Diễn biến luận tội cựu Tổng thống Trump: Ai chủ trì phiên xử tại Thượng viện?

Hạ viện trình bản luận tội ông Trump lên Thượng viện

9 đảng viên Dân chủ Hạ viện sẽ giữ vai trò công tố viên trong phiên tòa xét xử cựu Tổng thống Trump cùng với sự tham gia của thư ký Hạ viện đã trình bản luận tội Tổng thống Trump lên Thượng viện. Dân biểu Jamie Raskin của bang Maryland đã cầm tài liệu luận tội ông Trump đi qua khu đại sảnh - nơi những người biểu tình ủng hộ ông Trump từng xông vào gây náo loạn trong ngày 6/1, tới khu làm việc của thượng viện.

Ông Jamie Raskin, người chủ trì tiến trình luận tội tổng thống tại Hạ viện, sẽ đọc to nội dung cáo buộc với ông Trump tại Thượng viện. 10 thành viên Đảng Cộng hòa tại Hạ viện đã cùng với Đảng Dân chủ bỏ phiếu ủng hộ phiên luận tội cựu Tổng thống Trump vào ngày 13/1. Tuy nhiên, Thượng viện sẽ cần có thêm 17 đảng viên Cộng hòa ủng hộ kế hoạch luận tội. Các nghị sĩ đảng Cộng hòa đã bác bỏ tiến trình luận tội, làm dấy lên hoài nghi về khả năng liệu đảng Dân chủ, hiện đang kiểm soát 50 ghế trong Thượng viện, có thể giành được 17 phiếu ủng hộ từ đảng Cộng hòa để có đủ đa số phiếu cho việc luận tội hay không.

"Tổng thống Joe Biden vào ngày 25/1 bày tỏ hoài nghi về khả năng có đủ số phiếu luận tội ông Trump", hãng CNN trích dẫn nguồn tin cho biết.

Hơn 30 thành viên Đảng Dân chủ đã có mặt để nghe các nhận xét của ông Raskin, tuy nhiên chỉ có 3 thành viên của Đảng Cộng hòa, bao gồm lãnh đạo đảng tại Thượng Viện Mitch McConnell, Thượng nghị sĩ Mitt Romney và Thượng nghị sĩ Roger Marshall tham gia cuộc gặp này.

Cảnh sát Điện Capitol đã được bố trí rải rác dọc theo tuyến đường đi của các nghị sĩ từ Hạ viện đến Thượng viện cùng với an ninh xung quanh Điện Capitol được thắt chặt. Các con đường phong tỏa và có hàng rào chắn đảm bảo an toàn cho tiến trình thực hiện nhiệm vụ. Vệ binh quốc gia được huy động sau ngày 6/1 đã trở về nhà nhưng một số vẫn phải túc trực nhằm đảm bảo quy trình thuận lợi.

Khởi động phiên luận tội trong tháng Hai

Theo CNN, cựu Tổng thống Trump – một thành viên Đảng Cộng hòa, là tổng thống Mỹ duy nhất bị Hạ viện luận tội hai lần và trở thành người đầu tiên phải ra tòa sau khi kết thúc nhiệm kỳ. Thượng viện dự kiến sẽ bắt đầu phiên xét xử vào ngày 9/2 tới xung quanh bản luận tội đối với ông Trump.

100 thượng nghị sĩ sẽ đóng vai trò là bồi thẩm viên trong các thủ tục tố tụng và có khả năng ông Trump sẽ mất quyền tham gia tái tranh cử trong các năm tới.

Ông Patrick Leahy – thành viên phục vụ lâu năm nhất tại Thượng viện nói hôm 25/1 rằng ông sẽ chủ trì phiên tòa luận tội cựu Tổng thống Trump.

"Mặc dù Hiến pháp Mỹ yều cầu chánh án Mỹ phải tham gia chủ trì các cuộc luận tội tổng thống nhưng một thượng nghị sĩ vẫn có thể chủ trì phiện luận tội trong trường hợp người bị luận tội không còn là tổng thống đương nhiệm," nguồn tin Thượng viện cho biết. Ông Leahy hiện 80 tuổi và giữ chức Chủ tịch Thượng viện.

Chánh án John Roberts chủ trì phiên tòa luận tội vào thời điểm các thành viên Đảng Cộng hòa kiểm soát Thượng viện. Ông Roberts đã tuyên bố trắng án cho Tống thống Trump vào tháng 2/2020.

"Ông Leahy sẽ vẫn bỏ phiếu trong phiên xét xử luận tội cựu Tổng thống Trump lần thứ hai", một nguồn tin cho biết.

Một số nhà lập pháp của Đảng Cộng hòa đã phản đối bản luận tội với cáo buộc việc tổ chức phiên tòa ngay bây giờ là vi phạm Hiến pháp vì ông Trump không còn làm tổng thống.

"Tôi vẫn còn lo lắng về tính hợp hiến của động thái này và điều này được xem như đang cố gắng kết tội một công dân. Vậy trong tương lai, hành động này có làm tương tự với các cựu tổng thống khác của Mỹ hay không? ", Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Joni Ernst nói với các phóng viên.

Lãnh đạo đa số Thượng viện - ông Chuck Schumer đã bác bỏ lập luận này.

Các lãnh đạo Thượng viện hôm thứ Sáu tuần trước đã đồng ý hoãn phiên tòa trong hai tuần để cựu Tổng thống Trump có thêm thời gian chuẩn bị biện hộ và tạo cơ hội cho ông Biden tập trung vào các ưu tiên ban đầu ở Nhà Trắng.

Bản luận tội tập trung vào bài phát biểu của ông Trump được cho là tuyên bố kích động gây ra vụ bạo loạn tòa nhà Quốc hội đã khiến 5 người thiệt mạng vào ngày 6/1. Cáo trạng cũng nhắc lại những nỗ lực nhằm hủy bỏ kết quả bầu cử trước đó của ông Trump và cản trở việc chuyển giao quyền lực hòa bình.

Ông Mac Connell và một số nhà lập pháp phe Cộng hòa đã lên án vụ bạo lực và cáo buộc chính ông Trump đã kích động gây ra vụ việc.  Thượng nghị sĩ Romney nói trên hãng CNN vào Chủ Nhật khẳng định phiên tòa luận tội là cần thiết.