Indonesia 'gặt hái' được nhiều thành quả sau chuyến công du ba 'ông lớn' Trung, Nhật, Hàn

Tổng thống Indonesia Joko "Jokowi" Widodo đã gặp ba nhà lãnh đạo chủ chốt của Đông Á trong tuần này – ra tín hiệu về con đường ngoại giao kinh tế trong bối cảnh xung đột Ukraine và áp lực kinh tế gia tăng.

Không giống như chuyến thăm châu Âu vào tháng trước, khi ông Widodo tìm cách trở thành nhà trung gian hòa giải giữa Nga và Ukraine, chuyến đi 4 ngày của ông Jokowi tới Đông Á lần này, bao gồm các điểm dừng chân ở Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc, tập trung nhiều hơn vào kinh tế và kinh doanh. Tổng thống Indonesia đã thảo luận với những người đồng cấp về cách tăng cường quan hệ kinh tế và nhận được một loạt cam kết đầu tư, bao gồm cả sự giúp đỡ trong việc di dời thủ đô của Indonesia, một dự án quan trọng của ông Widodo.

Với tư cách là Chủ tịch Nhóm 20 năm nay, ông Widodo cũng tìm cách làm sâu sắc thêm các mối quan hệ và hợp tác kinh tế trong nhóm bất chấp những chia rẽ gay gắt về xung đột Nga - Ukraine. Ông Widodo đã yêu cầu những người đồng cấp của mình nỗ lực vì sự thành công chung của hội nghị thượng đỉnh G-20 ở Bali vào tháng 11 tới và mời họ tham dự sự kiện này.

Indonesia nhận được cam kết hỗ trợ cho thủ đô mới và các dự án cơ sở hạ tầng khác

Cả Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc đều bày tỏ quan tâm đến việc giúp xây dựng thủ đô mới của Indonesia là Nusantara - nơi chính phủ nước này hy vọng sẽ di dời một số cơ quan chính vào năm 2024.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đề cập đến sự ủng hộ của ông đối với dự án thủ đô mới của Indonesia. Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết trong một tuyên bố rằng Bắc Kinh hy vọng sẽ tích cực tham gia vào việc xây dựng nơi này.

Tại Seoul, ông Widodo phát biểu trong một cuộc họp báo chung rằng Indonesia và Hàn Quốc đã bắt đầu hợp tác phát triển Nusantara, bao gồm cả về hệ thống cung cấp nước uống và xây dựng một "thành phố thông minh".

Ngoài Nusantara, Indonesia và Trung Quốc cũng tuyên bố sẽ hoàn thành dự án đường sắt cao tốc Jakarta-Bandung "đúng tiến độ". Từ Nhật Bản, Thủ tướng Kishida cho biết chính phủ của ông sẽ cung cấp một khoản vay hỗ trợ phát triển chính thức khoảng 43,6 tỷ yên (320 triệu USD) cho một nhà máy thủy điện ở Indonesia.

Các công ty Nhật Bản và Hàn Quốc cam kết đầu tư nhiều hơn

Một kết quả đáng chú ý của chuyến đi là cam kết đầu tư từ các nhà sản xuất để giúp mở rộng ngành công nghiệp xe điện của Indonesia. Trong chuyến thăm của ông Widodo tại Tokyo, Bộ Kinh tế Indonesia đã công bố kế hoạch của Toyota Motor đầu tư 27,1 nghìn tỷ rupiah (1,8 tỷ USD) trong 5 năm tới để sản xuất xe điện tại nước này. Indonesia cũng cho biết Mitsubishi Motors sẽ đầu tư khoảng 10 nghìn tỷ rupiah vào nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á từ năm 2022 đến năm 2025 để sản xuất ô tô hybrid và xe điện.

Ông Widodo, trong một bài đăng trên Twitter hôm thứ Năm, cho biết ông đã gặp giám đốc điều hành của các công ty hàng đầu Hàn Quốc - Samsung Electronics, Lotte Chemical, Posco và LG cùng nhiều giới lãnh đạo khác - để thảo luận về việc đầu tư vào Indonesia.

