Bất ngờ lý do thực sự hợp tác quân sự Nga – Thổ tại Syria

Hôm Thứ tư (18/01), Cục trưởng Cục tác chiến Bộ Tổng tham mưu Nga, Trung tướng Sergei Rudskoy thông báo, các máy bay chiến đấu Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đã tiến hành chiến dịch chung đầu tiên chống lại các mục tiêu IS tại Syria.

“Chín phi cơ chiến đấu của Không lực Nga, bao gồm bốn chiếc Su-24M, bốn chiếc Su-25 và một máy bay ném bom Su-34, cùng với 8 phi cơ chiến đấu của Không lực Thổ Nhĩ Kỳ, bao gồm bốn chiếc F-16 và bốn chiếc F-4, đã cùng tham gia một chiến dịch trên không với sự đồng ý của chính quyền Syria,” Trung tướng Rudskoy nói. “Tổng cộng 36 mục tiêu đã bị tấn công. Tôi muốn nhấn mạnh rằng, những cuộc không kích này đã được thông qua trước đó bởi Bộ Tổng tham mưu, và các chỉ huy trưởng hai nhóm không quân của hai nước.”

Việc Thổ Nhĩ Kỳ - một thành viên NATO kể từ năm 1952 – lại quyết định hợp tác quân sự với Nga - vẫn được coi là một “kẻ thù” truyền thống không chính thức của liên minh Bắc Đại Tây Dương - đã nhận được sự chú ý cộng đồng quốc tế, giới phân tích và các nhà chuyên môn.

CÚ NHẢY THÀNH CÔNG CỦA ERDOGAN LÊN “CON TÀU” SYRIA

“Thổ Nhĩ Kỳ đã trở thành quốc gia NATO đầu tiên thiết lập quan hệ hợp tác quân sự với Nga trong cuộc chiến chống lại IS,” nhà phân tích chính trị Alexander Khrolenko trả lời phỏng vấn kênh tin tức RIA Novosti.

“Kể từ lúc này, những gì trong quá khứ - một liên minh giữa nước Mỹ và các nhóm nổi dậy – chỉ còn là một rào cản trên con đường hướng tới một tình thế hoà bình mới trong khu vực, khi Ankara sẵn sàng giữ vai trò một thành phần chủ chốt,” Khrolenko cho biết.

Liên minh quân sự Nga - Thổ tại Syria bắt đầu bằng hoạt động chung giữa không lực hai nước

Tuy nhiên, theo ông, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn còn có một sự thay thế cho việc hợp tác với Nga, đó là tiếp tục tham gia các chiến dịch đầy mâu thuẫn được tổ chức bởi liên minh do Mỹ dẫn đầu. Đây không phải là một lựa chọn hợp lý cho các chính trị gia người Thổ, bởi vì hướng đi này sẽ thu hẹp đến mức tối đa sự tham gia của nước này trong quá trình giải quyết xung đột tại Syria.

Khrolenko cũng nhắc đến chiến dịch gần đây của liên minh do Mỹ đứng đầu diễn ra gần thành phố Mosul (Iraq), đã khiến rất nhiều tay súng IS rời Iraq để chạy đến phía Đông Syria, mang theo một khối lượng lớn vũ khí, đạn dược. Lực lượng này sau đó đã tái triển khai về hướng Palmyra, Deir ez-Zor và Al-Bab – chỉ cách biên giới phía Nam Thổ Nhĩ Kỳ 30km.

“Trong tình huống phức tạp như vậy, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan đã đưa ra một quyết định bất thường nhưng đúng đắn – ‘thay đổi liên minh’ và thực hiện thành công ‘cú nhảy’ lên con tàu Syrai đang chạy,” Khrolenko nói. “Cuộc đảo chính tháng Bảy thất bại có thể đã góp phần vào việc đánh giá lại những giá trị trước đây. Làm một Tổng thống bá quyền sẽ tốt hơn nhiều so với là một con tin trong NATO.”

TAM GIÁC NGA – IRAN – THỔ DUY TRÌ ỔN ĐỊNH GIỚI HỒI GIÁO

“Đây là một thành tựu lớn, thể hiện một sự khởi đầu hoàn toàn mới cho cuộc chiến của Thổ Nhĩ Kỳ chống lại IS tại Syria”, tổng biên tập của tạp chí Quốc phòng, chuyên gia người Nga Igor Korotchenko nhận xét. Ông cho rằng, hoạt động chung của không lực hai nước là minh chứng  về niềm tin trong mối quan hệ giữa Moscow và Ankara, cũng như sự hợp tác hiệu quả giữa bộ tham mưu Thổ Nhĩ Kỳ và Nga.

Theo Korotchenko, chiến dịch chung Nga – Thổ có thể sẽ trở thành bước đầu tiên, mở màn cho sự tiêu diệt hoàn toàn các nhóm khủng bố tại Syria. Nó cũng sẽ dọn đường cho quá trình thương lượng về một giải pháp chính trị giữa các bên liên quan trong những cuộc hội đàm hoà bình sắp tới sẽ diễn ra tại Astana.

Hợp tác Nga - Thổ đã được nâng lên tầm cao mới

Viktor Murakhovsky, Tổng biên tập tờ Vũ khí của Tổ Quốc, tỏ ra đồng tình với những phân tích trên. Ông tin tưởng, sự kiện lần này thể hiện mối quan hệ Nga – Thổ đã được nâng lên một tầm cao mới. “Có những báo cáo tiết lộ rằng, không quân Nga đã tiến hành các cuộc không kích… nhân danh không lực Thổ Nhĩ Kỳ và họ đã cùng hợp tác với nhau trong chiến dịch tại Aleppo,” Murakhovsky chia sẻ.

Trong khi đó, Thượng tướng Leonid Ivashov, Chủ tịch Học viện nghiên cứu Địa chính trị và từng là người đứng đầu cơ quan Hợp tác Quân sự Quốc tế của Bộ Quốc phòng Nga phân tích, Ankara có thể đã nhận được những bài học nghiêm túc, và không còn theo đuổi hợp tác trực tiếp hoặc gián tiếp với các nhóm khủng bố tại Syria.

“Tôi đánh giá đây là một bước đi tích cực, bởi vì Thổ Nhĩ Kỳ, ở một góc độ nào đó, đã góp phần không nhỏ trong việc châm ngòi cuộc xung đột Syria. Ankara có thể đã nhận ra rằng, những lực lượng mà họ từng cung cấp vũ khí và tài trợ trước đây, đã quay trở lại [tấn công họ] như một chiếc boomera. Vì vậy, người Thổ Nhĩ Kỳ đã bắt đầu cảm thấy, bắt tay với Nga và Iran hiệu quả hơn cho nhiệm vụ bảo vệ an ninh lãnh thổ của mình,” ông Ivashov.

Chuyên gia này cũng nhận xét, Nga đã thành công trong việc hoà giải người Sunni và Shia. Và tam giác – cộng đồng Shia Iran, cộng đồng Sunni Thổ Nhĩ Kỳ và Nga sẽ giữ một vai trò chính, duy trì sự ổn định của thế giới Hồi giáo. “Nga cũng đang hợp tác với Iraq và Ai Cập, vì vậy cốt lõi Arab này sẽ tiếp tục được củng cố xung quanh Nga,” Ivashov kết luận.

(Theo Sputnik)