Bộ trưởng Tài chính và Tổng Kiểm toán Nhà nước lại tranh luận "nóng" về thuế

Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc và Bộ trưởng Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng (Nguồn: Quochoi.vn)

Câu chuyện về việc Kiểm toán Nhà nước kiến nghị truy thu thuế của doanh nghiệp nhưng cơ quan thuế của Bộ Tài chính phải thực hiện kiến nghị dẫn tới việc cơ quan thuế bị doanh nghiệp kiện lại một lần nữa được nêu lên.

Cụ thể, tại buổi thảo luận của Quốc hội về dự thảo luật Quản lý thuế (sửa đổi) sáng nay (24/5), Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng khi báo cáo thêm với Quốc hội đã nêu vấn đề rằng, cơ quan thanh tra và kiểm toán, cơ quan quản lý thuế, hải quan thực hiện rất nghiêm túc các kết luận của cơ quan thanh tra, Kiểm toán Nhà nước.

Luật Kiểm toán quy định báo cáo tài chính bắt buộc phải được kiểm toán. Tổng Kiểm toán Nhà nước là người xử lý khiếu nại cuối cùng. Nhưng trên thực tiễn, khi cơ quan thuế chấp hành kết luận của Kiểm toán Nhà nước, Thanh tra Chính phủ (thực hiện tại cơ quan thuế), đã xảy ra nhiều trường hợp không đồng ý, khiếu kiện, khiếu nại, có nhiều trường hợp khiếu kiện ra toà, về quyết định của cơ quan thuế chứ không phải quyết định của Kiểm toán Nhà nước...

Theo Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng, doanh nghiệp kiện là đúng luật, đúng quyền (theo điều 30 Luật Tố tụng hành chính), và phải đảm bảo quyền của người nộp thuế. 

Ông Đinh Tiến Dũng đơn cử, cách đây hai tuần, theo chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Tài chính chủ trì họp với Kiểm toán Nhà nước, Thanh tra Chính phủ, Bộ Tư pháp và các cơ quan liên quan để bàn về phương án xử lý kết luận kiểm toán và thanh tra tại Sabeco, Habeco và Unilever. "Với trường hợp Unilever, Kiểm toán Nhà nước đưa ra số liệu ban đầu là truy thu 870 , lần hai là hơn 500 và lần 3 là hơn 300. Nhưng chúng tôi đã thống nhất với nhau sẽ báo cáo với Thủ tướng về việc đồng ý hơn 300, và nộp hơn 300. Trường hợp này, nếu chúng tôi quyết định ngay truy thu 870 tỷ, thì người ta kiện cơ quan thuế ra toà. Khi đó cơ quan thuế phải giải trình trước toà. Đây là thực tế phải hết sức lưu ý, thời gian tới chúng tôi sẽ tiếp tục rà soát báo cáo Quốc hội", ông Đinh Tiến Dũng nói.

Theo người đứng đầu Bộ Tài chính, phải sửa điều 30 Luật Tố tụng hành chính, hoặc sửa luật này, hoặc sửa Luật Kiểm toán Nhà nước thì mới xử lý được vấn đề này.

Giơ biển tranh luận về vấn đề này, Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc cho rằng ông muốn giải trình rõ thêm ý kiến của Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng về trường hợp Unilever. Ông cũng nói: "Tôi làm Tổng Kiểm toán gần ba năm và chưa có trường hợp nào từ kết luận của Kiểm toán Nhà nước để liên luỵ đến cơ quan thuế".

Theo đó, về trường hợp của Unilever, Uỷ ban Tài chính Ngân sách giao trở lại, Kiểm toán Nhà nước kiểm tra lại, xác định là phải nộp 584 tỷ đồng. Nhưng sau đó doanh nghiệp kiến nghị không phạt nộp chậm, vậy là nộp 384 tỉ đồng. Vì vậy, Kiểm toán Nhà nước đã bàn với các cơ quan liên quan là doanh nghiệp chấp nhận số tiền đó thì cứ để họ nộp, còn hồ sơ mở rộng bổ sung sau. "Chứ không phải do Kiểm toán Nhà nước làm không chính xác", ông Hồ Đức Phớc nói.

Liên quan đến vấn đề giữa cơ quan thuế của Bộ Tài chính và Kiểm toán Nhà nước, chiều 15/11/2018, giải trình ý kiến của các đại biểu Quốc hội nêu về dự án Luật Quản lý thuế (sửa đổi), Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cũng cho rằng, cơ quan thanh tra và kiểm toán, cơ quan quản lý thuế, hải quan thực hiện rất nghiêm túc các kết luận của cơ quan thanh tra, Kiểm toán Nhà nước.

Hàng năm cơ quan thuế kiểm tra 18-20% số lượng doanh nghiệp, trên cơ sở phân tích tiêu chí rủi ro để lập kế hoạch thanh tra, kiểm tra. Khi cơ quan kiểm toán nhà nước kiểm toán, tại cơ quan thuế đối chiếu với các doanh nghiệp cũng phát sinh thêm số thu tăng thêm cho ngân sách.

Bộ trưởng Tài chính cho biết, cơ bản là đồng thuận, nhưng quá trình triển khai có những kết luận cơ quan thuế chấp hành nghiêm túc, báo cho người nộp thuế nộp thêm, nhưng người nộp thuế thấy chưa thoả đáng nên kiện lên cơ quan thuế là người ra quyết định. Tiếp đó, họ không đồng ý thì kiện lên cấp trên là Bộ Tài chính. Và "nếu không chấp hành nữa thì sẽ đưa ra toà".

"Nhưng chúng tôi đề nghị ở đây, ai kết luận thì người đó phải giải trình trước toà", Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng nói.