Thế trận Nga-Trung vào cuộc: Gia tăng ảnh hưởng toàn cầu và dấu vết liên minh từ Mỹ

Sợi dây liên kết cho quan hệ Nga và Trung Quốc

Đặc phái viên Nga tại Trung Quốc đánh giá cao mối quan hệ chưa từng có giữa hai nước trong thời gian này khi Moscow và Bắc Kinh đang phải đối mặt với các thách thức lớn từ Mỹ. Ẩn tình quan hệ giữa Nga và Trung Quốc khiến Washington cho rằng đây là sự gia tăng ảnh hưởng toàn cầu và tạo nên mối đe dọa cho các chương trình nghị sự.

Ảnh minh hoạ. Nguồn: MLADEN ANTONOV/AFP/GETTY IMAGES

Đại sứ Nga tại Trung Quốc Andrei Denisov cho biết vào ngày 12/12 rằng, hợp tác quân sự là khía cạnh hợp tác tự nhiên về mức độ quan hệ giữa Moscow và Bắc Kinh. Cuộc tập trận Vostok -2018 là cuộc diễn tập quân sự lớn nhất trong lịch sử hiện đại của Nga có sự tham gia từ phía Trung Quốc. Hãng tin Tass dẫn lời đại sứ Nag Denisov cho biết, các cuộc diễn tập quân sự như vậy được thực hiện dựa trên nền tảng minh bạch và bất kỳ ai sẵn sàng và quan tâm đều đã được tận mắt nhìn thấy.

Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Tập Cận Bình liên tục lên tiếng thúc đẩy quan hệ hợp tác hai nước từ đầu năm nay .

Trong khi các nỗ lực gần đây của Nga và Trung Quốc nhằm thiết lập quan hệ thân thiết trong các lĩnh vực như kinh tế và chính trị thì cả hai cũng có sự hợp tác nhằm đối phó với Mỹ. Nga và Trung Quốc đang nghi ngờ về ảnh hưởng rộng lớn trong kinh tế và chính trị của Washington cùng với các động thái từ Lầu Năm Góc.

Về phần mình, Mỹ đã tăng gấp đôi các biện pháp nhằm kiềm chế hai siêu cường thông qua các trừng phạt và yêu cầu tăng ngân sách quân sự. Washington cho rằng cả Moscow và Bắc Kinh đang theo đuổi các động thái chính trị gây bất ổn. Đối phó với Moscow và Bắc Kinh là mục tiêu hàng đầu trong các tài liệu của Mỹ, bao gồm Chiến lược an ninh quốc gia, Chiến lược quốc phòng quốc gia và Đạo luật ủy quyền quốc phòng.

Mâu thuẫn của Mỹ với Nga chủ yếu diễn ra tại châu Âu – nơi liên minh quân sự phương Tây của NATO đã mở rộng về phía đông tới biên giới Nga. Moscow và Bắc Kinh đã tập hợp lực lượng vào các vị trí tiến hành nhiều cuộc diễn tập quân sự thường xuyên. Với Trung Quốc, Mỹ luôn thách thức bằng các yêu sách lớn và gần đây nhất là các căng thẳng thương mại giữa hai nước.

Mơ hồ liên minh mới giữa các nước?

Cuộc tập trận chung hàng năm vẫn thường xuyên xảy ra giữa Nga và Trung Quốc trong nhiều năm quan đã nhìn thấy quan hệ thân thiết của hai nước tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Cuộc diễn tập gần đây nhất là lần đầu tiên hai nước tập trận chung tại biển Baltic, đưa Trung Quốc đến gần tiền tuyến của NATO với Nga.

Trung Quốc và Nga cũng đang tìm cách hướng đến các siêu cường khu vực khác nhằm thúc đẩy quan hệ đối tác, đặc biệt tập trung vào các đối thủ lâu năm như Ấn Độ và Pakistan. Hai quốc gia Nam Á này từng đã trải qua 3 cuộc chiến tranh và nhiều cuộc chiến biên giới khác trên lãnh thổ tranh chấp Kashmir.

Gần đây nhất, Trung Quốc và Ấn Độ đã tiếp tục tiến hành các cuộc diễn tập "Hand-to-Hand" (Tay trong tay) tại tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc. Ấn Độ đã bắt đầu cuộc tập trận hải quân Indra với Nga vào ngày 13/12 bất chấp các trừng phạt của Mỹ xung quanh thương vụ mua bán hệ thống tên lửa S-400 của Nga vào tháng 10. Quân đội Nga cho biết, một đội biệt kích của Hạm đội Thái Bình Dương Nga đã vào thành phố cảng Visakhapatnam phía đông Ấn Độ vào Chủ nhật ngày 9 tháng 12 để tham gia cuộc tập trận quân sự Nga-Ấn Độ 2018.Các cuộc tập trận hải quân sẽ tập trung vào sự hợp tác của hai nước nhằm đảm bảo an toàn hàng hải và các hoạt động kinh tế trên biển.Đội biệt kích dự kiến sẽ rời Visakhapatnam vào ngày 16/12.

Trung Quốc cũng thường xuyên tham gia các cuộc tập trận với Pakistan. Chủ tịch Tập Cận Bình xem đây là một phần quan trọng trong tầm nhìn của Sáng kiến "Vành đai – con đường" nhằm tạo dấu ấn kinh tế Trung Quốc trên toàn cầu. Động thái hợp tác mới nhất như vậy diễn ra vào đầu tuần này khi quân đội Trung Quốc tiến hành tập trận Warrior–VI 2018 cùng với đối tác Pakistan tại một căn cứ không quân của Pakistan. Trong tuần trước, hai nước cũng đã tiến hành cuộc tập trận trên không Shaheen-VII và trước đó, Nga và Pakistan đã tổ chức một buổi huấn luyện chống khủng bố mang tên Friendship-III.

Trong khi mối quan hệ giữa Mỹ và Pakistan đang gia tăng căng thẳng dưới chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump thì Mỹ vẫn tỏ ra thân thiết với Ấn Độ bất chấp sự gần gũi từ Nga. Những mối quan hệ như vậy đang làm cho diễn biến khu vực nói riêng và thế giới nói chung trở nên phức tạp. Điều đó cho thấy không hề cho một liên minh rõ ràng nào ở đây trong mối quan hệ mập mờ giữa các nước.