Theo Chính phủ Indonesia, thỏa thuận đầu tư sản xuất thép trị giá 3,5 tỷ USD cũng đã đạt được giữa Krakatau Steel thuộc sở hữu nhà nước của Indonesia và Posco của Hàn Quốc, tập trung vào ô tô và xe điện.

Ông Widodo nhận được sự ủng hộ cho hội nghị thượng đỉnh G-20 ở Bali, nhưng vẫn chưa rõ ai sẽ tham dự

Trong chuyến đi của mình, ông Widodo cũng liên tục đề nghị hợp tác trong hội nghị thượng đỉnh G-20 sắp tới ở Bali, sự kiện hiện đang đối mặt với nhiều thách thức trong bối cảnh leo thang Nga - Ukraine. Ba nhà lãnh đạo Đông Á đã thông báo sẽ ủng hộ, nhưng chỉ có tân Tổng thống Yoon Suk-yeol của Hàn Quốc nói rõ ràng rằng ông sẽ tham dự.

"Tôi thực sự mong đợi đến tháng 11 năm nay, để tham dự Hội nghị thượng đỉnh G-20 ở Bali," ông Yoon nói trong cuộc họp báo chung của họ.

Chủ tịch Tập Cận Bình của Trung Quốc cũng bày tỏ hy vọng về sự thành công của hội nghị thượng đỉnh, nhưng không cho biết liệu ông có tham dự hay không, theo tuyên bố chung của hai bên.

Cam kết hợp tác về an ninh lương thực và y tế

Trong bối cảnh lo ngại ngày càng tăng về lạm phát toàn cầu hậu xung đột, ông Widodo tái khẳng định với ba người đồng cấp về sự cần thiết phải hợp tác về an ninh lương thực và giá năng lượng.

"Cả hai bên sẽ mở rộng hợp tác trong lĩnh vực tài chính theo định hướng phát triển và tăng cường hợp tác trong lĩnh vực nông nghiệp, y tế, xóa đói giảm nghèo và an ninh lương thực", tuyên bố chung về cuộc gặp song phương giữa ông Widodo và Chủ tịch Tập Cận Bình cho biết.

Với sự lây lan rộng của một loại biến chủng Covid-19 mới, Trung Quốc cam kết sẽ hỗ trợ Indonesia trong nỗ lực thiết lập một trung tâm vắc xin tại khu vực, tuyên bố chung cho biết.

Trong khi đó, ông Widodo đã đề nghị ông Kishida hỗ trợ Indonesia các công nghệ của Nhật Bản, bao gồm cả lĩnh vực chăm sóc sức khỏe và thực phẩm. Ông Yoon cũng cho biết Hàn Quốc và Indonesia sẽ tham gia vào "hợp tác sâu rộng" để giải quyết tình trạng lạm phát lương thực và năng lượng do căng thẳng Ukraine leo thang.

Indonesia nhận được đề nghị tăng cường hợp tác an ninh

Trong khi kêu gọi hòa bình cho tình hình Ukraine là một ưu tiên của ông Widodo trên cương vị chủ tịch G-20, các nhà lãnh đạo Đông Á đã không bỏ qua các vấn đề an ninh khu vực.

Theo một tuyên bố do Bộ Ngoại giao Nhật Bản công bố, "Hai nhà lãnh đạo xác nhận rằng họ sẽ tiếp tục làm việc cùng nhau trong việc đối phó với Triều Tiên, bao gồm cả vấn đề hạt nhân và tên lửa, vấn đề buôn người và hợp tác trong Hội nghị đánh giá hoạt động của NPT (Hiệp ước về không phổ biến vũ khí hạt nhân)".

Trong khi đó, ông Widodo và ông Yoon cũng đồng ý tiến tới hợp tác về các mối đe dọa hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên.