Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Hội nghị có sự tham gia của gần 100 đại biểu, đại diện cho Ban Dân tộc tỉnh, các cán bộ xã/thôn/bản, bí thư chi bộ, trưởng thôn/bản, chi hội phụ nữ, Đoàn thanh niên, người có uy tín của 4 tỉnh: Thái Nguyên, Cao Bằng, Lạng Sơn và Bắc Kạn.

Hội nghị được tổ chức là một trong các hoạt động nhằm triển khai thực hiện Tiểu Dự án 9.2 "Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống" trong Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I từ 2021 - 2025.

Dự án 9.2 "Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống" trong Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I từ 2021 - 2025 đặt mục tiêu: Chuyển đổi nhận thức, hành vi trong hôn nhân của đồng bào dân tộc thiểu số, góp phần giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, nhất là nhóm các dân tộc còn gặp nhiều khó khăn, dân tộc có khó khăn đặc thù; Trên 90% cán bộ làm công tác dân tộc các cấp, cán bộ văn hóa - xã hội xã được tập huấn nâng cao năng lực, kỹ năng vận động, tư vấn, truyền thông thay đổi hành vi về tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi vào năm 2025; Giảm bình quân 2% - 3%/năm số cặp tảo hôn và 3% - 5%/năm số cặp kết hôn cận huyết thống đối với các địa bàn, dân tộc thiểu số có tỷ lệ tảo hôn, kết hôn cận huyết thống cao; Đến năm 2025, phấn đấu ngăn chặn, hạn chế tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Sau 7 năm triển khai thực hiện Đề án theo Quyết định số 498/QĐ-TTg, ngày 14/4/2015 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, bước đầu thu được kết quả khá khả quan; các cấp ủy, chính quyền các địa phương, trường học (trong đó có cả các trường phổ thông dân tộc nội trú) đã quan tâm chỉ đạo chặt chẽ đối với việc triển khai thực hiện Đề án. Nhất là vai trò của già làng, trưởng thôn, người có uy tín, chi hội phụ nữ, đoàn thanh niên, đội ngũ hòa giải viên đã kịp thời, tuyên truyền, giáo dục thuyết phục những trường hợp có thể thực hiện việc tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống tại địa phương.

Kết quả điều tra, thu thập thông tin kinh tế - xã hội 53 dân tộc thiểu số do Ủy ban Dân tộc và Tổng cục Thống kê thực hiện năm 2019 cho thấy tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống của người dân tộc thiểu số tuy đã giảm nhưng vẫn còn xảy ra. Tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống là những tập tục lạc hậu và đang cản trở tiến trình nâng cao chất lượng dân số, chất lượng cuộc sống của mỗi người, mỗi gia đình, toàn vùng dân tộc thiểu số và cả đất nước. Tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống nếu không được ngăn chặn hiệu quả sẽ tiếp tục là một trong những rào cản cản trở tiến trình miền núi tiến kịp miền xuôi mà Đảng, Nhà nước và nhân dân ta đang nỗ lực thúc đẩy.

Trong thời gian 3 ngày, từ 16 - 18/11/2022, các đại biểu được nghe giảng viên của Vụ Dân tộc thiểu số, Học viện Báo chí và Tuyên truyền, tỉnh Thái Nguyên hướng dẫn các kỹ năng tuyên truyền, vận động; kỹ năng xây dựng văn bản nói, viết trong hoạt động tuyên truyền, vận động; Những quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình; Cung cấp thông tin, số liệu về tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số.