Đồng minh Mỹ - Đài khắng khít nhân lễ nhậm chức của bà Thái Anh Văn: Thông điệp vững chắc gửi tới Trung Quốc?

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo đã trở thành quan chức cấp cao nhất của Mỹ chúc mừng nhà lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai – động thái có thể sẽ kéo theo phản ứng dữ dội từ Bắc Kinh.

Thông điệp về quan hệ xuyên eo biển

Thông điệp của ông Pompeo đã được nêu ra tại buổi lễ hôm thứ Tư, trước bài phát biểu nhậm chức của bà Thái. Trong bài phát biểu, bà cũng tuyên bố sẽ bảo vệ hòn đảo khỏi các mối đe dọa, và nói rằng họ sẽ không chấp nhận nguyên tắc một quốc gia, hai chế độ của Bắc Kinh về mối quan hệ xuyên eo biển.

Đề xuất của Bắc Kinh sẽ hạ cấp của Đài Loan và làm suy yếu hiện trạng quan hệ xuyên eo biển, bà nói.

"Việc bà được tái bầu với số phiếu cao cho thấy bà ấy đã nhận được sự tôn trọng, ngưỡng mộ và tin tưởng của người dân Đài Loan, ông Pompeo cho biết trong tuyên bố của mình, được đọc ra trước buổi lễ nhậm chức. "Sự can đảm và tầm nhìn của bà ấy trong việc lãnh đạo Đài Loan là nguồn cảm hứng cho khu vực và thế giới. Khi chúng ta nhìn về tương lai, tôi tin tưởng rằng, với sự lãnh đạo của nhà lãnh đạo Thái, mối quan hệ đối tác của chúng ta với Đài Loan sẽ tiếp tục phát triển"

Cơ quan ngoại giao Đài Loan cho biết đây là lần đầu tiên một Ngoại trưởng Hoa Kỳ gửi lời chúc mừng tới nhà lãnh đạo hòn đảo và cảm ơn ông Pompeo về lời khen ngợi cao của ông về nền dân chủ của Đài Loan.

Bà Thái cho biết Đài Loan sẵn sàng tham gia đối thoại với Bắc Kinh và đóng góp cụ thể hơn cho an ninh khu vực. Bà cũng nói rằng bà sẽ tiếp tục chính sách xuyên eo biển của mình dựa trên hòa bình, cân bằng, dân chủ và đối thoại - những nguyên tắc mà bà nhấn mạnh trong nhiệm kỳ đầu tiên tại văn phòng.

Chúng tôi sẽ tiếp tục giải quyết các vấn đề xuyên eo biển theo hiến pháp và Đạo luật quan hệ giữa người dân khu vực Đài Loan và khu vực đại lục, bà Thái nói và cho biết thêm lập trường nhất quán của bà là duy trì hiện trạng hòa bình và ổn định ở eo biển Đài Loan.

Mối quan hệ xuyên eo biển đầy căng thẳng đã đạt đến một bước ngoặt lịch sử, bà nói: "Cả hai bên có nhiệm vụ tìm cách cùng tồn tại lâu dài và ngăn chặn sự gia tăng đối nghịch và khác biệt".

"Đối mặt với hoàn cảnh đang thay đổi, tôi sẽ giữ vững các nguyên tắc của mình, dùng thái độ cởi mở giải quyết các vấn đề và gánh vác trách nhiệm của mình với tư cách là nhà lãnh đạo. Tôi cũng hy vọng rằng các nhà lãnh đạo ở phía bên kia eo biển sẽ thể hiện cùng một trách nhiệm như vậy và hợp tác với chúng tôi để cùng nhau ổn định sự phát triển lâu dài của mối quan hệ xuyên eo biển".

Trước tình hình eo biển phức tạp và đang thay đổi, chúng tôi đang nỗ lực hết sức để duy trì hòa bình và ổn định ở eo biển Đài Loan trong bốn năm qua, điều đã nhận được sự chấp thuận từ cộng đồng quốc tế, bà nói và cho biết thêm sẽ tiếp tục những nỗ lực này.

Nỗ lực gia nhập các tổ chức quốc tế

Bà Thái cũng nói về cuộc chiến của Đài Loan chống lại đại dịch Covid-19 – điều đã nhận được sự đánh giá cao của nước lớn và cả sự ủng hộ của họ để Đài Loan trở thành quan sát viên tại Hội đồng Y tế Thế giới - bất chấp áp lực từ Bắc Kinh.

Trong bốn năm tới, chúng tôi sẽ tiếp tục đấu tranh để tham gia vào các tổ chức quốc tế, tăng cường hợp tác cùng có lợi với các đồng minh và củng cố mối quan hệ với Hoa Kỳ, Nhật Bản, Châu Âu và các nước cùng chí hướng khác, bà Thái nói. "Mặc dù chúng ta đã từng bị cô lập trên thế giới, chúng ta vẫn luôn kiên định với các giá trị dân chủ và tự do, bất kể những thách thức phía trước chúng ta".

Lễ nhậm chức của bà Thái cũng bao gồm hoạt động nêu ra các thông điệp chúc mừng từ các chính trị gia và các nhà lãnh đạo từ khắp nơi trên thế giới, bao gồm từ 15 đồng minh ngoại giao của Đài Loan và các nước Hàn Quốc, Nhật Bản, Fiji, Anh, Cộng hòa Séc và Đức.'

Thông điệp này được kết lại bằng lời chúc từ các nhà lãnh đạo Hoa Kỳ, bao gồm David Stilwell, Trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao về các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương, và các Thượng nghị sĩ Marco Rubio, Ted Cruz và Robert Menendez.

Phó cố vấn an ninh quốc gia Hoa Kỳ Matthew Pottinger đã chúc mừng bà Thái bằng tiếng Quan Thoại, hoan nghênh bà đã giành được nhiều phiếu hơn bất kỳ ứng cử viên chính trị nào khác trong lịch sử Đài Loan. "Thế giới có nhiều điều để học hỏi từ Đài Loan", ông Pottinger nói, người cũng hoan nghênh phản ứng của Đài Loan về đại dịch Covid-19. "Chúng tôi sẽ tiếp tục thúc giục các quốc gia và tổ chức khác, như Tổ chức Y tế Thế giới, để đặt con người lên trên trên chính trị, và để chọn tự do hơn sức ép".