Hé lộ Nga trả tiền, khuấy động cơn sốt Brexit?

Báo Anh The Independent dẫn lời một số nhà phân tích cho biết, một tài khoản Twitter có nội dung cổ súy cho Brexit, với hơn 100.000 người theo dõi - có thể đã nhận tiền tài trợ từ chiến dịch “làm sai lệch tin tức ở quy mô quốc tế” của chính phủ Nga.

Trong suốt 4 năm qua, nhân vật “David Jones” từ tài khoản @DavidJo52951945 đã liên tục hoạt động trên Twitter, tương tác với nhiều nhân vật nổi tiếng như nhà hoạt động chính trị Tommy Robinson và phát ngôn viên của Đảng Ukip John Bickley.

Tài khoản này có hình đại diện là một lá cờ nước Anh và con số 52% (chính là tỷ lệ số phiếu giành chiến thắng trong cuộc trưng cầu dân ý năm ngoái). David Jones, tự cho là đến từ “Southampton/Isle of Wight” đã đăng 137.000 tweet, theo dõi 97.000 tài khoản và có 102.000 người theo dõi.

Trong phần tiểu sử, nhân vật bí ẩn trên miêu tả bản thân là một người “thân Anh, thân Mỹ” và cho biết: “Tôi là một người ủng hộ Brexit mạnh mẽ. Tôi thích châu Âu nhưng không thích EU. Tôi muốn nước Anh là một quốc gia dân chủ tự do.”

Tài khoản @DavidJo52951945 sau đó đã được đặt ở chế độ cá nhân, với một tweet tuyên bố các cáo buộc nó có quan hệ với Nga là sai sự thật và “hoàn toàn phỉ báng danh dự.” “Tôi không thân Kremlin chút nào, tôi chỉ là một người ủng hộ Brexit,” David Jones tweet.

Những nỗ lực của các nhà báo và nhà phân tích nhằm xác định rõ danh tính của nhân vật David Jones cho đến này tỏ ra không thành công. The Independent tiết lộ, tài khoản này không trả lời những liên lạc từ báo chí.

Thông qua @DavidJo52951945, David Jones đã liên tục thể hiện sự ủng hộ cho Ukip, Brexit, Donald Trump, Bashar al-Assad và tất nhiên, Nga.

Theo những nghiên cứu của một nhà phân tích đến từ Mỹ, một loạt các thông điệp trên @DavidJo52951945 trùng hợp với những lợi ích chủ chốt của chính phủ Nga, bao gồm việc sáp nhập Crimea vào năm 2014, can thiệp Nga vào Syria, cũng như làn sóng ủng hộ Tổng thống Mỹ Donald Trump và sự kiện Brexit…

 Dữ liệu ghi lại cho thấy, tài khoản này thường tweet vào khoảng từ 5 giờ sáng đến 5 giờ chiều giờ Anh (tương đương với 8 giờ sáng đến 8 giờ tối giờ Nga) – liên tục 7 ngày/tuần.

Ông Ben Nimmo, một học giả đến từ Viện nghiên cứu pháp lý kỹ thuật số của Hội đồng Đại Tây dương nhận xét, tất cả các dấu hiệu đều dẫn đến kết luận, người (hoặc những người) đứng sau tài khoản của David Jones, đã được chính phủ Nga thuê.

“Bạn không thể khẳng định 100%, tuy nhiên, bạn có thể nhìn thấy tất cả các dấu hiệu và sắp xếp lại cùng nhau,” Ben Nimmo nói với The Independent. “Có người nào sống trên thế giới này dậy trước 5 giờ sáng và bỏ ra đến 12 giờ chỉ để tweet về các quan điểm cực hữu và thân Kremlin – suốt 7 ngày trong tuần?”

