Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường: Chúng ta đang có lợi thế trong cuộc cách mạng 4.0

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho rằng, năm 2019, với quyết tâm cao hơn thì bất kể lĩnh vực nào chúng ta cũng có thể tin tưởng sẽ phát triển. Ảnh: Nam Nguyễn

Bức tranh tương đối toàn diện

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thông thôn Nguyễn Xuân Cường cho biết, năm 2018, với sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ của cả hệ thống chính trị, các thành phần kinh tế, bà con nông dân… chúng ta đã đạt được một năm tương đối toàn diện về tăng trưởng, xuất nhập khẩu, chỉ tiêu môi trường… Về ứng phó thiên tai… cũng đã hạn chế nhất thấp nhất thiệt hại về người và của.

Theo đánh giá tổng quan, bức tranh chung khu vực nông nghiệp, nông dân, nông thôn tương đối toàn diện. 

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cũng chia sẻ về những tồn tại. Tồn tại lớn nhất là tăng trưởng nhưng chưa bền vững.

"Chúng ta vẫn dựa trên quy mô hộ sản xuất nhỏ lẻ, chiếm tỷ trọng lớn trong nền sản xuất.  Khâu liên kết giữa sản xuất, vùng nguyên liệu  của người nông dân với doanh nghiệp, hợp tác xã còn chưa chặt chẽ, dẫn tới câu chuyện là tăng trưởng nhưng chưa bền vững. Lúc trồi xuống thị trường, lúc tăng giá lúc giảm giá…

Ngoài ra, chất lượng tăng trưởng chưa cao. Nếu chúng ta có công tác chế biến sâu hơn,  tốt hơn ở tất cả các ngành hàng thì lợi nhuận đem lại cao hơn và có điều kiện phân phối lại cho bà con cao hơn", Bộ trưởng nói.

Về xây dựng nông thôn mới, theo người đứng đầu ngành nông nghiệp, dù chúng ta có tỷ lệ cao nhưng chất lượng lại chưa đáp ứng mong muốn. Thu nhập của bà con nông dân chưa  cao, khoảng cách vùng miền vẫn còn. Ở các vùng hải đảo, vùng sâu, vùng xa… tỷ lệ nông thôn mới còn thấp hơn rất nhiều so với vùng nông thôn ở đồng bằng…

Bên cạnh đó, môi trường nông thôn, năng lực ứng phó thiên tai… cũng còn những vấn đề đáng bàn.

Từ kiết quả này, Bộ trưởng cho rằng, năm 2019, với quyết tâm cao hơn thì bất kể lĩnh vực nào chúng ta cũng có thể tin tưởng sẽ phát triển.

Về nông nghiệp, cùng với kết quả của những năm vừa qua, giai đoạn vừa qua cho thấy 3 chương trình cốt lõi chúng ta đang đi đúng hướng, bao gồm: chương trình tái cơ cấu nông nghiệp, chương trình mục tiêu xây dựng nông thôn mới, công tác ứng phó với thiên tai.

Cụ thể, chương trình tái cơ cấu nông nghiệp đang đi đúng trọng tâm và từng bước biểu hiện bằng kết quả. Với chương trình mục tiêu xây dựng nông thôn mới, năm 2019 chúng ta sẽ đảm bảo được mục tiêu trước đây đặt ra đến năm 2020, tức là 50% số xã đặt tiêu chí nông thôn mới. 

Về công tác ứng phó với thiên tai, chúng tôi tin tưởng  rằng mặc dù còn khắc nghiệt nhưng chúng ta sẽ có giải pháp tổng thể huy động sự vào cuộc của hệ thống chính trị, toàn dân… để bên cạnh việc phát triển kinh tế phải bảo tồn được giá trị của chúng ta, đó là thích ứng với biến đổi khí hậu, ứng phó thành công với thiên tai.

Tranh thủ phương châm 4 nhà

Đề cập đến ứng dụng công nghệ 4.0 vào nông thôn, Bộ trưởng cho rằng, nông nghiệp công nghệ cao đang là giải pháp để chúng ta tổ chức thực hiện thành công tái cơ cấu nông nghiệp.

"Phương châm của chúng ta trong tái cơ cấu nông nghiệp sử dụng công nghệ cao là đồng bộ tất cả các khâu, gồm: khâu sản xuất, chế biến, tổ chức thương mại ở tất cả các ngành hàng, quy mô…

Tất cả doanh nghiệp mọi quy mô đều phải coi khoa học công nghệ là giải pháp then chốt để chúng ta đảm bảo được. Bên cạnh đó, phương châm để đưa khoa học kỹ thuật vào, tranh thủ nhanh nhất là phương châm 4 nhà, trong đó Nhà nước cũng phải làm, doanh nghiệp cũng phải làm, nhà nông cũng phải làm… Chỉ trên cơ sở huy động tổng lực của xã hội theo một phương châm xã hội hóa như vậy, chúng ta mới có điều kiện tiếp cận được những  khoa học  tốt nhất, mới nhất, rẻ nhất, phù hợp nhất…", Bộ trưởng nhấn mạnh.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường, phải  coi thị trường là mục tiêu, động lực để thúc đẩy sản xuất, từ đó chúng ta biết được ứng dụng công nghệ gì cho ngành hàng gì và ở đâu để phù hợp, đáp ứng cho thị trường.

"Thị trường ở đây là thị trường gần 100 triệu dân của chúng ta rồi mới đến thị trường xuất khẩu. Đã đến lúc chúng ta phải có trách nhiệm với chính thị trường của chúng ta. Phải hướng những sản phẩm nông nghiệp sạch, tốt, giá phù hợp và các tiêu chí về mẫu mã phải phù hợp với xu thế của thời đại", Bộ trưởng nói thêm.

Người đứng đầu ngành nông nghiệp lý giải, chúng ta đang có những lợi thế trong cuộc cách mạng 4.0, đó là chúng ta có tài nguyên đa dạng sinh học mà rất ít nước ở điều kiện như chúng ta có được. Đất nước chúng ta nhỏ bé nhưng trải dài 15 vĩ độ, 2/3 là đồi núi, tạo ra nhiều tiểu khí hậu sinh thái cùng với đa dạng thổ nhưỡng, mà đa dạng sinh học là tiền đề cho một nền sản xuất đa dạng. 

Bên cạnh đó, chúng ta còn có người nông dân và các doanh nghiệp của chúng ta không chỉ cần cù, sáng tạo mà còn thích ứng nhanh với điều kiện sản xuất hàng hóa.

"Một khi chúng ta tổ chức khai thác tốt những tiềm năng lợi thế này thì tin tưởng rằng chúng ta sẽ chiến thắng trong hội nhập và tham gia sâu hơn chuỗi nông sản toàn cầu mà kết quả giai đoạn vừa rồi đã trả lời rất rõ. Giai đoạn tới chúng ta được quyền kỳ vọng vào những niềm tin đó", Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường chia sẻ.