gồm: tuyên truyền, vận động, giáo dục nâng cao nhận thức của toàn xã hội về vị trí, vai trò của văn hóa, xây dựng môi trường văn hóa trong sự phát triển kinh tế, xã hội; hướng dẫn địa phương tiến hành rà soát, hoàn thiện ban hành các hương ước, quy ước ứng xử trong cộng đồng dân cư phù hợp với đặc điểm văn hóa, kinh tế của địa phương.

Nâng cao chất lượng Phong trào TDĐKXDĐSVH, nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm của người dân, năng lực tự quản cộng đồng ở khu dân cư trong quá trình xây dựng, giữ vững danh hiệu gia đình, thôn, làng, ấp, bản, tổ dân phố văn hóa. Thực hiện nghiêm quy định xét tặng danh hiệu gia đình văn hóa; thôn, làng, ấp, bản, tổ dân phố văn hóa, bảo đảm khách quan, công bằng, chính xác và công khai, đi vào thực chất, có chiều sâu, không chạy theo thành tích.

Đầu tư phát triển nguồn lực nhằm nâng cao hiệu quả của hệ thống thiết chế văn hóa. Đổi mới nội dung, phương thức hoạt động văn hóa, thể thao đáp ứng nhu cầu hưởng thụ các giá trị văn hóa của người dân; tăng cường công tác hướng dẫn nghiệp vụ đối với hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở. Tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao, vui chơi giải trí phù hợp với đặc điểm văn hóa của các dân tộc, vùng, miền.

Ở nội dung công tác tổ chức cán bộ, các giải pháp gồm: Tập trung, kiên quyết và kiên trì triển khai thực hiện các nhiệm vụ về công tác cán bộ trong Kết luận số 21-KL/TW ngày 25.10.2021 tại Hội nghị lần thứ tư, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII “về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết, ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; Nghị quyết số 26-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khoá XII “Về tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược, đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ”.

Đẩy mạnh và hoàn thiện cơ chế phân cấp, phân quyền trong quản lý nhà nước về lĩnh vực văn hóa, gia đình, thể thao và du lịch theo Nghị quyết số 04/NQ-CP ngày 10.01.2022 của Chính phủ về đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong quản lý nhà nước. Trong đó, tập trung hoàn thiện các quy định phân cấp, phân quyền quản lý nhà nước đối với lĩnh vực: Điện ảnh; Di sản văn hóa; Gia đình; Văn hóa cơ sở.

Tập trung rà soát, hoàn thiện tổ chức bộ máy ngành VHTTDL tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả đảm bảo nguyên tắc một tổ chức có thể đảm nhiệm nhiều việc nhưng một việc chỉ do một tổ chức chủ trì và chịu trách nhiệm chính. Quản lý và sử dụng biên chế theo quy định của Đảng và Nhà nước, trong đó quan tâm, chú trọng đến số lượng người làm việc trong các đơn vị sự nghiệp công lập hoạt động văn hóa, nghệ thuật; giáo dục đào tạo lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật và thể thao. Thực hiện tinh giản biên chế gắn với cơ cấu lại, nâng cao chất lượng, sử dụng đội ngũ công chức, viên chức.

Nâng cao nhận thức, tinh thần trách nhiệm, quyết tâm chính trị của cán bộ, đảng viên đối với nhiệm vụ được giao; đề cao trách nhiệm nêu gương của người đứng đầu; đổi mới phương pháp làm việc khoa học, sáng tạo, trách nhiệm; phát huy dân chủ, siết chặt kỷ luật, kỷ cương đi đôi với tạo môi trường đổi mới sáng tạo để cán bộ, công chức, viên chức phát huy vai trò dám nghĩ, dám làm. Tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 09-NQ/BCSĐ ngày 21.6.2021 của Ban Cán sự Đảng Bộ VHTTDL về “Tiếp tục xây dựng đội ngũ công chức, viên chức Bộ VHTTDL đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ trong tình hình mới”.

