Nghệ sĩ Anh khuyến nghị về tác phẩm nghệ thuật công cộng

Rachel Whiteread là một trong những nghệ sĩ đương đại với các quan điểm về việc trưng bày các tác phẩm nghệ thuật ở nơi công cộng nhận được đánh giá cao từ giới phê bình cũng như công chúng yêu nghệ thuật Anh quốc, cho rằng, hiện có nhiều tác phẩm nghệ thuật công cộng ít được các họa sĩ để ý và trưng bày tùy tiện, chúng xuất hiện ở những địa điểm rất khó để nhận ra tác phẩm.

Hiện bà cũng đang có các tác phẩm được trưng bày tại Viện bảo tàng mỹ thuật Tate- Anh. Chia sẻ nhân triển lãm, Whiteread nói rằng luôn tìm hiểu và đặt các tác phẩm nghệ thuật điêu khắc của mình đúng vị trí, và “Bất cứ nơi nào bạn định đặt một tác phẩm nghệ thuật thì nó phải thực sự nổi bật trong khuôn viên nơi đó”.

Tác phẩm nghệ thuật Hạt đậu tại Chicago (ảnh Elle)

Trong trào lưu phổ biến các tác phẩm nghệ thuật ngày nay, nghệ thuật công cộng được nhiều nghệ sĩ quan tâm hơn tuy nhiên, nhiều công trình điêu khắc công cộng đã bị sai ngay từ ý tưởng và địa điểm đặt mà nhẽ ra nó không nên hiện diện ở đó dẫn đến tác phẩm sau đó không được mọi người để ý đến nữa. Mà nghệ thuật tồn tại chỉ vì một lý do và nó nên được tôn trọng chứ không phải chỉ như một cuộc trình diễn.

Việc trưng bày tác phẩm ở những nơi công cộng là để đưa những tác phẩm nghệ thuật đến gần hơn với công chúng, mang đến cơ hội cho người dân giao lưu, tiếp cận nghệ thuật. Thế nhưng theo Rachel Whiteread thì ở London "đầy rẫy những tác phẩm điêu khắc không được ai để ý. Mọi người không có ý niệm gì về các tác phẩm đó cũng như không hiểu chúng được đặt ở đó để làm gì.”

Mặc dù Rachel từ chối nêu đích danh những tác phẩm điêu khắc nghệ thuật ở tình trạng này, nhưng nhiều người vẫn không ngừng bày tỏ quan điểm về điều này bằng cách đưa ra những bằng chứng và lý lẽ để chứng tỏ các tác phẩm điêu khắc công cộng phải nên thế nào. Chẳng hạn, tác phẩm Con sò của điêu khắc gia Maggi Hambling tưởng nhớ nhà soạn nhạc Benjamin Britten trên bãi biển Aldeburgh, miền đông nước Anh không được nhiều người để ý.  Hoặc liệu 3 tác phẩm nghệ thuật đặt trên 3 bệ còn lại ở Quảng trường Trafalgar có bao nhiêu người để ý, nhớ tới hay không?

Tác phẩm Con sò của điêu khắc gia Maggi Hambling (ảnh BBC)

Nữ nghệ sĩ Rachel Whiteread sinh ra ở Essex, Anh nổi danh từ năm 1993 với tác phẩm nghệ thuật về Ngôi nhà gồm nhiều tòa nhà đúc được xếp liền kề, giành được giải thưởng Turner. Tác phẩm nghệ thuật này được giới hạn với người xem bởi hàng rào dây băng, nhưng đối với người xem là trẻ nhỏ thì vẫn chưa có cách nào giữ cho các em ở một khoảng cách an toàn (giám tuyển nghệ thuật khuyến cáo). Trước việc này, từ góc độ của mình, Whiteread cho rằng bà quan tâm tới cách các bậc phụ huynh cảnh báo con cái họ hơn là mối đe dọa từ tác phẩm của mình, mặc dầu bà cũng nhấn mạnh rằng chúng không nên leo trèo trên đó.

Trong triển lãm các tác phẩm nghệ thuật tại Viện bảo tàng mỹ thuật Tate, Whiteread trưng bày nhiều tác phẩm điêu khắc đặc trưng phong cách sáng tác của bà là các tác phẩm điêu khắc nhỏ lấy khuôn mẫu từ nhiều nơi khác nhau, trong đó có tác phẩm lấy nguyên mẫu từ trang trại của bạn bà, đặt trong khuôn viên bãi cỏ của Viện. Whiteread nhấn mạnh tới tác phẩm này bởi theo bà, nhà kho là nơi chứa đựng những thứ khiến cho giấc mơ thời thơ ấu trở thành hiện thực cuộc sống sau này của con người.

Sau triển lãm tại Viện bảo tàng mỹ thuật Tate Britain từ ngày 12/9/2017-21/01/2018, các tác phẩm của Rachel Whiteread sẽ tiếp tục trưng bày tại Washington, Viên và St Louis.

Tác phẩm nghệ thuật của Whiteread trưng bày trong khuôn viên Viện Tate Britain

Hiện Whiteread cũng có ý định sáng tác nhiều tác phẩm nghệ thuật hơn và định vị chúng trên một bản đồ thế giới kèm theo chỉ dẫn, tuy nhiên bà cũng không quên nói thêm rằng “Đó phải là những địa điểm phù hợp”.

Thùy My (theo The Guardian)