Theo báo cáo mới nhất của Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế), tính đến ngày 30/6, cả nước ghi nhận 325 trường hợp mắc viêm não virus tại 31 tỉnh, thành phố, trong đó có 5 trường hợp tử vong.
Theo báo cáo mới nhất của Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế), tính đến ngày 30/6, cả nước ghi nhận 325 trường hợp mắc viêm não virus tại 31 tỉnh, thành phố, trong đó có 5 trường hợp tử vong.
Bệnh viêm não vius có thể xảy ra quanh năm, nhưng mùa dịch thường bắt đầu vào các tháng mùa hè, đỉnh điểm dịch vào các tháng 5, 6, 7. Trẻ em dưới 15 tuổi là những người có nguy cơ cao bị mắc bệnh.
Theo khuyến cáo của Bộ Y tế, bệnh viêm não virus hiện vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Để ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh và hạn chế đến mức thấp nhất số người mắc bệnh và tử vong, người dân cần nắm rõ các thông tin để nhận biết về dấu hiệu mắc bệnh và cách phòng tránh.
Nguyên nhân và biểu hiện của bệnh viêm não vius
Các căn nguyên gây viêm não ở nước ta thường là các virus arbo (trong đó có virus viêm não Nhật Bản), virus herpes, các virus đường ruột (như EV71 gây bệnh tay chân miệng), sởi, quai bị và các virus khác chưa biết rõ... Do các triệu chứng lâm sàng rất khó phân biệt giữa các chủng virus đó nên việc chẩn đoán nguyên nhân phải thông qua xét nghiệm xác định virus.
Ảnh minh họa
Triệu chứng của bệnh viêm não virus thường gây tổn thương ở não, để lại di chứng thần kinh và tử vong cao. Biểu hiện chính của bệnh là sốt cao và kèm theo các triệu chứng liên quan đến tổn thương hệ thần kinh trung ương bao gồm: Nhức đầu dữ dội, buồn nôn và nôn mửa, cứng cổ, lú lẫn, mất định hướng, thay đổi nhân cách, co giật, rối loạn nghe nói, ảo giác, mất trí nhớ, đờ đẫn, hôn mê... Người già và trẻ em là những người có nguy cơ cao bị mắc bệnh nặng, biến chứng và tử vong.
Cách phòng các loại bệnh viêm não virus
Theo PGS.TS. Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), đối với các virus arbo, bệnh lây qua côn trùng như muỗi, ve… đốt, việc quan trọng nhất là hạn chế các nguy cơ bị côn trùng, muỗi đốt khi sinh hoạt hoặc làm việc ngoài trời, đặc biệt là vào lúc bình minh hoặc hoàng hôn (là thời điểm muỗi hoạt động mạnh nhất) chúng ta nên mặc áo quần phủ kín tay chân, sử dụng các chất xua đuổi côn trùng, nằm màn khi ngủ. Đồng thời, phải thường xuyên vệ sinh môi trường, phun hóa chất diệt muỗi ở những nơi có mật độ muỗi cao…
- Đối với các chủng virus như herpes, sởi, quai bị… bệnh lây qua đường hô hấp và tiếp xúc trực tiếp, chúng ta cần phải cách ly người bệnh và hạn chế việc tiếp xúc trực tiếp với người bệnh, sử dụng các biện pháp phòng hộ như đeo khẩu trang khi chăm sóc người bệnh. Trong số các chủng virus này, một số chủng virus gây bệnh đã có vaccine phòng bệnh như sởi, quai bị, vì vậy cần phải chủ động tiêm vaccine để phòng bệnh và những biến chứng viêm não của các bệnh này.
- Đối với các virus đường ruột, bệnh lây qua đường tiêu hóa và tiếp xúc trực tiếp, việc vệ sinh cá nhân là yếu tố quan trọng hàng đầu (trong đó việc rửa tay với xà phòng biện pháp phòng bệnh đơn giản và hiệu quả) do hiện chưa có vaccine phòng bệnh đặc hiệu.
- Đối với virus gây bệnh viêm não Nhật Bản, đã có văcxin phòng bệnh, vì vậy người dân cần thực hiện tiêm văcxin viêm não Nhật Bản đầy đủ và đúng lịch. Đây cũng biện pháp phòng bệnh quan trọng và hiệu quả nhất. Tuy nhiên, nếu chỉ tiêm 1 mũi văcxin thì không có hiệu lực bảo vệ, nếu tiêm đủ 2 mũi văcxin hiệu lực bảo vệ đạt trên 80%, tiêm đủ 3 mũi văcxin hiệu lực bảo vệ đạt 90-95% trong khoảng 3 năm.
Cách nào để nhận biết bệnh viêm não Nhật Bản?
Bệnh viêm não Nhật Bản là bệnh nhiễm virus cấp tính do virus viêm não Nhật Bản gây ra. Bệnh làm tổn thương nghiêm trọng hệ thần kinh trung ương, thường gặp ở trẻ em dưới 15 tuổi.
Bệnh thường có biểu hiện rất cấp tính gồm sốt cao đột ngột, nhức đầu, nôn mửa; rối loạn tinh thần ở các mức độ khác nhau: Vật vã mê sảng hoặc ly bì, lú lẫn, hôn mê kèm theo co giật, cử động bất thường hoặc bị liệt.
Nguyên nhân và cách phòng bệnh viêm não Nhật bản
Động vật nhiễm virus có vai trò là nguồn truyền nhiễm bệnh viêm não Nhật Bản cho người. Trong đó có các loài chim, một số loài bò sát; lợn, trâu, bò, dê, cừu cũng có thể là ổ chứa của virus. Bệnh không lây trực tiếp từ người sang người.
Để phòng bệnh một cách có hiệu quả, chúng ta cần thực hiện tốt vệ sinh môi trường, giữ gìn nhà ở sạch sẽ, vệ sinh chuồng trại để muỗi không có nơi trú đậu, nên dời chuồng gia súc xa nhà.
- Ngủ màn, không cho trẻ em chơi gần chuồng gia súc, đặc biệt lúc chập tối, đề phòng muỗi đốt. Các hộ gia đình thường xuyên sử dụng các biện pháp thông thường để xua, diệt muỗi.
- Khi có dấu hiệu sốt cao cùng với các triệu chứng tổn thương hệ thần kinh trung ương, cần phải đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
- Bệnh viêm não Nhật Bản đã có văcxin phòng bệnh nên việc tiêm văcxin là biện pháp phòng bệnh quan trọng, hiệu quả và khả thi nhất.
Đối với trẻ em dưới 5 tuổi : Tiêm 3 liều cơ bản theo lịch tiêm của chương trình tiêm chủng mở rộng.
Mũi 1: lúc trẻ đủ 1 tuổi
Mũi 2: sau mũi 1 từ 1 đến 2 tuần
Mũi 3: sau mũi 2 là một năm
Sau đó cứ 3-4 năm tiêm nhắc lại một lần cho đến khi trẻ qua 15 tuổi.
Đối với trẻ trên 5 tuổi nếu chưa từng được tiêm vắc xin VNNB thì cũng tiêm với 3 liều cơ bản:
Mũi 1: càng sớm càng tốt
Mũi 2: sau mũi 1 từ 1 đến 2 tuần
Mũi 3: sau mũi 2 là một năm.
Sau đó cứ 3-4 năm tiêm nhắc lại một lần cho đến khi trẻ qua 15 tuổi.
Q.Tuấn (tổng hợp)