The Independent nhắc đến “Nhà máy Troll” tại St Petersburgh, một tòa nhà được cho là nơi “làm việc” của hàng trăm cá nhân và tổ chức do Chính phủ Nga trả tiền, để tiến hành các hoạt động trên mạng xã hội với nhiều ngôn ngữ khác nhau, nhằm đạt được những lợi ích mà Điện Kremlin mong muốn.

Theo ông Nimmo, các công nhân “nhà máy” này hoạt động theo ca 12 tiếng giờ Nga, đồng thời bổ sung: “Giờ làm việc này phù hợp với tần suất hoạt động [mỗi ngày] của tài khoản Twitter @DavidJo52951945.”

Nhà phân tích cũng cho biết, mặc dù các vấn đề nóng David Jones đề cập như chống nhập cư, chủ nghĩa dân tộc, chống Hồi giáo, thuyết âm mưu, phong trào phản đối các nhà lãnh đạo phương Tây… - có sự giao thoa với các tư tưởng cực hữu, chúng cũng thể hiện sự thích hợp với các lợi ích của Nga.

Ben Nimmo chỉ ra một ví dụ điển hình là việc chiếc máy bay của hãng Malaysia Airlines bị lực lượng nổi dậy thân Nga tại Ukraine bắn hạ, theo David Jones, chỉ là một âm mưu.  Tài khoản này cũng cho rằng, Nga sáp nhập Crime là đúng với pháp luật; hay lên án mạnh mẽ Thổ Nhĩ Kỳ sau khi nước này nã đạn vào một phi cơ chiến đấu của Nga…  

David Jones và tài khoản @DavidJo52951945 trên Twitter (ảnh: The indepedent)

Hàng ngàn tài khoản như @DavidJo52951945 vẫn đang hoạt động

Keir Giles, một chuyên gia về an ninh Nga tại viện Chatham House nhận định, @DavidJo52951945 “không phải là một hiện tượng cá biệt”. Hàng ngàn tài khoản Twitter tương tự vẫn đang hoạt động mỗi ngày.

Theo ông, các hoạt động trên mạng do Nga hỗ trợ rất đa dạng, từ việc cài đặt các bot tự động chia sẻ thông tin, cho đến các biện pháp tinh vi hơn… “Từ những gì chúng ta nhìn thấy, có thể nhận ra tài khoản này là một trong những kế hoạch được đầu tư lớn,” Giles nói. “Thời điểm ra đời của @DavidJo52951945 vào năm 2013, cũng chính là lúc nước Nga bắt đầu đẩy mạnh chiến dịch của mình.”

Ông Giles cũng cho rằng, các chính phủ phương Tây đã đánh giá thấp ảnh hưởng mà những chiến dịch của nước Nga mang lại. “Việc tìm ra những người này là ai, và thậm chí phải làm gì – là một thử thách vô cùng khó khăn.”

Rất khó để đo lường tác động của những tài khoản xã hội như vậy đối với nền chính trị Anh. Tuy nhiên, ông Giles cho rằng, với lượng người theo dõi khổng lồ,  @DavidJo52951945 có thể củng cố hơn nữa các lợi ích của Nga, hoặc đơn giản là làm dấy lên “sự ngờ vực và bối rối.”

Ông Ben Nimmo phân tích, trừ khi có bằng chứng về việc chủ tài khoản ăn cắp thông tin, hiện chưa có khung luật pháp nào áp dụng cho các tài khoản giấu danh tính như @DavidJo52951945, trừ việc sử dụng chính các điều khoản của Twitter.

Trong thời gian qua, Nga liên tục phải đối mặt với những cáo buộc của các nước phương Tây về tiến hành chiến dịch sai lệch thông tin, tấn công mạng, hoạt động tình báo… Tổng thống Vladimir Putin liên tục phủ nhận những liên quan của Điện Kremlin,tuy nhiên lại thừa nhận các hacker “có tư tưởng yêu nước” của Nga có thể đã phát động những cuộc tấn công này.

(Theo The Independent)