Thắng lợi Afrin: Thổ giáng đòn trực diện Kurd và Assad

Theo AFP, các lực lượng dẫn đầu bởi Thổ Nhĩ Kỳ ngày 20/1 đã mở một chiến dịch tấn công để đánh bật Các đơn vị bảo vệ nhân dân người Kurd YPG ra khỏi Afrin, Syria. Ankara coi YPG là một nhánh "khủng bố" của đảng Lao động Kurdistan (PKK) – nhiều thập niên nay đã dấy lên phong trào đòi tự trị tại Thổ Nhĩ Kỳ.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ giành được gì?

Việc chiếm được thành phố chủ chốt Afrin là một thắng lợi lớn cho Ankara và giúp củng cố quyền kiểm soát của họ dọc theo biên giới với miền bắc Syria, nơi Thổ Nhĩ Kỳ lâu nay vẫn hỗ trợ cho nhiều nhóm vũ trang.

Aaron Turin, thuộc Trung tâm Rafik Hariri của Hội đồng Atlantic, nói: "Người Thổ Nhĩ Kỳ đã chiến thắng, họ luôn luôn đi tới chiến thắng". "Họ đã lật đổ thêm một hệ thống kiểm soát tại một khu vực của Syria và sẽ kết hợp nó vào cấu trúc quản trị của Thổ Nhĩ Kỳ."

Lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng cường chiến dịch nhằm vào YPG tại Afrin trong vài tháng qua. (Nguồn: AFP)

Cuộc chiến tranh bảy năm tại Syria đã giết chết hơn 350.000 người và đã khiến hơn một nửa dân số nước này phải đi tị nạn, trong đó có hơn 3 triệu người đến Thổ Nhĩ Kỳ.

Việc giành được  vùng lãnh thổ này có thể sẽ thúc đẩy Ankara "di chuyển dân tị nạn ở nội địa Thổ Nhĩ Kỳ trở lại các khu vực tại Syria do Thổ Nhĩ Kỳ kiểm soát", Stein nói.

Nicholas Heras, một chuyên gia an ninh tại Trung tâm An ninh Mỹ mới cho biết, việc chiếm được Afrin là một thành công của Tổng thống Recep Tayyip Erdogan, người đã dấy lên sự quan ngại của đông đảo dư luận quốc tế khi khai màn chiến dịch quân sự này.

"Afrin là một trong những khu vực chiến lược nhất của miền tây bắc Syria. Mảnh đất này sẽ gắn kết sự hiện diện của Thổ Nhĩ Kỳ tại Syria trong nhiều năm tới", Heras nói.

Chiến thắng này có thể chưa phải là điểm kết. Ông Erdogan đã nhiều lần nói rằng sau khi chiếm được Afrin, cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ mở rộng ra các thị trấn biên giới trọng yếu do YPG kiểm soát trải dài tới biên giới Iraq.

Thảm họa cho người Kurd?

Việc đánh mất Afrin là một sự thất bại lớn đối với người Kurd tại Syria – phần lớn đứng bên lề cuộc xung đột 7 năm qua tại Syria để tập trung vào việc xây dựng một khu vực tự trị. Trước cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ, vùng lãnh thổ do người Kurd kiểm soát - được gọi là Rojava – trải dài qua nhiều phần lãnh thổ người Kurd sinh sống ở phía bắc và đông bắc Syria.

Hiện tại, cộng đồng đã mất quyền kiểm soát một trong ba "bang" lớn mà họ quản trị và ước mơ của họ về một vùng tự trị ngày càng trở nên mong manh.

Đây là "đòn giáng mạnh vào kế hoạch tự trị của người Kurd", chuyên gia về vấn đề người Kurd Mutlu Civiroglu nói.

"Giờ đây, các khu vực khác của người Kurd cũng đang gặp đe dọa."

Cuộc xung đột của người Kurd với Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã có một tác động nghiêm trọng khác – đẩy họ ra khỏi cuộc chiến do Mỹ hậu thuẫn để quét sạch các phần tử còn lại của nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS) ở Syria.

Người Kurd đã là trụ cột của liên minh quân sự Syria (SDF) được Mỹ hậu thuẫn nhằm chống lại IS.Đầu tháng này, SDF cho biết 1.700 tay súng đã được tái bố trí để chống lại cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ nhằm vào Afrin.

Rắc rối mới cho Assad?

Trong khi người Kurd và Thổ Nhĩ Kỳ là những nhân vật chính trong cuộc xung đột Afrin, diễn biến vừa qua cũng đe dọa tới sức mạnh của Tổng thống Syria Bashar al-Assad.

Chính quyền Syria phản đối mạnh mẽ cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ vào Afrin và đã bật đèn xanh cho các tay súng thân chính phủ tới tham chiến tại tiền tuyến ở Afrin nhằm đảo ngược đà tấn công của Ankara.

Và tin thắng lợi của Ankara đến vào thời điểm ông  Assad và lực lượng của ông được Nga hậu thuẫn - đang ở đỉnh cao tại nhiều vùng lãnh thổ trên khắp Syria - tái khẳng định sức mạnh của họ tại những khu vực khác nằm ngoài tầm kiểm soát của họ.

Hiện tại, việc Thổ Nhĩ Kỳ nắm quyền kiểm soát Afrin dường như sẽ khiến một khu vực chiến lược quan trọng mà chính quyền Syria hy vọng sẽ lấy lại ngày càng xa rời tầm nhìn.

"Từng mét đất Syria mà quân đội Thổ Nhĩ Kỳ và các nhóm nổi dậy Syria do Ankara hỗ trợ chiếm được ngày càng trở nên xa tầm với của Damascus", nhà phân tích Heras nói.

Và mặc dù quan hệ chặt chẽ giữa ông Assad và Moscow, Heras nói rằng việc Thổ Nhĩ Kỳ củng cố lãnh thổ ở miền bắc Syria đã được thực hiện "với sự cho phép của Nga".