Luận tội Tổng thống Mỹ: Hé lộ "lựu đạn" dễ nổ và thực hư Ukraine thay Nga can thiệp chạy đua vào Nhà Trắng

Hôm thứ năm (21/11), cựu cố vấn về Nga của Tổng thống Donald Trump bà Fional Hill đã tham gia buổi điều trần công khai cuối cùng theo kế hoạch trong quá trình điều tra luận tội mà phe Dân chủ Hạ viện Mỹ khởi xướng. Mục đích cuộc điều tra là nhằm tìm xem nhà lãnh đạo Mỹ có sử dụng khoản viện trợ an ninh dành cho Ukraine làm áp lực, để yêu cầu Kiev tiến hành các cuộc điều tra mang lại lợi ích chính trị cho ông – hay không.

Đảng Dân chủ cho rằng, bảy phiên điều trần công khai trong hai tuần vừa qua đã củng cố cho nhận định của họ là Tổng thống Trump đã có hành động không phù hợp khi đòi Ukraine điều tra cựu Phó Tổng thống Đảng Dân chủ Joe Biden và con trai Hunter Biden, cũng như khả năng Ukraine can thiệp bầu cử Mỹ 2016.

Trong khi đó, Đảng Cộng hòa và Tổng thống Trump cực lực phủ nhận cáo buộc trên, đồng thời tỏ ra nghi ngờ độ tin cậy của về lời khai của một nhà ngoại giao rằng, ông đã nghe được Tổng thống Trump hỏi về việc Ukraine đồng ý điều tra. Đảng Cộng hòa cũng chỉ trích phe Dân chủ đang đi ngược lại ý chí người dân khi cố gắng "lật đổ" tổng thống.

Reuters đăng tải, hiện chưa rõ các điều tra viên có tiếp tục tiến hành điều trần không.

Hạ viện do Đảng Dân chủ kiểm soát được cho là sẽ có cuộc bỏ phiếu về các tội danh – hay còn gọi là các điều khoản luận tội. Nếu Hạ viện thông qua luận tội ông Trump, vụ việc sẽ được chuyển lên Thượng viện do Đảng Cộng hòa kiểm soát. Một phiên tòa sẽ được mở nhằm quyết định xem ông Trump có phải rời Nhà Trắng hay không. Tuy nhiên, hầu như không có thượng nghị sỹ Cộng hòa nào muốn cách chức tổng thống đương nhiệm.

Trong phiên điều trần của mình, bà Hill nói, các thành viên Ủy ban Tình báo Hạ viện dường như tin rằng, Nga và các cơ quan an ninh không can thiệp bầu cử 2016 để hỗ trợ cho ông Trump, mà chính Ukraine làm điều đó.

"Đây là một câu chuyện hư cấu đã được chính các cơ quan an ninh Nga đưa ra và truyền bá", bà Hill –cựu giám đốc về các vấn đề châu Âu và Nga tại Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng tuyên bố. "Vì cuộc điều tra này, tôi yêu cầu các ông không thúc đẩy các thông tin sai lầm mang động cơ chính trị và rõ ràng có lợi cho Nga". Phiên điều trần của bà kéo dài hơn 5 tiếng.

Trong cuộc điện đàm ngày 25/7 là trọng tâm của cuộc điều tra luận tội, Tổng thống Trump yêu cầu đồng cấp người Ukraine Volodymy Zelensky tiến hành điều tra ông Biden – một ứng cử viên tiềm năng cho cuộc chạy đua vào Nhà Trắng 2020 và con trai Hunter Biden. Ông Hunter từng có tên trong hội đồng quản trị công ty khí đốt Ukraine là Burisma. Ngoài ra, nhà lãnh đạo Mỹ cũng muốn Kiev điều tra về khả năng Ukraine từng can thiệp bầu cử Mỹ 2016.

Theo phe Dân chủ, việc những thỏa thuận của ông Trump với Ukraine là sự lạm dụng quyền lực nhằm gây sức ép lên một đồng mình dễ bị tổn thương của Mỹ, từ đó khiến một đối thủ chính trị bị "vấy bẩn".

Tổng thống Trump kiên quyết phủ nhận mọi cáo buộc. Ông chỉ trích cuộc điều tra là chuyến "săn tìm phù thủy" trong khi các thành viên Cộng hòa gọi tiến trình luận tội là "vờ vịt".

Ông David Holmes, một nhà ngoại giao lâu năm từng làm việc trong Đại sứ quán Mỹ tại Ukraine đã cung cấp lời khai liên quan tới một cuộc điện thoại ngày 26/11, trong đó ông nghe thấy Tổng thống Trump hỏi Đại sứ Mỹ tại EU Gordon Sondland về tình trạng các cuộc điều tra của Ukraine.

Theo Holems kể lại, ông Trump hỏi Sondland: "Vậy, ông ta [Zelensky] sẽ tiến hành điều tra chứ?". "Ông ấy sẽ làm vậy", Sondland trả lời.

Nhà ngoại giao cũng cho hay, công việc của ông bắt đầu trở nên mờ nhạt từ tháng 3 với sự hiện diện của luật riêng cho ông Trump, Rudy Giuliani. Chính ông Giuliani là người luôn thúc ép Ukraine mở các cuộc điều tra.

"Lựu đạn cầm tay"

Trong phiên điều trần, bà Hill có đề cập tới một cuộc đối thoại giữa bà và cựu cố vấn an ninh quốc gia John Bolton về các động thái của luật sư Giuiliani.

Bà cho hay, ông Bolton tỏ ra lo lắng và "về cơ bản là ra dấu hiệu rằng, chúng tôi hầu như không còn có thể làm được gì và sau đó, [Bolton] nói, Rudy Giuliani là một quả lựu đạn cầm tay sẽ khiến tất cả mọi người nổ tung".

Khi được hỏi ông Bolton ám chỉ điều gì, bà Hill trả lời, Giuliani "rất dễ bùng nổ" và cựu thị trưởng New York "rõ ràng đang thúc ép các vấn đề và có lẽ sẽ quay trở lại ám ảnh chúng ta và thực tế, theo tôi, đó chính là những điều đang xảy ra ngày hôm nay".

Cựu cố vấn về Nga cũng cảnh báo, Moscow đang tăng tốc để lặp lại các hoạt động can thiệp bầu cử vào năm 2020.

"Chúng ta không còn nhiều thời gian để ngăn cản họ", bà nhấn mạnh.

Trong khi đó, ông Devin Nunes, một thành viên Cộng hòa trong Ủy ban nói, Đảng Dân chủ đang có gắng xoay chiều cuộc bầu cử 2016.

"Những gì anh thấy tại căn phòng này trong hai tuần qua là một phiên tòa trưng bày, là kết quả đã lên kế hoạch trong 3 năm của các chiến dịch chính trị và chiêu trò, là những chiến dịch để chống lại tổng thống hiện tại", ông tuyên bố vào cuối phiên điều trần.

Còn nghị sỹ Dân chủ, Chủ tịch Ủy ban Tình báo Hạ viện Adam Schiff cho rằng, Tổng thống Trump nghĩ mình có thể hành động mà không bị trừng phạt: "Không có gì nguy hiểm hơn một Tổng thống không theo nguyên tắc và tin rằng họ ở phía trên luật pháp".