Hậu chiến Iraq: Tranh cãi về quyết định sai lầm

Bản báo cáo dài gần 6.000 trang lên án quyết định của Anh dưới thời Thủ tướng Tony Blair vì đã can dự vào cuộc chiến tại Iraq, phóng đại mối đe dọa từ Saddam Hussein, vật lộn với các giải pháp ngoại giao và đưa ra những kế hoạch "hoàn toàn không phù hợp" để đối phó với hậu quả của cuộc chiến.

Tài liệu này cũng kết luận rằng cơ sở pháp lí để thực hiện cuộc chiến tại Iraq là “không thỏa đáng”, bao gồm cả thông tin tình báo sai về vũ khí hủy diệt hàng loạt của Iraq và cuộc chiến tranh là một sai lầm và những hậu quả của nó vẫn còn hiện hữu cho đến nay.

Chi phí cho sự can dự của Anh trong cuộc chiến Iraq. (Nguồn: Wall Street Journal)

Chủ tịch ủy ban điều tra của Anh về cuộc chiến tranh tại Iraq, ông John Chilcot nói rằng, hành động quân sự của Vương quốc Anh tại thời điểm đó chưa phải là giải pháp cuối cùng, vai trò của quân đội Anh tại Iraq đã trở thành “sai lầm tồi tệ” và “đã kết thúc xa vời với sự thắng lợi”.

Sau khi bản báo cáo này được công bố, cựu Thủ tướng Anh Tony Blair cũng đã công khai thừa nhận rằng thông tin tình báo về vũ khí của Iraq là sai lầm và bày tỏ sự cảm thông sâu sắc nỗi đau của những người mất người thân ở Iraq và lấy làm tiếc rằng Iraq đã trở thành nạn nhân của chủ nghĩa khủng bố giáo phái.

Tuy nhiên, ông Blair cho biết tại thời điểm đó, nội các của ông đưa ra quyết định trên vì tin rằng tình hình thế giới sẽ cải thiện nếu tiêu diệt được Saddam Hussein.

Chỉ trích đối với vai trò của ông Blair trong cuộc chiến Iraq đã gia tăng đáng kể từ khi ông rời nhiệm sở năm 2007 trong khi nhiều người thậm chí kêu gọi truy tố ông Blair với cáo buộc là tội phạm chiến tranh. hàng chục người dân Anh đã tụ tập trước tòa nhà trụ sở của Ủy ban điều tra sau khi báo cáo được công bố để yêu cầu trừng phạt ông Tony Blair.

Phản hồi đối với báo cáo này, phát ngôn viên Freddy Ford của cựu Tổng thống George W. Bush cho biết ngày 6/7 cho biết ông Bush "vẫn tiếp tục tin rằng thế giới đang tốt hơn vì Saddam Hussein không còn nắm giữ quyền lực." Và "không có đồng minh nào mạnh mẽ hơn Vương quốc Anh dưới sự lãnh đạo của Thủ tướng Tony Blair."

Tại phiên họp của Quốc hội Anh ngày 6/7, Thủ tướng David Cameron cũng cho biết người Anh phải rút ra những bài học từ sai lầm trong quá khứ trong khi lãnh đạo Công đảng đối lập Jeremy Corbyn cho biết những sai lầm ở Iraq cho thấy Anh cần một mối quan hệ "cởi mở và độc lập hơn " với Mỹ.

Còn phát ngôn viên Nhà Trắng Josh Earnest tuyên bố, lập trường kiên định của Tổng thống Obama đối với cuộc chiến Iraq là rõ ràng và ông Obama cũng đã phải “đối phó với nhiều hậu quả từ quyết định trên trong toàn bộ nhiệm kỳ ”.

Vương quốc Anh đã mất 179 nhân viên quân sự trong cuộc chiến tại Iraq và những diễn biến bất ổn sau đó tại nước này đã dẫn đến cái chết của hơn 150.000 người Iraq, chủ yếu là dân thường, tính đến tháng 7/2009, báo cáo cho biết. Về phía Mỹ, tổng cộng có 4.491 nhân viên quân sự Mỹ đã bị giết ở Iraq từ năm 2003 đến năm 2014, theo quân đội Hoa Kỳ.

(Theo Wall Street Journal, AFP)