Xuất khẩu của Việt Nam thay đổi trong hơn 10 năm qua

Tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam đã tăng từ 132,03 tỷ USD năm 2010 lên 371,85 tỷ USD trong năm 2022. Theo đó, kim ngạch xuất khẩu gần 4 lần sau 10 năm. Trung bình trong cả giai đoạn kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam đạt khoảng 233 tỷ USD/năm.

Năm 2022, kim ngạch xuất khẩu đạt 371,85 tỷ USD, Việt Nam có 8 mặt hàng xuất khẩu top đầu đạt trên 10 tỷ USD, chiếm tới 70% tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của cả nước. Một số mặt hàng xuất khẩu chủ lực có mức tăng trưởng vượt bậc điển hình như sắt thép các loại; xơ, sợi dệt các loại; máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ tùng…

Xét về tốc độ tăng trưởng, tăng trưởng xuất khẩu giai đoạn 2013-2022 đạt trung bình 12,3%/năm.

Giai đoạn 2013-2015, tăng tưởng xuất khẩu giảm hơn so với giai đoạn trước. Theo Tổng cục thống kê, tăng tưởng xuất khẩu trong giai đoạn giảm này vì sản xuất công nghiệp gặp khó khăn do ảnh hưởng của khủng hoảng tài chính và khủng hoảng nợ công ở Châu Âu. Lúc này, nền kinh tế thế giới chưa được hồi phục hoàn toàn. Theo đó, nhu cầu xuất khẩu giảm nên mức tăng thấp so với những năm trước đó.

Đến giai đoạn 2016-2017, tăng trưởng xuất khẩu tăng trở lại nhờ sự nỗ lực trong việc mở cửa thị trường, sự cải tiến trong công tác xúc tiến tiêu thụ hàng hóa và hỗ trợ các doanh nghiệp xuất khẩu.

Năm 2019 và 2021, do chịu ảnh hưởng lớn từ đại dịch Covid-19 nên tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam giảm so với các năm trước. Cụ thể, tăng trưởng xuất khẩu năm 2019 và 2020 đạt lần lượt là 8,58% và 6,36%. Tuy nhiên, đến năm 2021, tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam bắt đầu hồi phục, đạt 19,5%.

Theo Tổng cục Thống kê, xuất khẩu của Việt Nam năm 2022 có dấu hiệu phục hồi trở lại nhờ vào việc các doanh nghiệp Việt Nam đã thực hiện tốt mục tiêu vừa chống dịch, vừa tiến hành hoạt động sản xuất kinh doanh. Cùng với đó là nhu cầu tiêu dùng tăng trở lại ở cả thị trường xuất khẩu, giúp gia tăng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam so với năm trước đó.

Các năm gần đầy, xuất khẩu hàng hóa có sự chuyển biến rõ rệt về mặt chất, thể hiện qua sự chuyển dịch cơ cấu hàng hóa xuất khẩu. Theo đó, cơ cấu hàng hóa có sự dịch chuyển tích cực giữa các nhóm hàng và hướng vào lõi công nghiệp hóa

Cụ thể, hiện nay, nhóm hàng công nghiệp chiếm tỷ trọng trên 80%; tiếp đến là nhóm hàng nông sản, thủy sản chiếm trên 10% và nhóm hàng nhiên liệu, khoáng sản chỉ còn chiếm hơn 1% tổng kim ngạch xuất khẩu.

Mỹ hiện là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, chiếm 28,6% tổng kim ngạch xuất khẩu và có mức tăng trưởng xuất khẩu lớn nhất trong các thị trường xuất khẩu chủ lực của Việt Nam (tăng 24,9% so với năm trước). Hơn nữa, Hoa Kỳ tiếp tục là thị trường xuất siêu lớn nhất của Việt Nam, với kim ngạch ước đạt 109,1 tỷ USD trong năm 2022.

Bên cạnh đó, trong năm 2022 có 36 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD, chiếm 94% tổng kim ngạch xuất khẩu (có 08 mặt hàng xuất khẩu trên 10 tỷ USD, chiếm 70,1%).