Triển khai nhiều hoạt động lớn

Về xây dựng môi trường văn hóa cơ sở, trong năm, Cục Văn hóa cơ sở sẽ triển khai nhiều hoạt động lớn như: Lễ công bố và triển khai chủ đề công tác năm 2022 của ngành VHTTDL: “Xây dựng môi trường văn hóa cơ sở và công tác tổ chức cán bộ” tại Nghệ An; Liên hoan Diễn xướng dân gian văn hóa các dân tộc khu vực Trường Sơn - Tây Nguyên lần III năm 2022 lồng ghép triển khai chủ đề năm xây dựng môi trường văn hóa cơ sở tại Kon Tum; Liên hoan Đờn ca tài tử quốc gia lần thứ III- 2022 lồng ghép triển khai chủ đề năm xây dựng môi trường văn hóa cơ sở tại TP. Cần Thơ; Hội diễn Tiếng hát công nhân lao động năm 2022 tại Bắc Ninh; Chủ trì, phối hợp với Hiệp hội phát triển văn hóa doanh nghiệp Việt Nam, Báo Văn Hóa, Viện VHNT quốc gia Việt Nam tổ chức trao giải thưởng “Doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa kinh doanh năm 2022”, tại Hà Nội, tháng 11.2022.

Vụ Gia đình chủ trì, tổ chức triển khai nhiệm vụ về xây dựng đời sống văn hóa, gia đình hạnh phúc cho công nhân lao động ở khu công nghiệp, khu chế xuất, tại tỉnh Hải Dương. Tổ chức hoạt động truyền thông trong các dịp Ngày Quốc tế Hạnh phúc 20.3, Ngày Gia đình Việt Nam 28.6; Tháng hành động quốc gia phòng, chống bạo lực gia đình; Ngày Thế giới xoá bỏ bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái 25.11. Tổ chức tuyên truyền trên các phương tiện truyền thông đại chúng về công tác phòng, chống bạo lực gia đình; tác hại của các tệ nạn xã hội đối với gia đình và các biện pháp hỗ trợ người bị bạo lực gia đình; thúc đẩy bình đẳng giới trong gia đình, phát huy vai trò của người cao tuổi trong gia đình trên các phương tiện truyền thông đại chúng.

Vụ Văn hóa dân tộc xây dựng mô hình bảo tồn, phát huy văn hoá truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch: dân tộc Mông, Thôn Hóa Chéo Phìn, xã Tả Sử Choóng, huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang; dân tộc Hà Nhì, xã Y Tý, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai. Xây dựng mô hình điểm văn hoá của đồng bào dân tộc thiểu số vùng di dân tái định cư thuỷ điện: dân tộc Ba Na, thôn Kon Pao Kla, xã Đăk Pxi, huyện Đăk Hà, tỉnh Kon Tum. Tập huấn về công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật và công tác bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, bài trừ hủ tục lạc hậu cho cán bộ văn hóa xã, nghệ nhân, già làng, trưởng thôn, bản và người có uy tín vùng đồng bào dân tộc thiểu số; mô hình, phương pháp bảo tồn Chợ phiên đặc trưng của đồng bào dân tộc thiểu số. Tuyên truyền, quảng bá các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số.

Về công tác tổ chức cán bộ, đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương rà soát, hoàn thiện và quy định cụ thể chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của cơ quan chuyên môn về văn hóa, thể thao và du lịch thuộc UBND cấp tỉnh và UBND cấp huyện theo quy định của Chính phủ và hướng dẫn của Bộ VHTTDL; nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước về văn hóa, gia đình, thể dục, thể thao và du lịch của địa phương.

Vụ Đào tạo hoàn thiện hồ sơ trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Xây dựng đội ngũ trí thức ngành VHTTDL đến năm 2035” và tổ chức thực hiện.

Cục Điện ảnh, Cục Di sản văn hóa, Cục Văn hóa cơ sở, Vụ Gia đình chủ động nghiên cứu hoàn thiện các quy định phân cấp, phân quyền quản lý nhà nước trong lĩnh vực thuộc phạm vi tham mưu quản lý.

Vụ Tổ chức cán bộ và các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ hoàn thiện hồ sơ dự thảo Nghị định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ VHTTDL, báo cáo Bộ trưởng trình Chính phủ ban hành. Tham mưu xây dựng và hoàn thiện hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật về tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp viên chức; tiêu chuẩn và điều kiện thi hoặc xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp viên chức thuộc chuyên ngành văn hóa, thể thao và du lịch.  Thực hiện đồng bộ, chặt chẽ, hiệu quả các khâu trong công tác cán bộ như tuyển dụng, quy hoạch, đánh giá, luân chuyển, điều động cán bộ, công chức, viên chức trong nội bộ cơ quan.  Triển khai thực hiện nội dung cam kết của người đứng đầu cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp phục vụ chức năng quản lý nhà nước thuộc Bộ với Bộ trưởng, đảm bảo thực chất, hiệu quả gắn với trách nhiệm cá nhân của người đứng đầu.